________________
१६२
तन्दुलवैचारिक प्रकिर्णकसूत्रम् ६८
तेन कारणेन तुशब्दोऽप्यर्थ वर्षाण्यपि संवत्सराण्यपि विषमाणि दुःखरूपाणि जातानीति ॥ विसमेसु य वासेसुं हुंति असाराइं ओसहिबलाई । ओसहिदुब्बल्लेण य आउं परिहायइ नराणं ॥
मू. (६९)
वृ. 'विसमे० ' विषमेषु सर्वेषु सत्सु भवन्ति असाराणि - सारवर्जितानि औषधिबलानिगोधूमादिवीर्याणि, औषधिदुर्बलत्वेन नराणामन्येषामपि आयुः - जीवितं परिहीयते - शीघ्रं क्षीयते इति ॥ मू. (७०) एवं परिहायमाणे लोए चंदुव्व कालपक्खम्मि । जे धम्मिया मणुस्सा सुजीवियं जीवियं तेसिं ॥
वृ. ' एवं ' एवमुक्तप्रकारेण परिहीयमाने लोके कृ ष्ण पक्षे चन्द्रवत् ये धार्मिकाः- धर्मयुक्ताः मनुष्यास्तेषां जीवितं - जीवितकालः सुजीवितं - सुष्ठु जीवितं ज्ञातव्यमिति ।।
अथ शतवर्षायुः पुरुषस्य कियंतो युगायनादयो भवन्तीति दर्शयन्नाह
मू. (७१) आउसो ! से जहा नाम ए केइ पुरिसे व्हाए कयबलकम्मे कयकोऊयमंगलपायच्छित्ते सिरसि ण्हाए कंठेमालाकडे आविद्धमणिसुवन्ने अहयसुमहग्घवत्थपरिहिए चंदणोक्किन्नगायसरीरे सरससुरिगंधगोसीसचंदनानुलित्तगत्ते सुइमालावन्नगविलेवणे कप्पियहारद्धहारतिसरयपालंबलंबमाणे कडिसुत्तयसुकयसोहे पिणद्धगेविज्जअंगुलिजगललियंगयललियकयाभरणे नानामणिकणगरयणकडगतुडियथंभियभुए अहियरूवसस्सिरीए कुंडलुज्जोवियाणणे मउडदिन्नासिरए हारुत्थयसकयरइयवच्छे पालंबपलंबमाणसुकयपडउत्तरिजे मुद्दियापिंगलंगुलिए नानामणिकणगरयणविमलमहरिहनिउणोवियमिसिमिसंतविरइयसुसिलठ्ठविसिठ्ठलट्ठ आविद्धवीरवले, किं बहुणा ? कप्परुक्खोविव अलंकियविभूसिए सुइपयए भवित्ता अम्मापियरो अभिवादयिज्जा ।।
तए णं तं पुरिसं अम्मापियरो एवं वइज्जा - जीव पुत्ता ! वाससयंति, तंपियाइं तस्स नो बहुयं भवइ, कम्हा ?, वाससयं जीवंतो वीसं जुगाइं जीवइ, वीसइं जुगाईं जीवंतो दो अयणसयाई जीवइ, दो अयणसयाइं जीवंतो छ उउसयाइं जीवइ, छ उऊसयाइं जीवंतो बारस माससयाई जीवइ, बारस माससयाइं जीवंतो चउवीसं पक्खसयाइं जीवइ, चउवीसं पक्खसयाई जीवन्तो छत्तीसं राईदियसहस्साइं जीवइ, छत्तीसं राईदियसहस्साइं जीवंतो दस असीयाइं मुहुत्तसयसहस्साइं जीवइ, दस असीयाइं मुहुत्तसयसहस्साइं जीवंतो चत्तारि उस्सासकोडीसए सत्त य कोडीओ अयडालीसं च सय सहस्साइं चत्तालीसं च सहस्साइं जीवइ, चत्तारि ऊसासकोडीसए जाव चत्तालीसं च ऊसाससहस्साइं जीवंतो अद्धतेवीसं तंडुलबाहे भुंजइ ॥
कहमाउसो ! अद्धतेवीसं तंदुलवाहे भुंजइ । गोयमा ! दुब्बलाए खंडियाणं बलियाए छडियाणं खयरमुसलपच्चाहयाणं ववगयतुसकणियाणं अखंडाणं अफुडियाणं फलगसरियाणं एक्क्कबयाणं अद्धतेरसपलियाणं पत्थएणं, सेवियणं पत्थए मागहए कल्लं पत्थो सायं पत्थो चउसट्ठी तंदुलसाहस्सीओ मागहओ पत्थओ बिसाहस्सिएणं कवलेणं बत्तीसं कवला पुरिसस्स आहारो अट्ठावीसं इत्थीयाए चउवीसं पंडगस्स, एवामेव आउसो ! एयाए गणणाए दो असइओ पसई दो पसईओ सेइआ होइ चत्तारि सेइआ कुलओ चत्तारि कुलया पत्थो चत्तारि पत्था आढगं सट्ठीए आढयाण जहन्नए कुंभे असीइए आढयाणं मज्झिमे कुंभे आढयसयं उक्कोसए कुंभे अट्टेव
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org