________________
७०
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्रम्-२-१७/३/-/४६१ कथं कृष्णलेश्याकस्य मनःपर्यायज्ञानसम्भवः ?, उच्यते, इह लेश्यानां प्रत्येकासङ्घयेयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणान्यध्यवसायस्थाना, तत्र कानिचित् मन्दानुभावान्यध्यवसायस्थानानि प्रमत्तासंयतस्यापि लभ्यन्ते, अत एव कृष्णनीलकापोतलेश्या अन्यत्र प्रमत्तसंयतान्ता गीयन्ते, मनःपर्यवज्ञानंच प्रथमकतोऽप्रमत्तसंयतस्योत्पद्यते ततःप्रमत्तसंयतस्यापि लभ्यते इति सम्भवति कृष्णलेश्याकस्यापि मनःपर्यवज्ञत्रानं, चतुर्बाभिनिबोधिकश्रुतावधिमनःपर्यवज्ञानेषु,
“एवंजावपम्हलेसे' इति एवं-कृष्णलेश्योक्तेन प्रकारेण तावद्वक्तव्यं यावत्पद्मलेश्या, किमुक्तं भवति?-नीललेश्यः कापोतलेश्यः तेजोलेश्यः पद्मलेश्यश्च उक्तप्रकारेण द्वयोस्त्रिषु चतुर्पु वा ज्ञानेषु भणनीयः,सच एवं नीललेस्सेणं भंते ! जीवे कइसु नाणेसु होज्जा ?, गोयमा! दोसुवा तिसुवा चउसुवा नाणेसु होजा' इत्यादि, शुक्ललेश्येषु विशेषइतितंपृथक्वक्ति-'सुक्कलेसे णं भंते !' इत्यादि, इह शुक्ललेश्यायामेव केवलज्ञानं न लेश्यान्तरे ततः शेषलेश्याकेभ्योऽस्य शुक्ललेश्यस्य विशेषः॥
पदं - १७, उद्देशकः-३ - समाप्तः
- पदं- १७, उद्देशकः-४:वृ. उक्तस्तृतीयोद्देशकः, सम्प्रति चतुर्थ आरभ्यते, तत्र चेयमादावधिकारगाथामू. (४६२) परिणामवन्नसगंधसुद्धअपसत्थसंकिलिट्ठण्ह ।
गतिपरिणामपदेसोगाढवग्गणठाणाणमप्पबहुं । वृ.प्रथमं परिणामाधिकारः द्वितीयोवर्णाधिकारः तृतीयो रसाधिकारः चतुर्थो गन्धाधिकारः पञ्चमः शुद्धाशुद्धाधिकारः षष्टः प्रशस्ताप्रशस्ताधिकाः सप्तमः संक्लिष्टासंक्लिष्टाधिकारः अष्टम उष्णशीताधिकारः नवमो गत्यधिकारः दशमः परिणामाधिकारः एकादशोऽप्रदेशः प्रदेशप्ररूपणाधिकारः द्वादशोऽवगाहाधिकारः त्रयोदशो वर्गणाधिकारः चतुर्दशः स्थानप्ररूपणाधिकारः पञ्चदशोऽल्पबहुत्वाधिकारः । तत्र प्रथमं परिणामलक्षणमभिधित्सुर्यासां परिणामो वक्तव्यः ता एव लेश्याः प्रतिपादयति
मू. (४६३) कइणंभंते! लेसाओपन्नत्ताओ?, गो०! छल्लेसाओपन्नत्ताओ, तंजहा-कण्ह० जाव सुक्कलेसा, से नूनं भंते ! कण्हलेसा नीललेसं पप्प तारूवत्ताए तावण्णत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुजो २ परिणमति, हंता गो०! कण्हलेस्सा नीललेस्सं पप्प तारूवत्ताए जाव भुजो २ परिणमति,
सेकेणट्टेणंभंते! एवंवुच्चइ-कण्हलेस्सानीललेस्संपप्पतालवत्ताएजावभुजोर परिणइमति गो० ! से जहा नामए खीर दूसिं पप्प सुद्धे वा वत्थे रागं पप्प तारूवत्ताए जाव ताफासत्ताए भुजो २ परिणमइ, से तेणटेणं गो० ! एवं वुच्चइ-कण्हलेसा नीललेसं पप्प तारूवत्ताए जाव भुजो २ परिणमइ, एवंएतेणं अभिलावेणं नीललेसा काउलेसंपप्पकाउले० तेउलेसंपप्प तेउले० पम्हलेसं पप्प पम्हले० सुक्कलेसं पप्प जाव भुजो २ परिणमइ, से नूनं भंते ! कण्हलेसा नीललेसं काउलेसं तेउलेसं पम्हलेसं सुक्कलेसं पप्प तारूत्ताए तावण्णत्ताए तागंधत्ताए तारसत्ताए ताफासत्ताए भुजो २ परिणमइ ?, हंता गोयमा ! कण्हलेसा नीललेसं पप्प जाव सुक्कलेसं पप्प तारूव० तागंध०
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org