________________
२८०
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-२/१११
साहू भण्णति - अमुगस्स । तस्स गेण्हण कड्ढणादिया दोसा । अह निण्हवेति सो भीतो संतो साहूतो पञ्चंगिर दोसो पदोषः तस्मिन् संभाव्यत इति, प्रत्यंगिरा । लोगे वि उड्डाहो- “साधवो वि परदव्यावहारिणो" त्ति ।। गहमादिपदस्स इमा वक्खा
[भा. १२९१] नयणे दिट्ठे सिट्ठे, कड्डण ववहार ववहरितपच्छकत्ते । उड्डाहे य विरुंभण, उद्दवणे चेव निव्विसिए ॥
चू-तणफलया अनापुच्छाए नेति । तेनाहडा निजमाणो पुव्वसामिणा दिट्ठा पुच्छिएण साहुणा सिअमुगस्स । सो रायपुरिसेहिं हत्थे गहिउं कड्डिओ । “ववहारमेव 'त्ति पुव्वसामिणा सद्धिं ववहारो त्ति वृत्तं भवति । “ववहारिए”त्ति ववहरितुमारद्धे पच्छाकडे त्ति जिते । “उड्डाहविरुंभणे” एक्कं पदं । “उद्दविते निव्विसए" एक्कं पदं ॥ एतेसु नवसु पदेसु इमं पच्छित्तं ।
I
[ भा. १२९२] मासगुरुं वज्रिता, पच्छित्तं होइ नवसु एवं तु । लहुओ लहुगा गरुगा, छल्लहु छग्गुरुग छेदमूलदुगं ॥
चू- निण्हवति त्ति पच्छद्धस्स इमा वक्खा
[भा.१२९३] अहवा वि असिट्ठम्मि य एसेव उ तेन संकणे लहुया । निस्संकियम्मि गुरुगा, एगमनेगे य गहणाई ॥
चू- अहवेत्ययं निपातः अविशब्दः प्रकारवाची, “असिट्टे” अनाख्याते, एसेव तु तेनो त्ति संकिते लहुआ, निस्संकिते एस तेनो त्ति चउगुरुगा, तस्सेवेगस्स । अनेगाणं - अनेगेसिं साहूणं गहणादी इमे दोसा
[भा. १२९४] नयणे दिट्ठे गहिते, कड्ड विकड्डे ववहार विवहरिए । उड्डाय विरुंभण, उद्दवणे चेव निव्विसए ।
चू तेनाहडादीण तणफलयाणं अनापुच्छाए नयणे पुव्वसामिणा दङ्कं तणफलयाणि साहुस्स वा गहणं कयं, विकोपयित्वा कड्डणं, त्वं चोर इति विकोवणं, साहुस्स रायपुरिसेहिं कड्डणं कतं, साहू ते रायपुरिसे प्रतीपं कड्डति त्ति विकडणं । सेसा ते चैव पदा तं चैव पच्छित्तं ॥ शिष्यः प्राह- किमस्तीध्शस्य संभवः ? आचार्याह
[भा. १२९५] दंतपुरे आहरणं, तेनाहऽवप्पगादिसु तणेसु । छावणमीराकरणे, पत्थरण फला तु चंपादी ॥
चू-"दंतपुरे" दंतवक्के आख्यानकं पसिद्धं । ततू यथा तत्र तेनाहडवप्पगादिसु तणेसु संभवो भवे । तानि पुनः किमर्थं साधवो नयंति ? उच्यते - छावणनिमित्तं वा, मीराकरणं वा । मीरा मेराकडणमित्यर्थः । पत्थरणत्थं वा । फलगा वि मीराकरण पत्थरणनिमित्तं । ते पुण चंपगपट्टादी भवंति ।। इदानिं अतेनाहडगाहा भाणियव्वा
[भा.१२९६] अतेनाहडाण-नयने, लहुओ लहुगा य होंति सिट्ठम्मि । अप्पत्तियम्मि गुरुगा, वोच्छेद पसजणा सेसे ॥
चू-अतेनाहडतणाई जदि नेति अनापुच्छाए तणेसु लहुगो । अन्नेन से सिद्धं तुज्झच्चया तणा फलया साधूहिं वाहिं नीणिता एत्थ लहुगा । अनुग्गहो त्ति एतम्मि वि चउलहुगा । अप्पत्तियम्मि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org