________________
२३६
राजप्रश्नीयउपाङ्गसूत्रम्-१५
'तस्सणं दिव्वस्से'त्यादि, तस्य ‘णमिति पूर्ववत् दिव्यस्य यानविमानस्यायम्-अनन्तरं वक्ष्यमाणस्वरूपो वर्णावासो-वर्णकनिवेशःप्रज्ञप्तः, तद्यथा-'सेजहानामए' इत्यादि, सयथानाम अचिरोद्गतस्य-क्षणमात्रमुद्गतस्य हैमन्तिकस्य शिशिरकालभाविनोबालसूर्यस्य स ह्यत्यन्तमारक्तोभवति दीप्यमानश्चेत्युपादानं, वाशब्दाः सर्वेऽपि समुचये, खादिराङ्गाराणिवा रत्ति'मिति सप्तम्यर्थे वितया प्राकृतत्वात् यथा-'उय विणयभत्तिल्ले पूरेमसिसिरे दहे गए सूरे कत्तोरत्तिंसुद्धे नियसद्धा सउणयाणमि' त्यत्र।
ततोऽयमर्थः-रात्रौ प्रज्वलितानांजपाकुसुमवनस्य वा किंशुकवनस्य वापारिजातवनस्य वा सर्वतः-सर्वासु दिक्षु समन्ततः-सामस्त्येन ‘सङ्कुसुमितस्य' सम्यक् कुसुमितस्य, अत्रान्तरे शिष्यः पृच्छति-याध्गरूप एतेषांवर्णः भवेयास्वेसिया' इतिस्यात्-कथञ्चिद्भवेदेतद्रूपस्तस्य दिव्यस्य यानविमानस्य वर्ण ? । सूरिराह-'नो इणढे समढे, तस्स णं दिव्वस्स जाणविमानस्स एत्तो इतराए चेव कंततरागेचेव मणुनतरागे चेव मणामतरागेचेव वण्णे पन्नत्ते' इति प्राग्वत् व्याख्येयम्।
'गंधो फासो जहा मणीणमिति गन्धः स्पर्श यथा प्राग् मणीनामुक्तस्तथा वक्तव्यः, स चैवं-'तस्सणंदिव्वस्स जाणविमाणस्सइमे एयारूवे गंधेपन्नत्ते, तंजहा-सेजहानामए कोट्ठपुडाण वा एगरपुडाण वा' इत्यादि।
'तएणंसेआभिओगिएदेवे' इत्यादि, यावत्करणात् ‘करयलपरिग्गहियंदसनहंसिरसावत्तं मत्थए अंजिलिं कटु जएणं विजएणं वद्धावेइ वद्धावित्ता एयमाणत्तियमिति द्रष्टव्यम् ।।
मू. (१६) तए णं से सूरिओभे देवे आभिओगस्स देवस्स अंतिए एयमढं सोचा निसम्म हट्ठ जाव हियए दिव्वं जिणिंदाभिगमणजोग्गं उत्तरवेउब्वियरूवं विउव्वति २ ता चउहिं अग्गमहिसीहिं सपरिवाराहिं दोहिं अणीएहि, तंजहा-गंधव्वणीएणय नट्टानीएणय सद्धिं संपरिबुडे तंदिव्जाणविमानं अणुयपयाहिणीकरेमाणे २ पुरच्छिमिल्लेणं तिसोमाणपडिरूवएणंदुरूहित्ता जेणेव सिंहासने तेणेव उवागच्छइ २ तासीहासनवरगए पुरत्याभिमुहे सन्निसन्ने।
तए णं तस्स सूरिआभस्स देवस्स चत्तारि सामानियसाहस्सीओ तं दिव्वं जाणविमानं अणुपयाहिणीकरेमाणा उत्तरिल्लेणं तिसोवाणपडिरूवएणंदुरूहतिदुरुहिता पत्तेयं २ पुव्वणत्थेहिं भद्दासणेहिं निसीयंति, अवसेसा देवा य देवीओ य तं दिव्वं जाणविमानजाव दाहिणिल्लेणं तिसोवाणपडिरूवएणं दुरुहंति २ ता पत्तेयं २ पुव्वंणत्थेहिं भद्दासणेहिं निसीयंति।
तएणं तस्स सूरियाभस्स देवस्सतं दिव्वं जाणविमाणं दुरूढस्स समाणस्स अट्टमंगलगा पुरतो अहाणुपुवीए संपत्थिता, तंजहा-सत्थियसिरिवच्छ जाव दप्पणा।
तयानंतरं च णं पुन्नकलसभिंगार दिव्वा य छत्तपडाया सचामरा दंसणरतिया आलोयदरिसणिज्जा वाउद्धयविजयवेजयंतीपडागा ऊसिया गगनतलमणुलिहंती पुरतो अहानुपुव्वीए संपत्थिया। तयानंतरं चणं वेरुलियभिसंतविमलदंडंपलंबकोरंटमल्लदामोवसोभितंचंदमंडलनिमं ससुस्सियं विमलमायवत्तंपवरसीहासणंच मणिरयणभत्तिचित्तंसपायपीढंसपाउयाजोयसमाउत्तं बहुकिंकरामरपरिग्गहियं पुरतो अहाणुपुवीए संपत्थियं ।
तयानंतरं च णं वइरामयवट्टलट्ठसंठियसुसिलिट्ठपरिधट्ठमट्ठसुपतिट्ठिए विसिढे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org