________________
४५२
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) २६/-/१/९७७ 'अवेदगाणं चत्तारित्ति स्वकीये वेदे उपशान्ते बघ्नाति भन्स्तयति च मोहलक्षणं पापं कर्म यावत्सूक्ष्मसम्परायोन भवति प्रतिपतितोवा भन्स्यतीत्यवं प्रथमः, तथा वेदे क्षीणे बध्नाति सूक्ष्मसंपरायाद्यवस्थायां च न भन्स्तयतीत्येवं द्वितीयः, तथोपशान्तवेदः सूक्ष्मसम्परायादौ न बनाति प्रतिपतितस्तु बन्स्यतीति तृतीयः, तथा क्षीणे वेदे सूक्ष्मसम्परायादिषु न बघ्नाति न चोत्तरकालं भन्सयतीत्येवं चतुर्थः, बद्धवानिति च सर्वत्र प्रतीतमेवेतिकृत्वा न प्रदर्शितमिति।
कषायद्वारे-'सकसाईणंचत्तारित्तितत्राद्योऽभव्यस्य द्वितीयो भव्यस्य प्राप्तव्यमोहक्षयस्य तृतीय उपशमकसूक्ष्मसम्परायस्य चतुर्थ क्षपकसूक्ष्मसम्परायस्य, एवंलोभकषायिणामपि वाच्यं
'कोहकसाईणं पढमबीय'त्ति इहाभव्यस्य प्रथमो द्वितीयो भव्यविशेषस्य तृतीयचतुर्थी त्विहनस्तो वर्तमानेऽबन्धकत्वस्याभावात् 'अकसाईणमित्यादि, तत्र 'बंधीनबंधइबंधिस्सइ'त्ति उपशमकमाश्रित्य, 'बंधी न बंधइ न बंधिस्सइत्ति क्षपकमाश्रित्येति।
. योगद्वारे-‘सजोगिस्स चउभंगो'त्ति अभव्य भव्यविशेषोपशमकक्षपकाणां क्रमेण चत्वारोऽप्यवसेयाः, 'अजोगिस्स चरमो'त्ति बध्यमानभन्स्यमानत्वयोस्तस्याभावादिति॥
मू. (९७८) नेरइएणंभंते! पावं कम्मं किंबंधी बंधइ बंधिस्सइ?, गोयमा! अत्थेगतिए बंधी.पढमबितिया ।
सलेस्से णं भंते ! नेरतिए पावं कम्मं चेव, एवं कण्हलेसेवि नीललेस्सेवि काउलेसेवि, एवंकण्हपक्खिए सुक्कपक्खिए, सम्मदिट्ठीमिच्छादिट्ठी सम्मामिच्छादिट्ठी, नाणी आभिनिबोहियनाणी सुयनाणी ओहिनाणी अन्नाणी मइअन्नाणी सुयअन्नाणी विभंगनाणी आहारसन्नोवउत्ते जाव परिग्गहसन्नोवउत्ते। ..सवेदए नपुंसकवेदए, सकसायीजावलोभकसया, सजोगीमणजोगीवयजोगी कायजोगी, आगारोवउत्ते अनागारोवउत्ते, एएस सव्वेसु पदेसु पढमबितिया भंगा भाणियव्वा ।
एवं असुरकुमारस्सवि वत्तव्वया भाणियव्वा नवरं तेउलेस्सा इथिवेयगपुरिसवेयगा य अमहिया नपुंसगवेदगा नभन्नति सेसंतंचेवसव्वत्थ पढमबितिया भंगा, एवंजावथणियकुमारस्स
एवंपुढविकाइयस्सविआउकाइयस्सविजावपंचिंदियतिरिक्खजोणियस्सविसव्वत्थवि पढमबितियाभंगा नवरंजस्स जालेस्सा, दिट्ठी नाणं अन्नाणं वेदोजोगो यजंजस्स अत्थितंतस्स भाणियव्वंसेसंतहेव। मणूसस्सजच्चेवजीवपदेवत्तव्वया सच्चेवनिरवसेसाभाणियव्वा, वानंतरस्स जहा असुरकुमारस्स, जोइसियस्स वेमाणियस्स एवं चेव नवरं लेस्साओ जाणियव्वाओ, सेसं तहेव भाणियव्वं।
वृ. नेरइएण'मित्यादि, पढमबीय'त्ति नारकत्वादौ श्रेणीद्वयाभावात्प्रथमद्वितीयावेव, एवं सलेश्यादि-विशेषितं नारकपदं वाच्यं, एवमसुरकुमारादिपदमपि।
_ 'मणूसस्से त्यादि,याजीवस्य निर्विशेषणस्यसलेश्यादिपदविशेषितस्य च चतुर्भङ्गयादिवक्तव्यतोक्ता सा मनुष्यस्य तथैव निरवशेषा वाच्या, जीवमनुष्ययोः समानधर्मत्वादिति ।
तदेवं सर्वेऽपिपञ्चविंशतिर्दण्डकाः पापकर्माश्रित्योक्ताः, एवं ज्ञानावरणीयमप्याश्रित्य पञ्चविंशतिर्दण्डका वाच्याः, एतदेवाह
मू. (९७९) जीवेणंभंते ! नाणा० कम्मं किंबंधी बंधइ बंधिस्सइएवं जहेव पावकम्मस्स
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org