________________
१३०
[भा. ४२३] एसेव य विवरीओ ततिय चरिमो तु दोन्नि वी रत्ति । आगाढमनागाढे पढमो सैसा तु आगाढे ॥
चू. एसेव बितिय भंगो विवरीतो ततिय भंगे भवति, कहं ? रातो गहियं दिवा भुत्तं, तंच खीरादि दिवसतो न लब्भति रत्तिं लब्भइ, अतो रातो घेत्तुं दिया जाए वेलाए कज्जं ताए वेलाए दिज्जति, अह विनस्सति ताहे कड्ढिडं ठविज्जति, एस ततियभंगो। एतेसु चेव सूलादिसु संभवति चरिमो पच्छिमभंगो, दोन्नि वित्ति गहणभोगा, तु शब्दो रात्रौ ग्रहणभोगावधारणे, एतेसु चेव सूलादिसु संभवंति । एतेसिं चउण्हं भंगाणं पढमभंगो आगाढगेलण्णे अनागाढगेलण्णेय संभवति, सेसा तिन्निभंगा नियमा आगाढे भवतीत्यर्थः । गेलण्णे त्ति गतं ।। इदानिं अद्धाणे त्ति पडिसिद्ध समुद्धारो गमणं चउरंग दवियजुत्तेणं । दानादिवाणिय समाउलेण दियभोगिसत्थेणं ॥
1
[ भा. ४२४]
चू. पडिसिद्धि त्ति उद्दद्दरे सुभिक्खे संथरंताण असिवातियाण अभावे अद्धाणपव्वज्जणं पडिसिद्धं । समुद्धारो त्ति अणुण्णा, कहं असंथरंताण जोगपरिहाणी भवेज्ज ? असिवाइतकारणेसु वा समुपपन्नेसु अद्धणपव्वज्जणं होज, एस समुद्धारो । अद्धाणे पुण गमणं कारणे जता कज्जति तदा चउरंगं दविय जुत्तेणं सत्थेणं गंतव्वमिति, “चउरंगं" अश्वा गौः सगड पाइक्का, “जुत्त” गहणं चतुर्णामपि समवायप्रदर्शनार्थं, दवियजुत्तेण वा दविणं असनादि । अहवा - तंदुला नेहो गोरस पत्थयणं ।
अहवा -- गणिमं १ धरिमं २ मेजं ३ पारिच्छं ४ । गणिमं - जं दुगाइयाए गणणाए गणिजति, तंच हरीतकीमादि । चरिमं - जं तुलाए धरिज्जति, जहा मरिच - पिप्पली - सुंठि - मादि । मेज्जं – जं माणेणं पत्थगमातिणा मतिज्जति, तं च तंदुल - तेल्लधयमादि । पारिच्छं - जं परिच्छिति, तं च रयणमादि ।
निशीथ - छेदसूत्रम् - १
दानादि ति दासणसड्डादिहिं समाउलेण सत्थेण गंतव्वं । “आदि” सद्दातो अविरयसम्मद्दिट्ठ गहियाणुव्वया व घेप्यंति। सो य सत्थो जति दिया भुंजति तो गंतव्वं, न रात्रौ भोजनेत्यर्थः । एरिसेणं सत्येणं वच्चति ॥ उग्गमादिसुद्धं आहारेंता वच्चंतु, इमेहिं वा कारणेहिं पज्जत्तं न लब्भति[भा. ४२५] पडिसेघे वाघाते, अतियत्तियमादिएहि खइते वा । पडिसेहकोऽतियंतो करेज देसे व सव्वे वा ॥
चू. डिसेह त्ति कोति पडिनीतो सत्थे पभू अतियत्ती वा पडिसेहं करेज, “पडिसेहो " निवारणा, " मा तेसिं समणाणं भत्तं पाणगं वा देह", एगतरनिवारणं एसो, उभयनिवारणं सव्वनिसेहो । पच्छद्धं पडिसेहस्स वक्खाणं भणियं । वाघाए त्ति अंतरा वच्चंताण वरिसिउमारद्धं, सत्यनिवेसं च काउं ठितो सत्थो, ते एवं दीहकालेण निट्ठितं संबलभत्तं अतियत्तिएहि वा बहुहि खइतं, “आदि” सद्दातो चोरेहि वा मुसितं, भिल्लपुलिंदादीहिं वा अद्धेल्लियं ॥ एवमादिएहिं कारणेहिं अलब्भमाणे इमा जयणा
[ भा. ४२६ ]
-
Jain Education International
ओमे तिभागमद्धे, तिभागमायंबिले अभत्तट्टे ।
छट्ठागुत्तरिया, छम्मासा संथरे जेणं ॥
चू. ओमे त्ति बत्तीसं कीर कवला पुरिसस्साहारो कुच्छिपूरओ भणिओ । सो य एगकवलेण
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org