Page Text
________________
प्रतिपत्तिः-३, दीव०
३४३
सत्तरस एकवीसाइं जोयणसताइंतं चेव पमाणं जं गोथूभस्स नवरि सव्वरयणामए अच्छे जाव निरवसेसंजावसपरिवारंअट्ठोसे बहूइंउप्पलाइंककोडप्पभाइंसेसंतंचेवणवरि कक्कोडगपव्वयस्स उत्तरपुरच्छिमेणं एवं तं चेव सव्वं, कद्दमस्सवि सो चेव गमओ अपरिसेसिओ, नवरि दाहिणपुरच्छिमेणं आवासो विज्जुप्पभारायहाणी दाहिणपुरस्थिमेणं, कइलासेवि एवं चेव, नवरि दाहिणपञ्चत्थिमेणं कयलासावि रायहाणी ताए चेव दिसाए, अरुणप्पभेवि उत्तरपञ्चत्थिमेणं रायहाणीविताए चेव दिसाए, चत्तारि विगप्पमाणा सव्वरयणामया य॥
वृ. 'कइण'मित्यादि, कति भदन्त ! अनुवेलन्दरराजाः प्रज्ञप्ताः?,भगवानाह-गौतम ! चत्वारोऽनुवेलन्धरराजाः प्रज्ञप्तास्तद्यथा ककोंटकः १ कर्दगः २ कैलासः ३ अरुणप्रभश्च । 'एएसिण'मित्यादि, एतेषां भदन्त! चतुर्णामनुवेलन्धरराजानां कतिआवासपर्वताः प्रज्ञप्ताः?, भगवानाह-गौतम ! एकैकस्य एकैकभावेन चत्वारोऽनुवेलन्धरराजानाभावासपर्वताः प्रज्ञप्तास्तद्यथा-कर्कोटको विद्युप्रभः कैलासः अरुणप्रभश्च, कर्कोटकस्य कर्कोटकः कर्दमस्य विद्युत्प्रभः कैलाशस्य कैलाशः अरुप्रभस्यारुणप्रभ इत्यर्थः ।
___ 'कहि णं भंते !' इत्यादि प्रश्नसूत्रं सुगम, भगवानाह-गौतम ! जम्बूद्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्योत्तरपूर्वस्यादिशि लवणसमुद्रं द्वाचत्वारिंशतंयोजनसहस्राण्यवगाह्य अत्र' एतस्मिन्नवकाशे कर्कोटकस्य भुजगेन्द्रस्य भुजगराजस्य कर्कोटको नामावासपर्वतकः प्रज्ञप्तः, ‘सत्तरसएक्कवीसाई जोयणसयाई' इत्यादिका गोस्तूपस्यावासपर्वतस्य या वक्तव्यतोक्ता सैवेहापिअहीनानतिरिक्ता भणितव्या, नवरं सर्वरत्नमय इति वक्तव्यं, नामनिमित्तचिन्तायामपि यस्माच क्षुल्लाक्षुल्लिकासु वापीषुयावद्विलपङ्किषुबहून्युत्पलानियावत् शतसहस्रपत्राणि कर्कोटकप्रमाणिकर्कोटकाकाराणि ततस्तानिकर्कोटकादीनि व्यवहियन्तेतद्योगात्पर्वतोऽपिकर्कोटकः,तथा कर्कोटकनामा देवस्तत्र पल्योपमस्थितिकः परिवसति ततः कर्कोटकस्वामित्वात्कर्कोटकः, राजधान्यपि कर्कोटकस्यावासपर्वतस्योत्तरपूर्वस्यां दिशि तिर्यगसङ्ख्येयान् द्वीपसमुद्रान् व्यतिव्रजयान्यस्मिन् लवणसमुद्रे द्वादश योजनसहस्राण्यवगाह्य कर्कोटकाभिधाना विजयाराजधानीव प्रतिपत्तव्या । एवं कर्दमकैलाशारुणप्रभवक्तव्यताऽपि भावनीया, नवरंजम्बूद्वीपेद्वीपेमन्दरस्य पर्वतस्य लवणसमुद्रे दक्षिणपूर्वस्यांकर्दमकोदक्षिणापरस्यांकैलाशः अपरोत्तरस्यमामरुणप्रभः, नामनिमित्तचिन्तायामपि यस्मात्कर्दमके आवासपर्वते उत्पलादीनि कर्दमकप्रभाणि ततः कर्दमकभावना प्रागिव, अन्यच्च कर्दमके विद्युप्रभो नाम भावः पल्योपमस्थितिकः परिवसति, स च स्वभावाद् यक्षकर्दमप्रियः, यक्षकर्दमोनाम कुङ्कुमागुरुकर्पूरकस्तृरिकाचन्दनमेलापकः, उक्तञ्च॥१॥ “कुङ्कुमागुरुकर्पूरकस्तूरीचन्दनामि च ।
महासुगन्धमित्युक्तं, नामतो यक्षकर्दमम् ॥" ततःप्राचुर्येण यक्षकर्दमसम्भवाच्चासौ पूर्वपदलोपेसत्यभामा भामेतिवत् कर्दम इत्युच्यते, कैलाशे कैलाशप्रमाण्युत्पलादीनि कैलाशनामा च तत्र देवः पल्योपमस्थितिकः परिवसति ततः कैलाशः, एवमरुणप्रभेऽपि वक्तव्यं, कर्दमकाराजधानी कर्दमस्यावासपर्वतस्य दक्षिणपूर्वया कैलाशा कैलाशस्यावासपर्वतस्य दक्षिणापरयाऽरुणप्रभा अरुणप्रभस्यावासपर्वतस्यापरोत्तरया तिर्यगसङ्खयेयान्द्वीपसमुद्रान् व्यतिव्रज्यान्यस्मिन् लवणसमुद्रेऽरुणप्रभाराजधानी विजयाराज
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003313 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 09 Jivajivabhigam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 12 MB |