________________
१६४
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्र-१-३/-/२४/२९२
विसेसाहिया।खित्ताणुवाएणंसव्वत्थोवा वणस्सइकाइया अपज्जत्तया उडलोयतिरियलोए अहोलोयतिरियलोए विसेसाहिया तिरियलोएअसंखिजगुणा तेलुक्के असंखिजगुणा उडलोए असंखिज्जगुणा अहोलोएविसेसाहिया। खित्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा वणस्सइकाइया पजत्तया उड्डलोयतिरियलोए अहोलोयतिरियलोए विसेसाहिया तिरियलोए असंखिजगुणा तेलोक्के असंखिज्जगुणा उद्दलोए असंखिज्जगुणा अहोलोए विसेसाहिया।
वृ.इमानि पञ्चदशापिसूत्राणिप्रागुक्तेकेन्द्रियसूत्रवद्भावनीयानि साम्प्रतमौधिकत्रसकायापर्याप्तपर्याप्तर्याप्तत्रसकायसूत्राह
मू. (२९३) खित्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तसकाइया तेलोक्के उड्डलोयतिरियलोए असंखिजगुणा अहोलोयतिरियलोएसंखिजगुणा उड्डलोए संखिजगुणा अहोलोएसंखिजगुणा तिरियलोए असंखिजगुणा । खित्ताणुवाएणं सव्वत्थोवा तसकाइया अपज्जत्तया तेलोक्के उड्डलोयतिरियलोए असंखिजगुणा अहोलोयतिरियलोए संखिजगुणा उडलोए संखिजगुणा अहोलोए संखिजगुणा तिरियलोए असंखिजगुणा।
खित्ताणुवाएणंसव्वत्थोवा तसकाइया पजत्तया तेलोक्केउडलोयतिरियलोए असंखिजगुणा अहोलोयतिरियलोए संखि० उड्डलोए संखि० अहोलोए संखि० तिरियलोए असंखि०॥
वृ. इमानि पञ्चेन्द्रियसूत्रवद् भावनीयानि । गतं क्षेत्रद्वारम्, इदानीं बन्धद्वारं वक्तव्यंबन्धोपलक्षितं द्वारं, तदाह
-पदं-३-दारं-२५:- "बन्ध" मू. (२९४) एएसिणं भंते! जीवाणं आउयस्स कम्मस्स बंधगाणं अबंधगाणं पजत्ताणं अपज्जत्ताणंसुत्ताणंजागराणंसमोहयाणं असमोहयाणं सायावेयगाणंअसायावेयगाणं इंदिओवउत्ताणं नोइंदिओवउत्ताणं सागारोवउत्ताणंअनागारोवउत्ताण यकयरे कयरेहिंतोअप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा?,
गोयमा ! सव्वत्येवा जीवा आउयस्स कम्मस्स बंधगा १ अपजत्तया संखेजगुणा २ सुत्ता संखेजगुणा ३ समोहया संखेजगुणा ४ सायावेयगा संखेनगुणा ५ इंदिओवउत्ता संखेजगुणा ६ अनागारोवउत्ता संखेजगुणा ७ सागारोवउत्ता संखेज्जगुणा ८ नोइंदिओवउत्ता विसेसाहिया ९ असायावेयगाविसेसाहिया १० असमोहया विसेसाहिया ११ जागरा विसेसाहिया १२ पञ्जत्तया विसेसाहिया १३ आउयस्स कम्मस्स अबंधया विसेसाहिया १४।।
वृ. इहायुःकर्मबन्धकाबन्धकानां पर्याप्तपर्याप्तानां सुप्तजाग्रतां समवहतासमवहतानां सातवेदकासातवेदकानां इन्द्रियोपयुक्तनोइन्द्रियोपयुक्तानां साकारोपयुक्तानाकारोपयुक्तानां समुदायेनाल्पबहुत्वं वक्तव्यं, तत्र प्रत्येकं तावत् ब्रूमः येन समुदायेन सुखेन तदवगम्यते, तत्र सर्वस्तोकाः आयुषो बन्धका अबन्धकाः सङ्ख्येयगुणाः, यतोऽनुभूयमानभवायुष। त्रिभागावशेषे पारभविकमायुर्जीवाबध्नन्तित्रिभागत्रिभागाद्यवशेषेवाततो द्वौ त्रिभागावबन्धकाल एकस्त्रिभागो बन्धकाल इति बन्धकेभ्योऽबन्धकाः सङ्घयेयगुणाः।
तथा सर्वस्तोका अपर्याप्तकाः पर्याप्तकाःसङ्खयेयगुणाः, एतच्च सूक्ष्मजीवानधिकृत्यवेदितव्यं, सूक्ष्मेषु हि बाह्यो व्याघातो न भवति ततस्तद्मावाद् बहूनां निष्पत्तिःस्तोकानामेव चानिष्पत्तिः।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org