________________
४१४
जीवाजीवाभिगमउपाङ्गसूत्रम् ३/जो०/३१२ दसुत्तरसतजोयणबाहल्ले तिरियमसंखेज्जे जोतिसविसए पन्नत्ते ।।
वृ. 'जंबूदीवेण मित्यादि जम्बूद्वीपे द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य सकलतिर्यग्लोकमध्यवर्त्तिनं कियक्षेत्रमबाधया सर्वतः कृत्वा ‘ज्योतिष ज्योतिश्चक्र 'चारं चरति' मण्डलगत्या परिभ्रमति भगवानाह-गौतम! एकादशयोजनशतानि एकविंशानि' एकविंशत्यधिकानिअबाधयाज्योतिष चारं चरति, किमुक्तं भवति?-मेरोः सर्वत एकादश योजनशतान्येकविंशत्यधिकानि मुक्त्वा तदनन्तरं चक्रवालतया ज्योतिश्चक्र चारं चरति ॥ लोगंताओणं भंते!' इत्यादि लोकान्तादर्वाग् णमितिवाक्यालङ्कारे भदन्त! कियत्क्षेत्रमबाधयाअपान्तरालेकृत्वाज्योतिषप्रज्ञप्तम्?, भगवानाहगौ० एकादश योजनशतानि 'एकादशानि' एकादशोत्तराण्यबाधया कृत्वा ज्योतिषं प्रज्ञप्तम् _ 'इमीसेणंभंते!' इत्यादि, अस्यां यत्रवयंव्यवस्थितारलप्रभायांपृथिव्यांबहुसमरमणीयात् भूमिभागात् आरभ्य कियदबाधया कृत्वाऽधस्तनंतारारूपंज्योतिषंचारंचरति?, कियदबाधया कृत्वा सूर्यविमानं चारं चरति?, कियदबाधया कृत्वा चन्द्रविमानं, कियदबाधया कृत्वोपरितनं तारारूपं ज्योतिषचारं चरति?,भगवानाह-गौतम! सप्तयोजनशतानिनवत्यधिकान्यबाधया कृत्वाऽघस्तनंतारारूपंचारंचरति, अष्ट योजनशतान्यबाधया कृत्वा सूर्यविमानं, अष्टौ योजनशतान्यशीतान्यबाधया कृत्वाचन्द्रविमानं,जवयोजनशतानिपूर्णान्यबाधया कृत्वोपरितनं तारारूपं ज्योतिषंचारंचरति । हेछिल्लाओणंभंते!' इत्यादि, अघस्तनाद्भदन्त! तारारूपाकियदबाधया कृत्वा सूर्यविमानंचारंचरति ? कियदबाधया कृत्वा चन्द्रविमानंचारंचरति? कियदबाधयोपरितनं तारारूपम् ?, भगवानाह-गौ० दश योजनान्यबाधया कृत्वा सूर्यविमानं चारं चरति, तत एवाघस्तनात्तारारुवानवतिंजनान्यबाधया कृत्वाचन्द्रविमानंतत एवाघस्तनात्तारारूपाद्दशोत्तरं योजनशतमबाधया कृत्वोपरितनं तारारूपं ज्योतिषं चारंचरति। ___'सूरविमाणाओणंभंते!' इत्यादि, सूर्यविमानाद्भदन्त! कियदबाधया कृत्वाचन्द्रविमानं चारंचरति?, कियदबाघयोपरितनं तारारूपम्?, भग०-गौ० अशीति योजनान्यबाधया कृत्वा चन्द्रविमानं चारं चरति, तत एव सूर्याविमानाद्योजनशतमबाधया कृत्वोपरितनं तारारूपम् ___'चंदविमाणाओ णं भंते!' इत्यादि, चन्द्रविमानाद्भदन्त ! कियदबाधया कृत्वोपरितन तारारूपं चारं चरति ? भगवानाह-गौतम ! अशीति योजनान्यबाधया कृत्वा चन्द्रविमानं चारं चरति, तत एव सूर्यविमानाघोजनशतमबाधया कृत्वोपरितनंतारारूपम् ।
_ 'चंदविमाणाओ णं भंते!' इत्यादि, चन्द्रविमानाद्भदन्त ! कियदबाधया कृत्वोपरितनं तारारूपं चारं चरति ?, भगवानाह-गौतम ! विंशतिर्योजनान्यबाधया कृत्वोपरितनं तारारूपं चारंचरति।
मू. (३१३) जंबूदीवेणंभंते! कयरे नक्खत्ते सव्वग्नितरिलं चारंचरंति? कयरे नक्खत्ते सव्वबाहिरिलं चारं चरइ? कयरे नक्खत्ते सव्वउवरिल्लंचारं चरति? कयरे नक्खत्ते सव्वहिडिल्लं चारं चरति ? गो० जंबूदीवे णं दीवे अभी इनक्खत्ते सव्वअिंतरिल्लं चारं चरति मूले नक्खत्ते सब्बाहिरिल्लं चारं चरइ साती नक्खत्ते सव्वोवरिलं चारं चरति भरणीनक्खत्ते सव्वहेडिल्लं चारं चरति। __ वृ. 'जंबूदीवेणंभंते!' इत्यादि, जम्बूद्वीपे भदन्त ! द्वीपे कतरत्, 'बहूनांप्रश्नेडतमश्चेति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org