________________
उद्देशक ः १०, मूलं-६२१, [भा. २७७२] असतमंतस्य करणं अधिकरणं । अहवा - अधीः अबुद्धिमान् पुरषः, सतं करोतीत्यधिकरणं॥ [भा.२७७३] साहिकरणो य दुविहो, सपक्ख-परपक्खतो य नायव्यो।
एक्केको वि य दुविहो, गच्छगतो निग्गतो चेव ॥ चू- साधिकरणो साधू दुविधेन अधिकरणेन भवति । तं चइमं दुविधं सपक्खाधिकरणं परपक्खाधिकरणंच। सपक्खाधिकरणकारी गच्छगतो गच्छनिग्गतो वा । एवं परपक्खाधिकरणं दुविधं ॥ तं पुण अधिकरणं इमेहिं, कारणेहिं उप्पज्जति[भा.२७७४] सच्चित्तऽचित्तमीसो, वयोग-परिहारिओ य देसकहा।
सम्ममणाउट्टते, अहिकरणमतो समुप्पज्जे ।। चू-“सचित्ते"त्ति अस्य व्याख्या[भा.२७७५]किमणाऽऽभव्वं गिण्हसि, गहियं वन देसि मज्झ आभव्वं ।
सच्चित्तेतरमसे, वितहा पडिवज्जओ कलहो।। चू- सेहो सेही वा एगस्स उप्पन्नो ! तमन्नो गिण्हमाणो भणिओ - किमाभव्वं गिण्हसि? पुव्वगहियं वा मग्गितो मज्झ आभव्वं किं न देसि? एवं सचित्ते। एवं इयरे अचित्तेमीसेय वितहं विवरीयं पडिवज्जतो अधिकरणं भवति ॥ तिन्नि दारा गता । इदानि “वयोगते" त्ति[भा.२७७६] विच्चामेलण सुत्ते देसी भासापवंचणे चेव ।
अन्नम्मिय वत्तव्वे, हीनाहियमक्खरे चेव ॥ चू-सुत्ते विच्चामेलणा - अन्नोन्नज्झयणसुयक्खंधेसु घडमाणे आलावए विवितुं जोएंते - विच्चामेलणाभवति ।देसी भासा-मरहट्टविसए चोद्दिति, कुणियंवा भणंतो हसिजसि-वेयणचेट्ठाहिं एवं कुणं कुढ़िवा करोतीत्यर्थः । अन्नम्मि यवत्तव्वे - कुंदंचदं, हीनक्खरे - भास्कर इति वक्तव्वे भाकर इति, अधिअक्खरे सुवनं सुसुवन्नं ।। “परिहारिय"त्ति अस्य व्याख्या[भा.२७७७] परिहारिगमठवेंते, ठविए अणट्ठाए निव्विसंते य।
कुच्छियकुले य पविसति, चोदितऽनाउट्टणे कलहो । चू-गुरु-गिलाण-बाल-वुड्ड-आदेसभादियाण जत्थ पाउग्गं लभति ते परिहारियकुले, ते न ठवेति, अणट्ठा वा निविसति-प्रविशतीत्यर्थः । अहवा - परिहरणिज्जा परिहारिया, ते य कुला, ते विसंतो चोदितो अनाउस॒ते उस॒ते वा कलहो भवे ।। “देसकहे"त्ति अस्य व्याख्या[भा.२७७८] देसकहा परिकहणे, एक्के एक्के य देसरागम्मि।
मा कर देसकहं वा, अठायमाणंमि अहिगरणं ।। चू- दस-इत्थि-भत्त-रयकहा करेंतो चोदितो- “मा करे देसकहं, न वट्टति" ति । “कोऽसि तुमं? जेणमं वारेसि", अट्ठायंते-अधिकरणं भवे । अहवा - एक्को सुर8 वण्णेति, लाटो विसओ बितिओ, भणाति- “किं तुमंजाणेसि कूवमंडुक्को, दक्खिणावहो पहाणो" एवं एक्वेक देसरागेण उत्तराउत्तरेण अधिकरणं भवति । एवमादिएसु कज्जेसु चोदिज्जते सम्ममाउस॒ते अधिकरणं समुप्पजे ॥ एवं उप्पन्ने अधिकरणे[भा.२७७९] जो जस्स उ उवसमती, विज्झवणं तेन तस्स कायव्वं ।
जो उ उवेहं कुजा, आवजति सो इमे ठाणे॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org