________________
मू०९७
१६९
वारितरगचञ्चलतरे सौख्यं कुतः प्राणिनाम् ! ॥ मू. (९८) एवं निस्सारे माणुसत्तणे जीविए अहिवडते ।
न करेह चरणधम्म पच्छा पच्छाणुताहेहा ।। वृ. 'एवं०' एवमुक्तप्रकारेण निसारे-असारे मानुषत्वे मनुजत्वे तथा जीविते-आयुषि रत्नकोटिकोटिभिरप्यप्राप्येऽधिपतति-समये २ क्षयं गच्छति सतीत्यर्थ न कुरुत यूयं चरणधर्म-ज्ञानदर्शनपूर्वकं देशसर्वचारित्रं, हा इति महाखेदे, पश्चाद्-आयुःक्षयानन्तरमायुःक्षयचरमक्षणे वा पश्चात्तापं-कायवाङ्मनोभिर्महाखेदं करिष्यथ नरकस्थराशिराजवदिति। मू. (९९) घुटुंमि सयं मोहे जिणेहिं वरधम्मतित्थमग्गस्स।
____ अत्ताणं च न याणह इह जाया कम्मभूमीए॥ वृ.भव्याः प्रश्नयन्ति-कथं वयं नात्मस्वरूपंजानीमइत्युक्ते गुरुराह'-'घुटुंमि०' धर्मस्य जिनोक्तरूपस्य तीर्थं-पवित्र करणस्थानकंतस्य मार्गोज्ञानदर्शनचारित्ररूपः वरश्चासौधर्मतीर्थमार्गश्च स तथा तस्मिन्, प्राकृतत्वात् विभक्तिपरिणामः, जिनैः-रागादिजेतृभि स्वयं-आत्मना 'घुट्टमी तिकथिते-निरूपिते सति, आत्मानं न यूयं जानीत, क सति? -मोहे सति-तीव्रमिथ्यात्वमिश्रमोहनीयकर्मोदये सतीत्यर्थः, इह कर्मभूमौ जाता अपि, अपेर्गम्यमानत्वादिति, अस्या अर्थो अन्योऽपि सद्गुरुप्रसादात्कार्य इति ॥ मू. (१००) नइवेगसमं चंचलं जीवियं जुब्वणं च कुसुमसमं ।
सुक्खं च जमनियत्तं तिन्निवि तुरमाणभुजाई॥ वृ. 'नइ०' नदीवेगसमं चपलं जीवितं-आयुः १ यौवनंकुसुमसमं-पुष्पसदृशं क्षणेन म्लानत्वापत्तेः२ चपुनः यत्सौख्यं तत् 'अनियत्तं तिअनित्यं ३, एतानित्रीण्यपि 'तुरमाणभुजाईति शीघ्रं भोग्यानि 'भज्जा' इति पाठे तुशीघ्रं भग्नयोग्यानि शीघ्रं भङ्कत्वा यान्तीत्यर्थः ।। मू. (१०१) एयं खुजरामरणं परिक्खिवइ वग्गुरा व मयजूहं ।
नयणं पिच्छह पत्तं संमूढा मोहजालेणं॥ वृ. 'एयं०' एतज्जरामरणं 'खु’ निश्चये जीवलोकं परिक्षिपति-परिवेष्टयति, (व)इवार्थे, यथा वागुरामृगयूथंपरिक्षिपति, नच पश्यत यूयं प्राप्तं जरामरणं मोहजालेन सम्मूढाः-मोहं गताः,श्रीगौतमप्रतिबोधितदेवशमद्विजवदिति॥
उक्तमायुष्कापेक्षयाऽनित्यत्वं, अथ शरीरापेक्षया दर्शयन्नाह
मू. (१०२) आउसो ! जंपिय इमं सरीरं इ8 कंतं पियं मणुन्नं मणामं मणभिरामं थिजं वेसासियं समयं बहुमयं अणुमयं भंडकरंडगसमाणंरयणकरंडओविव सुसंगोवियं चेलपेडाविव सुसंपरिवुडं तिल्लपेडाविव सुसंगो वियं मा णं उण्हं माणं सीयं मा णं वाला माणं खुहा मा णं खुहा माणं पिवासा मा णं चोरा मा णंदंसा माणं मसगा माणं वाइ यपित्तियसंभियसंनिवाइयविविहा रोगायंका फुसंतुत्तिकट्ठ एवंपियाइं अधुवं अनिययं असासयं चयावचइयं विप्पनासधम्मंपच्छा व पुरा व अवस्सविप्पच्चइयव्वं ॥
एअस्सवि याइं आउसो ! अनुपुव्वेणं अट्ठारस य पिट्ठकरंडगसंधिओ बारस पंसलिया करंडा छप्पंसुलिया कडाहे बिहत्थिया कुच्छी चउरंगुलिया गीवा चउपलिया जिब्मा दुपलियाणि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org