________________
उद्देशक : १६, मूलं-१०९७, [भा. ५८६१]
२४९
कयं ।अहवा-सट्टाए तिअप्पणोअट्ठाए, अहवा-जोचेवगेण्हतितस्सट्टाए कयंजावंतिगमित्यर्थः। अहाकम्मे भणियं एवं कीयगडपामिच्चादिसु वि भाणियव्वं । अन्ने वि उग्गमदोसा जहासंभवं सोहेयव्वा, एसणदोसा य । जं सुद्धं तं घेप्पइ, असुद्धं तं वजेयव्वं ॥
आगर त्ति गयं । इदानि “चाउले"त्ति[भा.५८६२] चाउल उण्होदग तुवर कूर फुसणे तहेव तक्के य ।
जं होति भावितं कप्पती तु भइयव्व तं सेसं ॥ चू-चाउलसोघणं तुवरो कुसुंभगोदगादी भइयव्व ।। सेसंत अस्य व्याख्या[भा.५८६३] सीतोदगभावितं अविगते तु सीतोदएण गेण्हंति ।
मज-वस-तेल्ल-सप्पी-मुहुमातीभावियं भइतं ।। चू-परिनए पुण सीतोदगे गेण्हति, मज्जादिएसु जति निक्खारेउं सक्कति तोघेप्पइ, इयरहान घेप्पइ । एस भयणा । अहवा - वियडभावितं जत्थ दुगुंछियं तत्थ न घेप्पइ, अदुगुंछिए घेप्पति। [भा.५८६४] ओभासणा य पुच्छा, दिट्टे रिक्के मुहे वहंते य ।
संसट्टे निमित्ते, सुक्खे य पगास दणं ।। चू-ओभासण त्तिजहा वत्थस्स “कस्सेयं, किंवासी, किंवा भवस्सति, कत्थ वा आसी?". एवं पुच्छा । सुद्धे गहणं । पुणो सीसो पुच्छइ - “दिट्ठादिपदे' । आयरिओआह - अदिट्ठातो दिटुं खेमतरं । कह?, उच्यते - अदिढे देये किं काए संघट्टेतो गेण्हति न वा? अहवा - कायाणं उवरिं ठवियल्लयं होज्जा, अहवा-बीजातीछूढा होज, दिढे पुण सव्वं दीसइ, एएण कारणेण दिढं वरं, नो अदिडं । “कि रिक्कं, अनरिकंतंघेप्पतु?" कय मुहं घेप्पइ। “वहंतयं, अवहंतयं?"जंतक्कमादि फासुएणं वहंतयं त घेप्पति, नावि जं आउक्कायादीहिं । “किं संसहूं, असंसठं गेण्हउ" ? एत्थ उक्खित्तं कप्पति । सुक्कं, उल्लं"? फासुएण उल्लं पसत्थं । “पगासमुहं, अपगासमुहं ? पगासमुहं कप्पति । अहवा - “पगासट्ठियं अप्पगासट्ठियं"? पगासट्ठियं कप्पति । “दळूणं" ति जदा सुद्धं तदा चक्खुणा पडिलेहेति, जदिन पडिलेहेइ ताहे तसबीयादी होज्ज ।। जइ तसीयादी होज्ज, ताहे इमं पुणो जयणं करेइ[भा.५८६५] ओमंथ पाणमादी, पच्छा मूलगुण-उत्तरगुणेसुं।
तिट्ठाणेतिक्खुत्तो, सुद्धो ससणिद्धमादीसु॥ "ओमत्थ" त्ति पयस्स विभासा[भा.५८६६] दाहिणकरेण कण्णे, घेत्तुत्ताणे य वाममनिबंधे।
घट्टेति तिन्नि वारा, तिन्नि तले तिन्नि भूमीए॥ चू-कण्णं तस्स मुहं । कण्णे घेत्तुंहतथं उत्ताणय काउं, तं पायं कण्णगहियं वामबाहूमणिबंधप्पदेसं संघट्टेति त्ति तिन्नि वारा आहति । जत्थ जइ बीयं तसा वा दिट्ठा तो न कप्पति, अह दिट्ठा ताहे हत्थतले ततो वाराआहति। तत्थ वितस-बीए दिढेन कप्पति, अदिढेसुपुणोओमंथयं भूमीए तिन्नि वारा पप्फोडेति ॥ पाणमादी, एयस्स विभासा तिट्ठाणे तिक्खुत्तो खोडिए समाणे[भा.५८६७] तस बीयम्मि वि दिढे, न गेण्हती गेण्हती उ अद्दिढे ।
गहणम्मि उ परिसुद्धे, कप्पति दिढेहि वि बहूहिं॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org