________________
प्रतिपत्ति: ५,
४५७
तिन्नि वाससहस्साइं बायरवण० दसवाससहस्साइं । एवं पत्तेयसरीरबादरस्सवि, निओयस्स जहन्नेणवि उक्कोसेणवि अंतोमु०, एवं बायरनिओयस्सवि, अपज्जत्तगाणं सव्वेसिं अंतोमुहुत्तं, पज्जत्तगाणं उक्कोसिया ठिई अंतोमुहुत्तूणा कायव्वा सव्वेसिं ॥
वृ. 'बायरस्स णं भंते!' इत्यादि प्रश्नसूत्रं सूगमं, भगवानाह - गौतम ! जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्तं, तत ऊर्ध्वं मरणात् उत्कर्षतस्त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि, एवं बादरपृथिव्यपतेजोवायुवनस्पतिप्रत्येकबादरनिगोदबादरत्रसकायिकसूत्राण्यपि वक्तव्यानि, सर्वत्र हि जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्तम्, उत्कर्षचिन्तायामयं विशेष:- बादरपृथिवीकायिकस्योत्कर्षतो द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि बादराकायिकस्य सप्तवर्षसहस्राणि बादरतेजस्कायिकस्य त्रीणि रात्रिन्दिवानि बादरवायुकायिकस्य त्रीणि वर्षसहस्राणि सामान्यतो बादरवनस्पतिकायिकस्य दश वर्षसहस्राणि प्रत्येकशरीरबादरवनस्पतिकायस्य दश वर्षसहस्राणि सामान्यतो निगोदस्य जघन्येनाप्युत्कर्षतोऽप्यन्तर्मुहूर्त्त बादर निगोदस्य जघन्यत उत्कर्षतोऽप्यन्तर्मुहूर्तं बादरत्रसकायस्य जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्षतस्त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि । सम्प्रत्येतेषामेव सामान्यतो बादरादीनां दशानामपर्याप्तानां स्थितिं चिचिन्तयिषुः सूत्रदशकमाह- 'बायर अपज्जत्तगस्स णं भंते!' इत्यादि पाठसिद्धं, सर्वत्र जघन्यत उत्कर्षतश्चान्तर्मुहूर्त्ताभिधानात् ।
साम्प्रतमेतेषामेव पर्याप्तानां स्थितिं चिन्तयति - 'बादरपज्जत्तगस्स णं भंते!' इत्यादि, जघन्यतः सर्वत्राप्यन्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्षतः सामान्यतो बादरस्य त्रयत्रिंशत्सागरोपमाण्यन्तर्मुहूर्तीनानि, अपर्याप्तकावस्थाभाविनाऽन्तर्मुहूर्त्तेनोनत्वात्, एवं बादरपृथिवीकायिकपर्याप्तकस्य द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्त्तेनानि, बादराप्कायिकस्य पर्याप्तकस्य सप्त वर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्त्तेनानि बादरतेजस्कायिकपर्याप्तकस्य त्रीणि रात्रिन्दिवानि अन्तर्महूर्तोनानि, बादरवायुकायिकपर्याप्तकस्य त्रीणि वर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्तोनानि, बादरवनस्पतिकायपर्याप्तकस्य दश वर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्तोनानि, प्रत्येकबादरवनस्पतिकायिकपर्याप्तकस्यापि दश वर्षसहसहस्राणि अन्तर्मुहूर्तोनानि सामान्यतो निगोदपर्याप्तकस्य बादरनिगोदपर्याप्तकस्य च जघन्यतोऽप्यन्तमूहूर्त्तमुत्कर्षतोऽ न्तर्मुहूर्त, बादरत्रसकायिकपर्याप्तस्य जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्षतस्त्रिंयस्त्रशत्सागरोप अन्तर्मुहूर्तीनानि । साम्प्रतं कायस्थितिमाह
मू. (३५७) बायरे णं भंते! बायरेत्ति कालओ केवचिरं होति ?, जह० अंतो० उक्कोसेणं असंखेचं कालं असंखेजाओ उस्सप्पिणीओसप्पिणीओ कालओ खेत्तओ अंगुलस्स असंखेजतिभागो, बायरपुढविकाइय आउतेउवाउ० पत्तेयसरीरबादरवणस्सइकाइयस्स बायरनिओयस्स० ।
बायरवणस्सइस्स जह० अंतो० उक्को० असं० असं० उस्स० कालओ खेत्तओ अंगु० असं० पत्तेगसरीरबादरवनस्सतिकाइयस्स बायरनिगोअस्स पुढवीव, बायरनिओयस्स णं जह० अन्तो० उक्को० अनंतं कालं अनंता उस्स० कालओ खेत्तओ अड्डाइज्जा पोग्गल० ।
एतेसिं जहन्नेणं अंतोमु० उक्कोसेणं सत्तरि सागरोवमकोडाकोडीओ संखातीयाओ समाओ अंगुलअसंखभागो तहा– असंखेज्जा उ० ओहे य बायरतरुअणुबंधो सेसओ वोच्छं । उस्सप्पिणी २ अड्डाइयपोग्गलाण परियट्टा । बेउदधिसहस्सा खलु साधिया होंति तसकाए ।
मू. (३५८)
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org