Page Text
________________
शतकं-२५, वर्गः-, उद्देशकः-६
४२३ पडिसेवणाकुसीलं वा कसायकुसीलं वा असंजमं वा संजमासंजमं वा उवसंपज्जति।
पडिसेवणाकुसीलेणंभंते! पडि० पुच्छा, गोयमा! पडिसेवणाकुसीलत्तंजहतिबउसंवा कसायकुसीलं वा अस्संजमं वा संयमासंयम वा उवसंपज्जति ।
कसायकुसीलेपुच्छा, गोयमा! कसायकुसीलत्तंजहति पुलायंवा बउसंवा पडिसेवणाकुसीलं वा नियंठेवा अस्संजमं वा संयमासंयम वा उवसंपज्जति ।
नियंठे पुच्छा, गोयमा ! नियंठत्तं जहति कसायकुसीलं वा सिणायं वा अस्संजमं वा उवसंपज्जति । सिणाए पुच्छा, गोयमा! सिणायत्तंजहति सिद्धिगतिं उवसंपञ्जति २४ ॥
वृ. 'पुलाए ण'मित्यादि, पुलाकः पुलाकत्वं त्यक्त्वा संयतः कषायकुशील एव भवति, तत्सशसंयमस्थानसद्भावात्, एवं यस्य यत्सद्देशानसंयमस्थानानि सन्ति सतद्भावमुपसम्पद्यते मुक्त्वा कषायकुशीलादीन्, कषायकुशीलो हि विद्यमानस्वसशसंयमस्थानकान्पुलाकादिभावानुपसम्पद्यते, अविद्यमानसमानसंयमस्थानकंच निर्ग्रन्थभावं, निर्ग्रन्थस्तु कषायित्वंवा स्नातकत्वं वा याति, स्नातकस्तु सिद्धत्येवेति।
निर्ग्रन्थूत्रे ‘कसायकुसीलं वा सिणार्यवा' इह भावप्रत्ययलोपात् कषायकुशीलत्वमित्यादि दृश्य, एवं पूर्वसूत्रेष्वपि, तत्रोपशमनिर्ग्रन्थः श्रेणीतःप्रच्यवमानः सकषायो भवति, श्रेणीमस्तके तुमृतोऽसौ देवत्वेनोत्पन्नोऽसंयतो भवति नो संयतासंयतो, देवत्वे तदभावात्, यद्यपि च श्रेणीपतितोऽसौ संयतासंयतोऽपि भवति तथाऽपि नासाविहोक्तः, अनन्तरं तदभावादिति ।
मू. (९२५)पुलाएणंभंते! किंसन्नोवउत्ते होजा नोसन्नोवउत्तेवा होजा नोसन्नोवउत्तेवा होजा, एवं पडिसेवणाकुसीलेवि, एवं कसायकुसीलेवि,नियंठे सिणाए य जहा पुलाए २५ ।
वृ. संज्ञाद्वारे-‘सन्नोवउत्ते'त्ति, इह संज्ञा-आहारादिसंज्ञा तत्रोपयुक्तः- कथञ्चिदाहाराद्यभिष्वङ्गवान् संज्ञोपयुक्तः, नोसंज्ञोपयुक्तस्त्वाहाराद्युपभोगेऽपितत्रानभिष्वक्तः ।
तत्र पुलाकनिर्ग्रन्थस्नातका नोसंज्ञोपयुक्ता भवन्ति, आहारादिष्वनभिष्वङ्गात्, ननु निर्ग्रन्थस्नातकावेवंयुक्तौ वीतरागत्वात्, न तुपुलाकः सरागत्वात्, नैवं, नहिसरागत्वेनिरभिष्वङ्गता सर्वथा नास्तीति वक्तुं शक्यते, बकुशादीनां सरागत्वेऽपि निसङ्गताया अपि प्रतिपादितत्वात् ।
चूर्णिकारस्त्वाह-'नोसन्ना नाणसन्न'त्ति, तत्रच पुलाकनिर्ग्रन्थस्नातकाः नोसंज्ञोपयुक्ताः, ज्ञानप्रधानोपयोगवन्तो न पुनराहारादिसंज्ञोपयुक्ताः, बकुशादयस्तूभयथाऽपि, तथाविधसंयमस्थानसद्भावादिति।
मू. (९२६) पुलाए णं भंते! किं आहारए होज्जा अनाहारए होजा?, गोयमा! आहारए होजा नो अनाहारए होजा, एवं जाव नियंठे।
सिणाए पुच्छा, गोयमा ! आहारए वा होजा अनाहरए वा होज्जा २६ ॥
वृ. 'आहारकद्वारे-"आहारए होज्जत्ति पुलाकादेर्निर्ग्रन्थान्तस्य विग्रहगत्यादीनामनाहारकत्वकारणानामभावादाहारकत्वमेव ।
'सिणाए' इत्यादि, स्नातकः केवलिसमुद्घातेतृतीयचतुर्थपञ्चमसमयेषुअयोग्यवस्थायां चानाहारकः स्यात्, ततोऽन्यत्र पुनराहारक इति । भवद्वारे___ मू. (९२७) पुलाएणंभंते! कति भवग्गहणाइं होज्जा ?, गोयमा! जहन्नेणं एवं उक्कोसेणं
तिनि।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003310 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 06 Bhagvati |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bhagwati |
| File Size | 12 MB |