________________
निशीथ - छेदसूत्रम् - ३-१४ / ८७३
३०
सुत्तं गहियं । एस भद्दबाहुसामिकया गाहा । एती तिन्नि दि सुत्ता फरिसिया । कहं पुण वण्णविवच्चासो ? भण्णइ
[भा. ४६३४] उण्होद-छगण-मट्टिय, छारादीएहि होइ उ विवण्णं । मक्खणकक्कादीहि उ, धूमेण य जायते वण्णो ॥
चू- उण्होदगेण पुणो पुणो धोव्वमाणं छगणादीहिं य आलिप्पमाणं विवण्णं भवति । तेल्लादिणा मक्खिज्जंत खदिरबीयकक्कादीहिंय पुणो पुणो धोव्वमाणं नक्खेऊण य धूमट्ठाणेकज्जति, एवमादिएहिं विवण्णस्स वण्णो भवति । कीस पुण वण्णड्डुं विवण्णं करेति ? भण्णइ
[भा. ४६३५ ]
माणं परो हरिस्सति, तेनाहडगं ति सामि मा जाणे । वण्णं कुणति विवण्णं, विवण्णे हरणं नवरि नत्थि ।।
चू- वण्णुज्जलं मा मे परो हरिहि त्ति तेन विवण्णं करेति । अहवा - तं पातं तेनाहडं मा मे एवं पुव्वसामी जानिस्सति तेन वा विवण्णं करेति, अहवा - तं पायं विवण्णं पि तेणाहडं ति काउं मा पुव्वसामी जाणिस्स तेन वण्णडं करेति, रागेण चतुगुरुं, विवण्णकरणे हरणसंभवो नत्थि ॥ निरत्थे परिकम्मणे इमे दोसा[भा. ४६३६]
घंसणे हत्थुवघातो, तदुब्भवागंतु सजमे पाणा ।
धुवणे संपातिवहो, उप्पिलणं चेव भूमिगते ॥
चू- धोवणे कक्कादिणा य आधंसणे आतोवघातो, हत्थे कंडगं भवति, परिस्संमो वा । किं च तदुब्भवा वा पाणा आगंतुगा वा पाणा विराहिज्जंति, संपातिमा य विवज्रंति । अति उच्छोलणधोवणेण भूमिगता गणा ते उप्पीलाविज्जति । एस संजमविराधना ।। जम्हा एवमादिया दोसा[भा. ४६३७] तम्हा उ अपुरिकम्मं, पातमहालद्ध परिहरे भिक्खू । परिभोगमपुओग्गं, सप्परिकम्मे य बितियपदं ।।
चू- उस्सग्गेण अपरिकम्मं पायं घेत्तव्वं, जहा लद्धस्स य पादस्स परिहारो त्ति परिभोगो भिक्खुणा काव्वो । इमं बितियपदं - “ परिभोगमपायोग्गं" ति विसेण वा गरेण वा मज्जेण भावियं तस्स धोवणादी करेज, छगणमट्ठियादीहिं वा निक्खारेज्ज । अहवा अप्पजहुपरिकम्मं लद्धं, तस्स नियमा धोवण- घंसणादी यव्वं ॥
[ भा. ४६३८ ] वण्णमविवण्णकरणे, विवण्णमंतस्स वण्णकरणे य । जे तुस्सग्गे दोसा, कारणे ते चेव जयणाए ।
चू- वण्णविवच्चासकरणे जे उस्सग्गे दोसा भणिता, कारणे ते चेवृ कारणगहियं वण्णड्डुं मा हरिहिति त्ति विवण्णं करेंतो जयणाए सुद्धो ।। अधवा
[भा. ४६३९ ] कारणे हिंसित मा सिंगणा तु मुच्छा व उज्जले जत्थ ।
तत्थ विवज्जयकरणं, अज्झोवाए य बालस्स ॥
चू- तं वण्णड्डुं पायं सलक्खणं णाणगच्छवडिनिमित्तं हिसितं ति - हडमित्यर्थः । मा तस्स पुव्वसामी सिंगणं करिस्सति त्ति अतो तस्स वण्णविवज्जियं करेति । अहवा - तं वण्णड्डुं दद्रु पुणो पुणो मुच्छा उप्पज्जति जत्थपादे तत्थ वा विवन्नं कज्जति । अणवज्झो सेहो वा अजाणतो करेज्जा । बालस्स वा अधिकं अज्झोवल्लवो वण्णडुं कीरति त्ति एवं वा कीरेज्ज ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org