________________
१४५
पदं-३, उद्देशकः-, द्वारं-८ तिरिक्खजोणिणीओ संखेज्जगुणाओ, तेउलेसागब्भवक्कंतियतिरिक्खजोणिया संखेज्जगुणा तेउलेसाओतिरिक्खजोणिणीओ संखेनगुणाओ" इति, महादण्डकेचतिर्यग्योनिकस्त्रीभ्यो व्यन्तरा ज्योतिष्काश्चसङ्खयेगुणा वक्ष्यन्ते, ततोयद्यपि भवनवासिभ्योऽप्यसङ्खयेयगुणाज्योतिष्काः तथापि पद्मलेश्याकेभ्यस्तेजोलेश्याकाः सङ्खयेयगुणा एव, इदमत्र तात्पर्यं
यदि केवलान् देवानेव पद्मलेश्याधिकृत्य देवा एव तेजोलेश्याकाश्चिन्त्यन्ते ततो भवन्त्यसद्धयेयगुणाः यावता तिर्यक्सम्मिश्रतया पद्मलेश्याकेभ्यस्तिर्यक्सम्मिश्रा एव तेजोलेश्याकाश्चिन्त्यन्ते तिर्यञ्चश्चपद्मलेश्या अपिअतिबहवस्ततः सङ्खयेयगुणा एवलभ्यन्ते नासङ्खयेयगुणा इति,तेभ्योऽवलेश्याकाअनन्तगुणाः, सिद्धानामभनन्तत्वात्, तेभ्यः कापोतलेश्या अनन्तगुणाः, वनस्पतिकायिकानामपिकापोतलेश्यायाः संभवात्, वनस्पतिकायिकानांच सिद्धेभ्योऽप्यनन्तगुणत्वात्, तेभ्योऽपि नीललेश्या विशेषाधिकाः, प्रभूततराणां नीललेश्यासंभवात्, तेभ्योऽपि कृष्णलेश्याका विशे०, प्रभूततमानां कृष्णलेश्याकत्वत्, तेभ्यः सामान्यतः सलेश्या विशे० नीललेश्याकादीनामपि तत्र प्रक्षेपात् ।। गतं लेश्याद्वारम्, इदानीं सम्यकत्वद्वारमाह
-पदं-३-दारं-९:- "सम्यकत्वं" मू. (२७१) एएसिणं भंते ! जीवाणं सम्मविट्ठीणं मिच्छादिट्ठीणं सम्मामिच्छादिट्ठीणं च कयरे कयरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा?, गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सम्मामिच्छदिट्ठी सम्मदिट्ठी अनंतगुणा मिच्छादिट्ठी अनंतगुणा।
वृ. सर्वस्तोकाः सम्यग्मिथ्यादृष्टयः, सम्यग्मिथ्याष्टिपरिणामकालस्यान्तर्मुहूर्तप्रमाणतयाऽतिस्तोकत्वेन तेषां पृच्छासमये स्तोकानामेव लभ्यमानत्वात्, तेभ्यः सम्यग्दृष्टयोऽनन्तगुणाः,सिद्धानामनन्त्वात, तेभ्योऽपिमिथ्याध्ष्टयोऽननतगुणाः, वनस्पतिकायिकानांसिद्धेभ्योऽप्यनन्तगुणत्वात्, तेषां च मिथ्याष्टित्वादिति ।। गतं सम्यकत्वद्वारम्, अधुना ज्ञानद्वारमाह
-पदं-३-दारं-१०:- "ज्ञान" मू. (२७२) एएसिणं भंते ! जीवाणं आभिनिबोहियनाणीणं सुयनाणीणं ओहिनाणीणं मनपज्जवनाणीणं केवलनाणीण य कयरे कयरेहितो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा विसेसाहिया वा गोयमा! सव्वत्थोवाजीवा मनपज्जवनाणी ओहीनाणीअसंखेजगुणा आभिनिबोहियनाणी सुयनाणी दोवि तुल्ला विसेसाहिया केवलनाणी अनंतगुणा।
एएसिणं भंते ! जीवाणं मइअनाणीणं सुयअन्नाणीणं विभंगणाणीय कयरे कयरेहितो अप्पावाबहुया वातुल्ला वा विसेसाहियावा?, गोयमा! सव्वत्थोवाजीवा विभंगनाणी मइअन्नाणी सुयअन्नाणी दोवि तुल्ला अनंतगुणा । एएसिणं भंते ! जीवाणं आभिनिबोहियनाणीणं सुयना
ओहिना मनपज्जवनाणीणं केवलनाणीणं मइन्नाणीणं सुयअन्नाणीणं विभंगनाणीय य कयरे कयरेहितोअप्पा वा बहुया वातुल्ला वा विसेसाहिया वा?, गो० सव्वत्थोवा जीवामणपजवनाणी ओहिनाणी असंखेजगुणा आभिणि सुयनाणी दोवि तुल्ला विसे० विभंगनाणी असंखेजगुणा केवलनाणी अनंतगुणा मइअन्नाणी सुयअन्नाणी य दोवि तुल्ला अनंतगुणा।
वृ. सर्वस्तोका मनःपर्यवज्ञानिनः, संयतानमेवामर्षोषध्यादिऋद्धिप्राप्तानांमनःपर्यवज्ञान|10|101
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org