________________
१९९
पदं-२३, उद्देशकः-२, द्वारं - हियबंधयं पडुच संपराइयबंधयंच, असायावेयणिज्जस्स जहा निद्दापंचगस्स, सम्मत्तवेदणिजस्स सम्मामिच्छत्तवेदणिजस्स जाओहिया ठितीभणितातंबंधंति, मिच्छावेदणिजस्सज० अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ उक्को० सत्तरिं सागरोवमकोडाकोडीओ, सत्तरिय वाससहस्साइं अबाहा, कसायबारसगस्स जह० एवं चेव उक्को० चत्तालीसं सागरोवमकोडाकोडीओ, चत्तालीस य वाससयाति अबाहा, कोहमानामायालोभसंजलणाए य दो मासा मासो अद्धमासो अंतोमुत्तो, एवंजहन्नगं, उक्कोसगंपुण जहा कसायबारसगस्स, चउण्हविआउयाणंजा ओहिया ठिती भणिता तं बंधंति, आहारगसरीरस्स तित्थगरनामाए य जहन्नेणं अंतोसुगरोवमकोडाकोडीतो उ० अंतोसोगरोवमकोडाकोडीओ, पुरिसवेदणिज्जस्स ज० अट्ठ संवच्छराइं उ० दस सागरोवमकोडाकोडीओ दस य वाससताइं अबाहा,
जसोकित्तिनामाए उच्चागोत्तस्स एवं चेव, नवरं जह० अट्ठ मुहुत्ता, अंतराइयस्स जहा नाणावरणिजस्स, सेसएसु सव्वेसु ठाणेसु संघयणेसु संठाणेसु वण्णेसु गंधेसु य जह० अंतोसागरोवमकोडाकोडीओ उक्को० जा जस्स ओहिया ठिती भणिता तंबंधति, नवरं इमं नाणतं अबाहा अबाहूणिया ण वुच्चति, एवं आणुपुब्बीते सव्वेसिं, जाव अंतरायस्स ताव भाणितव्वं
वृ. 'बेइंदियाणभंते! जीवा' इत्यादि, अत्रेयंपरिभाषा–यस्य २ कर्मणोयाया स्थितिरुत्कृष्टा प्रागभिहिता तस्याः तस्याः मिथ्यात्वस्थित्या सप्ततिसागरोपमकोटीकोटीप्रमाणयामागेहते यल्लभ्यते तत्पञ्चविंशत्या गुण्यते गुणितं च सत् यावद्भवति तावत्पल्योपमासङ्घयेयभागहीनं द्वीन्द्रियाणां . बन्धकानांजघन्यस्थितिपरिमाणं तदेवपरिपूर्णमुत्कृष्टस्थितिपरिमाणं, तद्यथा-ज्ञानावरणपञ्चकदर्शनावरणनवकासातवेदनीयान्तरायपञ्चकानांत्रयः सागरोपमस्य सप्तभागाः पञ्चविंशत्या गुणिताः, वस्तुवृत्त्यापञ्चविंशतः सागरोपमाणांत्रयः सप्तभागाः पल्योपमासङ्खयेयभागहीनाजघन्यस्तितिबन्धपरिमाणं, त एव परिपूर्णा उत्कृष्टमित्यादि ।
त्रीन्द्रियबन्धचिन्तायां तदेव भागलब्धं पञ्चाशता गुण्यते चतुरिन्द्रियबन्धचिन्तायां शतेन असंज्ञिपञ्चेन्द्रियचिन्तायां सहस्रण, आह च कर्मप्रकृतिसङ्ग्रहणिकारः- “पणवीसा पन्नासा सयं सहस्सं च गुणकारो । कमसो विगलअसन्नीण"मिति तत एतदनुसारेण सूत्रं स्वयं निगमनीयं सुगमत्वात्नवरं 'सागरोवमपण्णवीसाए तिन्निसत्तभागापलिओवमस्सअसंखेज्जइभागेणंऊणगा' इति, अत्रेयंगणितभावना-पञ्चविंशतेः सागरोपमाणांसप्तभिर्भागेहियमाणेयल्लभ्यतेतत्रिगुणीकृत्य पल्योपमासङ्ख्येयभागहीनं क्रियते इति, एवं सर्वत्रापि यथायोगं गणितभावना कर्त्तव्या।
संज्ञिपञ्चेन्द्रियबन्धकसूत्रे ज्ञानावरणीयादिकर्मणां जघन्यतः स्थितिबन्धोऽन्तर्मुहूर्तादिपरिमाणः क्षपकस्य स्वस्वबन्धचरमसमये प्रतिपत्तव्यः, निद्रापञ्चकासातवेदनीयमिथ्यात्वकषायद्वादशकादीनांतुक्षपणादर्वाक् बन्ध इति तेषांजघन्यतोऽप्यन्तःसागरोपमकोटीकोटीप्रमाणः उत्कृष्टो मिथ्यादृष्टेः सर्वसङ्किलष्टस्य, नवरं तिर्यग्मनुष्यदेवायुषां स्वस्वबन्धकेष्वतिविशुद्धस्येति। इह संज्ञिपञ्चेन्द्रियसूत्रे ज्ञानावरणीयादिकर्मणांजघन्यस्थितिबन्धोऽन्तर्मुहूदिपरिमाणउक्तः, सकस्मिन् स्वमिनि लभ्यते इति जिज्ञासुः पृच्छति
मू. (५४४) नाणावरणिज्जस्सणंभंते! कम्मस्स जहन्नहितीबंधए के०?, गो०! अन्नयरे सुहुमसंपरायते उवसामए वा खवगे वा एसणंगो०! नानावरणिजस्स कम्मस्स जहन्नठितीबंधते,
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org