________________
निशीथ-छेदसूत्रम् -१कप्पम्मि विदु-विकप्पा, जतणाजतणा य पडिसेवा ॥ चू. पढम-दुगेदप्पियाकप्पियाय। बितिय-दुगेएक्केक्का मूलुत्तरे पूणो दुविहा। ततिय-दुगे जा सा कप्पिया मूलुत्तरेसु सा पुणो दुविहा-जयणाजयणासु । जयणा नाम तिपरियट्ट काऊण अप्पणा पच्छा पणगादि पडिसेवणा पडिसेवति, एस जयणा । अहवा पुढवाइसु सट्ठाणे सट्टाणे दुविहा-दप्पे कप्पे या दुतीय दुगंवीप्सा-प्रदर्शनार्थं । ततियदुर्गमूलुत्तरे पुणोदुविहा पडिसेवणा
अहवा आणुपुविग्गहणे पुढवाइकाया गहिता । तेसु य दुविहा पडिसेवणा मूलगुणे वा उत्तरगुणे वा । पढम-सट्ठाण-गहणेण मूलगुणा गहिता, दुतिय-सट्ठाण-गहणेण उत्तरगुणा । मूलगुणे दुविहा-दप्पिया कप्पिया य । उत्तरगुणे वि-दप्पिया कप्पिया य । मूलगुणे जा कप्पिया उत्तरगुणे य जा कप्पिया एताओ दो वि दुविहा । जयणाते अजयणाए य । एवेयं ततियदुगं॥जे सट्ठाणा पुढवादी अत्थतो अभिहिता ते दप्पओ पडिसेवमाणस्स उच्चरियं पायच्छित्तं दिज्जइ । [भा. १४५] पुढवी आउक्काए, तेऊ वाऊ वणस्सती चेव ।
बिय तिय चउरो, पंचिंदिएसु सट्ठाण-पच्छित्तं ॥ चू. एतेसु सट्ठाण-पायच्छित्तं इमं-“छक्काय चउसु लहुगा-" गाहा । एसा गाहा जहा पुव्वं वण्णिया तहा दट्ठव्वा ॥ पुढवाइसु संखेवओ पायच्छित्तमभिहियं ॥ इयाणिं पुढवाइसु एक्कक्के विसेस-पायच्छित्तं भन्नति-तत्थ पढमं पुढविक्काओ । सो इमेसु दारेसु अनुगंतव्यो। [भा. १४६] ससरक्खाइहत्थ पंथे, निक्खित्ते सचित्त-मीस-पुढवीए।
गमणाइ पप्पडंगुल, पमाण--गहणे य करणे य॥ चू. दस दारा । एतेसिंदाराणं संखेवओ पायच्छित्तदानं इमं[भा. १४७] पंचादिहत्थ पंथे, निक्खित्ते लहुयमासियं मीसे।
कट्ठोल्ल-करणे लहुगा, पप्पडए चेव तस पाणा । चू.पंचादिति, ससरक्खादि सोरट्ठावसाणा एक्कारस पूढविक्काइय अत्था, एतेसुजो आदि ससरक्खहत्थो तंमि पणगं, सेसे पुढविक्काय-हत्थेसु पंथे य मासलहु । सचित्ते पुढविकाए अनंतरनिक्खित्ते लहुगा । जत्थ जत्थ मुसो पुढविवकाओ तत्थ तत्थमासलहुँ। मीस-पुढविक्काय दरिसणं इम-“कट्ठोल्ल" कटं नाम हलादिणा वाहियं, उल्लं नाम आउक्काएण, सो मीसो भवति । वाउल्लगमादिकरणेचउलहुगा । पप्पडए वचउलहुगा । “च" सद्दाओगमणं । अंगुलप्पमाणगहणे य चउलहुगा । पप्पडए राइविवरेसु तसा पविसंति, ते विराहिजंति, तक्कायनिप्फण्णं तत्थ पायच्छित्तं॥
इदानिं ससरक्खादि दस दारा पत्तेयं पत्तेयं सपायच्छित्ता विवरिजंति- तत्थ पढमं दारं ससरक्खादि हत्थ त्ति। ससरक्खं आदिर्यस्य गणस्य सोयं ससरक्खादी गणो । कः पुनरसौ गणः उच्यते । १ पुरेकम्मे २ पच्छाकम्मे ३ दउल्ले ४ ससिणिद्धे ५ ससरक्खे ६ मट्टि-आऊसे । ७ हरियाले ८ हिंगुलए ६ मणोसिला १० अंजणे ११ लोणे । १२ गेरुय १३ वण्णिय १४ सेडिय १५ सोरठ्ठिय १६ पिट्ठ १७ कुकुस १८ उक्कुडे चेव । एते अट्ठारस कायनिप्फण्णा पिंडेसणाए भणिया हत्था। तत्थ जे पुढविकायहत्था तेहिं इह पओयणं, नजेजाऊ वणस्सतीकाय हत्था अतो पुढविकायहत्थाण सेसकायहत्थाण य विभागप्पदरिसणत्थं भण्णति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org