________________
प्रतिपत्तिः -३, दीव०
२०५ वा [परूढवरतुरंगस्स चंडवेगइट्ठस्स] ओराला मणुण्णा कण्णमणणिव्वुतिकरा सव्वतो समंता सद्दा अभिनिस्सवंति, भवे एतारूवे सिया?, नो तिणढे समढे ।
से जहानामए-वेयालियाए वीणाए उत्तरमंदामुच्छिताए अंके सुपइट्ठियाए वंदणसारकाणपडिपट्टियाए कुसलणरणारिसंपगहिताए पदोसपचूसकालसमयसिमंद मंदंएइयाए वेइयाए खोभियाए उदीरियाए ओरालामणुम्णा कण्णमणणिव्वुतिकरासव्वतोसमंता सद्दाअभिनिस्सवंति, भवे एयारूवे सिया? नो तिणढे समढे ।
से जहानामए-किन्नराण वा किंपुरिसाण वा महोरगाण वा गंधव्वाण वा भद्दसालवनगयाण वा नंदनवनगयाण वा सोमनसवनगयाणवा पंडगवनगयाण वा हिमवंतमलयमंदरगिरिगुहसमण्णागयाण वा एगतो सहिताणं संमुहागयाणं समुविठ्ठाणं संनिविट्ठाणं पमुदियपक्कलियाणं गीयरतिगंधव्वहरिसियमणाणं गेजं पजं कत्थं गेयं पयविद्धं पायविद्धं उक्खित्तयं पवत्तयं मंदायं रोचियावसामं सत्तसरसमण्णागयं अट्ठरससुसंपउत्तं छद्दोसविप्पमुक्कं एकारसगुमालंकारं अट्टगुणोववेयं गुंजंतवंसकुहरोवगूढं रत्तं तित्थाणकरणसुद्धं मधुरं समं सुललियं सकुहरगुंजंतवंसतंतीसुसंपउत्तं तालसुसंउत्तं तालसुसंपउत्तं तालसमं (रयसुसंपउत्तं गहसुसंपउत्त) मनोहरं मउयरिभियपयसंचारंसुरभिं सुणति वरचारुरूवंदिव्वंनद्वंसजंगेयंपगीयाणं, भवेएयारूवेसिया।
हंता गोयमा ! एवंभूए सिया॥
वृ. 'तीसे णं जगतीए' इत्यादि, तस्या णमिति पूर्वत् जगत्या उपरि पद्मवरवेदिकाया बहिर्वर्तीप्रदेशः 'तत्र' तस्मिन्णमितिपूर्वत, महानेकोवनषण्डःप्रज्ञप्तः, अनेकजातीयानामुत्तमानां महीरुहाणां समूहोवनषण्डः, आहच मूलटीकाकारः-“एगजाईएहिं रुक्खेहिंवणंअनेगजाईएहिं उत्तमेहिं रुक्खेहिं वनसंडे' इति, सचैकैको देशोनेद्वे योजनेविष्कम्भतोजगतीसमकः परिक्षेपेण' परिरयेण । कथम्भूतः? इत्याह___'किण्हे' इत्यादि, इह प्रायो वृक्षाणां मध्यमे वयसि वर्तमानानि पत्राणि नीला (कृष्णा)नि तद्योगाद्वनखण्डोऽपि कृष्णः, नचोपचारमात्रात्कृष्ण इतिव्यपदेशः किन्तु तथाप्रतिभासनात्, तथा चाह- कृष्णावभासः' यावति भागे कृष्णानि पत्राणि सन्ति तावति भागे स वनखण्डः कृष्णोऽवभासतेऽतः कृष्णोऽवभासो यस्यासौ कृष्णावभासः, तथा हरितत्वमतिक्रान्तानि कृष्णत्वमसंप्राप्तानिपत्राणिनीलानि तद्योगाद्वनखण्डोऽपिनीलः, नचैतदप्युपचारमात्रणोच्यते किन्तुतथाऽवभासात्, तथा चाह-नीलावभासः, समासःप्राग्वत्, यौवनेतान्येव पत्राणि किशलयत्वं रक्तत्वं चातिक्रान्तानि ईषद्धरितालाभानि पाण्डूनि सन्ति हरितानीत्युपदिश्यन्ते, ततस्तद्योगाद्वनषण्डोऽपि हरितः, न चैतदुपचारमात्रं, किन्तु तथाप्रतिभासोऽप्यस्ति तथा चाह-हरितावभासः, तथा बाल्यादतिक्रान्तानि वृक्षाणां पत्राणि शीतानि भवन्ति ततस्तद्योगाद् वनषण्डोऽपि सीतः, न चासौ न गुणतः किन्तु गुणत एव, तथा चाह
'शीतावभासः' अधोभागवर्त्तिनां व्यन्तराणां देवानां देवीनां च तद्योगे शीतवातसंस्पर्श ततः स शीतो वनषण्डोऽवभासते इति, तथा एते कृष्णनीलहरितवरर्णा यथा (तः) स्वस्मिन् रूपेऽत्यर्थमुत्कटाः स्निग्धा भण्यन्ते तीव्राश्च ततस्योगाद्वनखण्डोऽपि स्निग्धस्तीव्रश्चौक्तः, न चैतदुपचारमात्रं, किन्तु तथा प्रतिभासोऽपितत उक्तं स्निग्धा वापस्तीबालभासइति, इहावभासो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org