________________
प्रतिपत्तिः -३, दीव०
३९९ 'तेसि ण'मित्यादि, तेषां महेन्द्रध्वजानां पुरतः प्रत्येकं प्रत्येकं नन्दाभिधाना पुष्करिणी प्रज्ञप्ता, 'ताओनंदाओ पुक्खरिणीओ' इत्यादि,ताश्चनन्दापुष्करिण्यएकैकंयोजनशतमायामविष्कम्माभ्यांपञ्चाशद्योजनानिविष्कम्भेन दश योजनान्युद्वेधेन अच्छाओसण्हाओरययमयकूलाओ' इत्यादिपुष्करिणीवर्णनंजगत्युपरिपुष्करिणीवद्वक्तव्यंनवरं 'खोदरसपडिपुण्णाओ' इतिवक्तव्यं, ताश्च नन्दापुष्करिण्यः प्रत्येकं प्रत्येकं पद्मवरवेदिकया प्रत्येकं प्रत्येकं वनखण्डेन च परिक्षिप्ताः, तासांचनन्दापुष्करिणीनां त्रिदिशि त्रिसोपानप्रतिरूपकाणिप्रज्ञप्तानि तेषां वर्णनं तोरणवर्णनंच प्राग्वत् । इदमन्यदधिकं पुस्तकान्तरे श्यते-'तासिणं पुक्खरिणीणं चउद्दिसिं चत्तारिवनसंडा पन्नत्ता, तंजहा-पुरच्छिमेणं दाहिणेणं पञ्चस्थिमेणं उत्तरेणं॥१॥ "पुव्वेण असोगवमंदाहिणतो होइ चंपगवणं तु (सत्तपन्नवणं)।
अवरेण पंचगवणंचूयवणं उत्तरे पासे ॥" 'तेसु णमित्यादि, तेषु सिद्धायतनेषु प्रत्येकं प्रत्येकमष्टचत्वारिंशत् गुलिकासहस्राणि, गुलिकाः-पीठिका अभिधीयन्ते, ताश्च मनोगुलिकापेक्षया प्रमाणतः क्षुल्लास्तासां सहस्राणि गुलिकासहस्राणिप्रज्ञप्तानि, तद्यथा-पूर्वस्यां दिशिषोडश सहस्राणि पश्चिमायां षोडशसहस्राणि दक्षिणस्यामष्टौ सहस्राणि उत्तरस्यामष्टौ सहस्राणि । 'तासुणं गुलियासु बहवे सुवण्णरूप्पामया फलगा प०' इत्यादि विजयदेवराजधानीगतसुधासभायामिव वक्तव्यं यावद्दामवर्णनं ।
'तेसुणमित्यादि, तेषु सिद्धायतनेषु प्रत्येकं प्रत्येकमष्टचत्वारिंशत् मनोगुलिकासहस्राणि प्रज्ञप्तानि, गुलिकापेक्षया प्रमाणतोमहतीतराः, तद्यथा-पूर्वस्यां दिशिषोडशसहस्राणिपश्चिमायां षोडश सहस्राणि दक्षिणस्यामष्टौ सहस्राणि उत्तरस्यामष्टौ सहस्राणि, एतास्वपि फलकनागदन्तकमाल्यदामवर्णनं प्राग्वत्॥ 'तेसुणं सिद्धायतनेसु' इत्यादि, तेषु सिद्धायतनेषु प्रत्येकं प्रत्येकमटचत्वारिंश-द्गमानुष्यः-शय्यारूपाःस्थानविशेषास्तासांसहस्राणिप्रज्ञप्तानि, तद्यथा-पूर्वस्यां दिशिषोडशसहस्राणिपश्चिमायांषोडशसहस्राणि दक्षिणस्यामष्टौउत्तरस्यामष्टौ सहस्राणि, तास्वपि फलकवर्णनं नागन्तव्गनं सिक्ककवर्णनं धूपघटिकावर्णनं प्राग्वत् ।
'तेसिणंसिद्धायतणाण'मित्यादि उल्लोकवर्णनमन्तर्बहुसमरमणीयभूमिभागवर्णनंशब्दवर्ज प्राग्वत्॥ तेसिणं बहुसमरमणिज्जाणंभूमिभागाणमित्यादि, तेषांबहुसमरमणीयानांभूमिभागानां बहुमध्यदेशभागे प्रत्येकं २ मणिपीठिकाः प्रज्ञप्ताः, ताश्च मणिपीठिकाः षोडश योजनान्यायामविष्कम्माभ्यामष्टौ योजनानि बाहल्येन सर्वात्मना मणिमय्यो यावत्प्रतिरूपकाः ॥ 'तासि ण'मित्यादि, तासांच मणिपीठीकानामुपरि प्रत्येकं २ देवच्छन्दकः प्रज्ञप्तः, ते च देवच्छन्दकः षोडशयोजनान्यायामविष्कम्भाभ्यांसातिरेकाणिषोडशयोजनान्यर्द्धमुच्चैस्त्वेन सर्वात्मनारलमया अच्छा यावत्तिरूपाः तेसुणमित्यादि, तेषुदेवच्छन्दकेषुप्रत्येक र मध्शतंजिनप्रतिमानांजिनोत्सेधप्रमाणमात्राणां पञ्चधनुःशतप्रमाणानामित्यर्थसन्निक्षिप्तं तिष्ठति, प्रतिमावर्णनादि विजयदेवराजधानीगतसिद्धायतनवत्तावद्वक्तव्यं यावदष्टशतं धूपकडुच्छुकानाम् ॥ 'तेसिण'मित्यादि, तेषां सिद्धायतनानामुपरि प्रत्येकं प्रत्येकमष्टावष्टौ मङ्गलकानि बहवः कृष्णचामरध्वजा यावद्बहवः सहस्रपत्रहस्तकाः सर्वरत्नमया अच्छा यावत्प्रतिरूपाः ।
'तत्थण'मित्यादि, तत्रतेषुचतुर्बानपर्वतेषुमध्ये योऽसौ पूर्वदिगभावी अञ्जनकपर्वत
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org