________________
२९८
निशीथ - छेदसूत्रम् - १२/११६
पभुलद्धे वऽसमत्ते, दोच्चोग्गहो तस्स मूलातो ॥
चू- एवं गवसंतेहिं लद्धे, जइ तेन तीरियं समत्तं कज्जं तो तस्सेव संथारयसामिणो अप्पेंति । अह कजं ती परिभुंजंति । अह संथारयसामिणा लद्धो, साहूण य कज्जं न समत्तं, ताहे तस्स समीवातो दोच्चोग्गहो भवति । एवं सुत्ते दोच्चोग्गहो ति भणियं ॥
न पि कारणे अगवेसंतो अपच्छत्ती । तानि इमाणि कारणानि[भा. १३८५ ] बिइयं पहुणिव्विसए, नडुट्ठितसुण्णमतमणप्पज्झे । असहूय रायदुट्टे वोहिय-भय सत्थ सीसे वा ।।
चू- साहुस्स कज्जं सम्मत्तं, जो वि संथारगसामी एसो रायकुलेण निव्विसतो कओ, विसयभंगे वा नट्टो, दुब्भिक्खेण वा उट्ठतो उव्वसिउ त्ति वृत्तं भवति । "सुण्ण"त्ति सपुत्तदारो आमंतणादिसु गतो, मृतो वा, अणप्पज्झो वा जातो । एए गिहत्थकारणा । इमे संजयकारणा असहु साहू, यदुट्ठो, बोहिय भये वा न गवेसति, अद्धाण- सीसे वा सत्थवसगो गतो । [भा. १३८६] अज्झयणम्मि पकप्पे, वितिओद्देसम्मि जत्तिया सुत्ता। संथारगं पडुच्चा, ते परिसाइम्मि निवतंति ॥
चू-पप्पज्झयणस्स बितिओद्देसके जत्तिया संथारगसुत्ता ते मासलहु अहिकारो त्ति काउं सव्वे परिसाडिसंथारगेसु निवडंति । संथारगाहिकारे अपरिसाडी अत्यतो भणिया इति ॥
मू. (११७) जे भिक्खू इत्तरियं पि उवहिं न पडिलेहेति, न पडिलेहेंतं वा सातिज्जति । तं सेवमाणे आवज्जति मासितं परिहारट्ठाणं उग्घातियं ॥
चू- भिक्खू पूर्ववत्, "इत्वर" स्वल्पः, सो पुण जहन्नो मज्झिमो वा । “न पडिलेहिति” चक्खुणा न निरक्खति । पडिलेहणाए पप्फोडणपमज्जणाओ सूइताओ । मज्झिमे मासलहुं ति काउं एत्थ सुत्तणिवातो। अत्थओ ताव पडिलेहुणा । इत्तरियगहणेण सव्वोवकरणगहणं कयं । अतो उवकरणं ताव वण्णेति पच्छा पडिलेहणा ।
तो उवकरणं भणति, सो दुविधो
[भा. १३८७] ओहे उवग्गहम्मिय, दुविधो उवधी समासतो होति । एक्केको वि यतिविधो, जहन्नओ मज्झिमुकोसो ॥
चू- ओहोवधि त्ति ओहः संक्षेपः स्तोकः, लिंगकारकः । अवश्यं ग्राह्यः अवग्गहोवही, औत्पत्तिकं कारणमपेक्ष्य संजमोपकरणमिति गृह्यते। एस संकेवतो दुविधोवही । ओधिओ उवग्गहिओ य। तिविधो - जहन्नो मज्झिमो उक्कोसो ||
ओहोवही गणणपमाणेण पमाणपमाणेण य जुत्तो भवति । इमं गणणप्पमाणं[भा. १३८८] बारस चोद्दस पणुवीसओ य ओधोवधी मुणेयव्वो । जिनकप्पे थेराण य, अज्जाणं चेव कप्पम्मि ||
चू-बारसविहो चोद्दसविहो पणवीसविहो ओहोवही । एअं गणणप्पमाणं यथासंख्यं जिणाण थेराण अजाण य । कल्पशब्दो पि प्रत्येकं योज्यः ॥
[भा. १३८९ ]
Jain Education International
ओघोवधी जिणाणं, थेराणोहे उवग्गहे चेव । ओहोवधिमज्जाणं, अवग्गहिओ य नातव्वो ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org