________________
उद्देशक : १६, मूलं - १०६०, [भा. ५२९५]
१६३
धू- फुडं रुक्खं न भणति, मा तं अन्नो साउं अन्नेसिं कहेस्सति । पच्छा सव्वेहिं नाते गुरुणा वा फुडं भणिते नित्थक्को निल्लज्जो भवति । पच्छा निल्लज्जीभूतो अकजं पि करेति, नातो मि त्ति लज्जितो वा पडिगमणादीणि करेज्जा । “जयणाए वारेति "त्ति अस्य व्याख्यादारं न होति एत्तो, निद्दामत्ताणि पुच्छ अच्छीणि । भण जं च संकितं ते, गेण्हह वेरत्तियं भंते ! ॥
[भा. ५२९६ ]
चू-कठा सपक्खजयणा गता । इमा परपक्खजयणा[भा. ५२९७] परपक्खम्मि वि दारं, ठयंति जयणाए दो वि वारेंति । तहवि य अठायमाणे, उवेह पुट्ठा व साहंति ॥
धू- परपक्खेसु दारं ठयति इमाए जयणाए - [भा. ५२९८ ]
पेहपमज्जणसमियं, उवओगं काउं दारे घट्टेति । तिरिय नर दोन्नि एते, खर- खरि त्थि - पुं निसिट्ठितरे ।।
धू- चक्खुणा पेहिउं रयोहरणेण मज्जूंति, अचक्खुविसए वा उवओगं काउं । अधवा - सचक्खुविस वि उवओगकरणं न विरुज्झति । एवं च राणियं जहा जीवविराधना न भवति त जयणाए दारं ठयंति । अहवा - “जयणाए दो वि वारेति" तिरिया नरा यएते दोन्नि । अहवा - दोन्नि - दासो दासी य, अहवा - दोन्नि - इत्थी पुरिसो य । अहवा - दोन्नि "निसिट्ठितर " त्ति जेसिं पवेसोऽणुन्नातो ते निसिट्ठा, नाणुन्नातो पवेसो जेसिंते इतर त्ति ।
अहवा - अक्कंतियतेना निसट्ठा इतरे अनिसट्ठा, उवरि वक्खाणिज्जमाणा, जयणाए। तहा य अट्ठायमाणेसु “उवेह” त्ति तुण्डिक्को अच्छति । सागारिणा वा पुट्ठो- “केनुदगं नीयं ?" ति ताहे सार्हेति “अमुगेण अमुगीए वा" ॥
[ भा. ५२९९ ]
गेण्हंतेसु य दोसु वि, वयणमिणं तत्थ वेंति गीयत्था ।
बहुगं च नेसि उदगं, किं पगयं होहिती कल्लं ॥
चू- इत्थिपुरिसादिसु दोसु वि गेण्हंतेसु गुरुमादी गीयत्था इमं वयणं (भणंति) पच्छद्धं कंठं ।। तेनगेसु इमा विही
[ भा. ५३०० ]
नीससु उवेहं, सत्थेणं तासिता तु तुसिनीया ।
बहुसो य भणति महिलं, जह तं वयणं सुणति अन्नो ॥
चू-तेना दुविधा- निसट्टतेना अनिसट्ठतेना य। निसट्ठा अक्कंतिया बला अवहरंति जहा पभवो । तेसु आगतेसु उवेहं करेइ, तुहिक्को अच्छइ । अहवा - कग्गादिणा सत्थेण तासिता - तुण्डिक्का अच्छह मा भे मारेसं । अह महिला उदगं नेति तत्थ इमं वयणं - "बहुसो य पच्छद्धं” ॥
अस्य व्याख्या
[भा. ५३०१]
साहूणं वसहीए, रत्तिं महिला न कप्पती एंती । बहुगं च नेसि उदगं, किं पाहुणगा वियाले य ॥ तेनेसु निसट्ठेसुं पुव्वा ऽवररत्तिमल्लियंतेसु । तेनुदयरक्खणट्ठा, वयणमिमं वेंति गीयत्था ॥
[भा. ५३०२]
चू- "तेने" त्ति उदगं जे तेनेति, तेसिं रक्खणट्ठा गीयत्था उच्चसद्देण इमं भणति ॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org