________________
निशीथ-छेदसूत्रम् -३-१५/९१६ आगंतुगो वसभो जति ण देति तोङ्क । पेल्लेति वा तोक एते पच्छित्ता कालगुरु । वसभोवत्थव्वो भिक्खू आगंतुगो नदेतिङ्क। पेल्लेतिवाङ्क। एतेपच्छित्ता उभयलहुं। एवंअभिसेगेणविपुवट्टिएणं आयरियादिएसुएतेचेव चत्तारिगमा कायव्वा । एतेचेवपच्छित्ता। एवं भिक्खुणा विपुव्वट्ठिएणं आयरियादिसुआगंतुगेसुचउसु एते चेव चत्तारिगमा । एतंचेव पच्छित्तं । एवंएते सोलस गमा। __ अहवा-एतेसुचेव सोलससुगमेसुपच्छित्तादेसोइमो भण्णति-“चतुगुरुगादीवजामासो"त्ति। आयरिओ आयरियस्स न देतिङ्क, सो वा पेल्लेइक। आयरिओ वसभस्सन देतिक,सोवा पेल्लेति । आयरओ अभिसेयस्स न देति०, सो वा पेल्लेति०। आयरिओ भिक्खुस्स न देति०, सो वा पेल्लेति । एवं एत्थ वि ते चेव सोलसगमा । एवं चेव पच्छित्तं । नवरं - सव्वत्थ आयरियस्स उभयगुरुं।वसभस्स तवगुरुं।अभिसेगस्स कालगुरुं।भिक्खुस्स उभयलहुँ।संजयाण संजतपक्खे एते सोलस विकप्पा भणिता। सेसविकप्पदरिसणत्थं इमं भण्णति[भा.४९३४] एमेव य भयणादी, सोलसिया एक्कमेक्क पखम्मि।
उभयम्मि विनायव्वा, पेल्लमलंभे यजं पावे।। चू-“एक्कमेक्कपक्खम्मि"त्ति एक्को संजतिपक्खो, अन्नो वि संजतिपक्खो चेव । वत्थव्वासु पवत्तिनिमादियासु चउसु आगंतीसु पव्वतिनिमादियासु चउसु एमेव सोलसिया ठावेयव्वा । इमा भयणा कायव्वा - "उभयम्मि वि नातव्वं" तति, उभयं संजतासंजतीओ य, वत्थव्वगाणं चउण्णं एत्थ वि सोलभंगा।अधवा- चउबिधसंजतिपरिग्गहिएसु उभयगणाधिवो चउविधो आगंतुगा वि चउविहाहिं संजतीहिं एत्थ वि सोलसगमा । चउब्विहाणं संजतीणं अच्छंताणं चउबिहेहिं आगच्छमाणेहिं एत्य विसोलस विकप्पा भवंति। एते सव्वे चउसट्ठिपगारा । सव्वेसु विपच्छित्तं पूर्ववत्। ____ अधवा-अयमपरो विकल्पः-एक्कमेक्कपक्खम्मित्ति, एक्कमेक्कपक्खो नाम जो उभयगणो न भवति तेसु सोलसिया भयणा कायव्वा । तंजहा-संजयाणंसंजएहिं एत्थ सोलस भंगा कायव्वा। संजतीणं संजतीहिं एत्थवि सोलस भंगा । संजयाणं संजईहिं एत्थवि सोलस । संजतीणं संजएहिं एत्थ विसोलस । “उभयम्मि विनायव्वं"ति उभयं नाम उभयगणाधिवो, सोय चउब्विहो चेव आयरियादितप्परिग्गहितसुखेत्तेसुचउब्बिहेहिं आगंतुगसजएहिं संजयाणं सोलस भंगा ।अहवा -उभयपरिग्गहिएसुखेत्तेसुचउब्विहाहिं आगंतुगसंजतीहिंसोलसभंगा।अहवा- उभयपरिग्गहिएसु खेत्तेसु उभयगणाहिवो आगच्छेज्ज, एत्थ वि सोलस भंगा ।अधवा-चउव्विहसंजयपरिग्गहिएसु उभयगणोचउविधो, एत्थ विसोलस अधवा-चउविधसंजतिपरिग्गहिए उभयगणोचउव्विधो, एत्थ वि सोलस । सव्वे नव सोलस भंगा, चोयालं भंगसयं । एतेसु पच्छित्तं पूर्ववत् । इमं पदं सव्वत्थानुवादी । “पेल्लमलंभे य जंपावे" त्तकि अपहुप्पंते खेत्ते आगंतुगाजति बला पेल्लिउं ठंति तो जं वत्थव्वा गच्छमाणा ओमोदरियादिनिग्गता वा जं विराधनं पावंति, तन्निप्फण्णं सव्वं आगंतुगा पावेति । अध वत्थव्वा पहुप्पमाणे खेत्ते न देंति तो जं आगंतुगा अडंता विराधनं पावेंति, तन्निष्फण्णं सव्वं वत्थव्वाण पच्छित्तं ।। आह चोदकः- “जति एयं पच्छित्तं भवति तो सपक्खस्स दूरंदूरेण होयव्वं ।" आचार्याह-अनस्स खेत्तस्स अलंभे[भा.४९३५] चउवग्गो विहु अच्छउ, असंथराऽऽगंतुगा उ वच्चंतु ।
वत्थव्वा उ असंथरे, मोत्तूण गिलाणसंघाडं॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org