Page Text
________________
३९८
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -१-१/६ मीणं घंटे पडागंच, सिद्धमत्यं वियागरे । वृ-चतस्रोऽपि गाथाः प्राग्वत् (गाथा) । नवरंश्वा दक्षिणपाश्र्वाद् वामपार्श्वगामी गृह्यते । इत्थं वृषभेषु प्रशस्तैः शकुनैः प्रविष्टेषु सूरयः क्षेत्रं प्रविश्य किं कुर्वन्ति? इत्याह[भा.१५६९] पविसंते आयरिए, सागरिओ होइ पुव्व दट्ठव्वो।
अद्दण पविट्ठो, आवजइ मासियं लहुयं ।। वृ-“पविसंते आयरिए"त्तितृतीयार्थे सप्तमी, वसतिं प्रविशता आचार्येण सागारिकः पूर्वमेव द्रष्टव्यो भवति । अथ सागारिकमटैव प्रविष्ट आचार्य तत आपाद्यते मासिकं लघुकम् ।।
अथाचार्यमायान्तं दृष्ट्वा धर्मकथी किं करोति? इत्याह[भा.१५७०] आयरियअनुट्ठाणे, ओभावण बाहिरा अदक्खिन्ना ।
कहणं तु वंदणिज्जा, अनालवंते वि आलावो॥ वृ-धर्मकथिना आचार्याणामभ्युत्थानं कर्वयम् । यदि न करोति तदा 'अपभावना' लाघवमाचार्याणां भवति-नूनं नामधारक एवायमाचार्य, नास्य किमप्याज्ञैश्वर्यं विद्यते । यद्वा लोकव्यवहारस्य बाह्याअमी, यतः पञ्चानामप्यङ्गुलीनांतावदेका ज्येष्ठा भवति।तथा अदाक्षिण्याः' 'गुरूनपि प्रति एतेषां दाक्षिण्यं नास्ति' इति शय्यातरश्चिन्तयति । “कहणंतु" त्ति शय्यातरस्य धर्मकथिना कथनीयम्, यथा-वन्दनीया एते भगवन्त इति । ततो गुरुभिरनालपतोऽपि शय्यातरस्यालापः कर्त्तव्यः ।। अथ न कुर्वन्त्यालपनमाचार्यास्तत एते दोषाः[भा.१५७१] थद्धा निरोवयारा, अग्गहणं लोकजत्त वोच्छेदो।
तम्हा खलु आलवणं, सयमेव यतत्थ धम्मकहा। वृ-शय्यातरश्चिन्तयेत्-अहो ! 'स्तब्धाः' आत्माभिमानिन एते, वचसाऽपि नान्यस्य गौरवं प्रयच्छन्ति । निरुपकाराः' कृतमप्युपकारनबहुमन्यनते, कृतघ्नाइत्यर्थः । अग्रहणम्' अनादरो मां प्रत्यमीषाम् । लोयात्रामप्येते न जानन्ति, लोके हि यो यस्याश्रयदानादिनोपकारी स ततः स्निग्धदृष्ट्यवलोकन-मधुरसम्भाषमादिकां महतीं प्रतिपत्तिमर्हतीति । इत्थं कषायितस्तद्दव्यस्यान्यद्रव्याणां वा व्यवच्छेदं कुर्यात् । यत् एवंतस्मात् स्वल्वालपनमाचार्येण कर्तव्यम्, स्वयमेव च तत्राचार्येण धर्मकथा कार्या ।। कथम् ? इत्याह[भा.१५७२] वसहिफलं धम्मकहा, कहणमलद्धीओ सीस वावारे।
पच्छा अइंति वसहि, तत्थ य भुजो इमा मेरा ॥ वृ-धर्मकथां कुर्वन्तः सूरयो वसतिफलं कथयन्ति । यथा
रयणगिरिसिहरसरिसे, जंबूणयपवरवेइआकलिए। मुत्ताजालगपयरग-खिंखिणिवरसोभितविडंगे। वेरुलिय-वयर-विद्रुमखंभसहस्सोवसोमिअमुदारे।
___ साहूण वसहिदाणा, लभती एयारिसे भवणे॥ अथाचार्याणां धर्मकथने लब्धिर्न भवति तदा शिष्यं धर्मकथालब्धिसम्पन्नं व्यापारयेयुः । ततः पश्चादाचार्या प्रविशन्ति वसतिम् । तत्रच प्रविष्टानां 'भूयः' पुनरियं मर्यादा' सामाचारी ।।
तामेवाभिधित्सुराह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003322 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 18 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 11 MB |