________________
३३४
भगवतीअङ्गसूत्रं २४/-/२/८४३
उक्तः असुरकुमारगमेषु तु सातिरेकसागरोपमेणासौ कार्यो बलिपक्षापेक्षया तस्यैव भावादिति । अथ मनुष्येभ्योऽसुरानुत्पादयन्नाह - 'जइ मणुस्सेहिंतो' इत्यादि, 'उक्कोसेणं तिपलिओवमट्ठिएसु' त्ति देवकुर्वादिनरा हि उत्कर्षतः स्वायुः समानस्यैव देवायुषो बन्धकाः अतः 'तिपलिओवमट्ठिइएसु' इत्युक्तं, 'नवरं सरीरोगाहणे' त्यादि तत्र प्रथम औधिक औधिकेषु द्वितीयस्त्वौधिको जघन्यस्थितिष्विति, तत्रौधिकोऽसङ्ख्यातवर्षायुर्नरो जघन्यतः सातिरेकपञ्चधनुः शतप्रमाणो भवति यथा सप्तमिकुलकरप्राक्कालभावी मिथुनकनरः उत्कृष्टतस्तु त्रिगव्यतमानो यथा देवकुर्वादिमिथुनकनरः, स च प्रथमगमे ।
द्वितीये च द्विविधोऽपि संभवति, तृतीये तु त्रिगव्यतावगाहन एव यस्मादसावेवोत्कृटस्थितिषु - पल्योपमत्रयायुष्केषूत्पद्यते उत्कर्षतः स्वायुः समानायुर्बन्धकत्वात्तस्येति । अथ सङ्ख्यातवर्षायुः सञ्ज्ञिमनुष्यमाश्रित्याह- 'जइ संखेज्जे 'त्यादि, एतच्च समस्तमपि पूर्वोक्तानुकसारेणावगन्तव्यमिति ।
शतकं - २४ उद्देशकः - २ समाप्तः
-: शतक - २४ उद्देशकः-३ :
मू. (८४४) रायगिहे जाव एवं वयासी-नागकुमारा णं भंते! कओहिंतो उववज्रंति किं नेरइएहिंतो उववज्रंति तिरि० मणु० देवेहिंतो उववज्रंति ?, गोयमा ! नो नेरइएहिंतो उववज्रंति तिरिक्खजोणिय० मणुस्सेहिंतो उववज्जंति नो देवेहिंतो उववज्ज्रंति, जइ तिरिक्ख एवं जहा असुरकुमाराणं वत्तव्वया तहा एतेसिंपि जाव असन्नीति ।
जइ सन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो किं संखेज्जवासाउय० असंखेज्जवासाउय० ?, गो० ! संखेज्जवासाउय० असंखेज्जवासाउय जाव उववज्जंति, असंखिज्जवासाउयसन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते! जे भविए नागकुमारेसु उववजित्तए से णं भंते! केवतिकालद्विती०?,गो०! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्ठितिएसु उक्कोसेणं देसूणदुपलिओवमट्ठितीएसु उववज्जेज्जा ते णं भंते! जीवा अवसेसो सो चेव असुरकुमारेसु उववज्रमाणस्स गमगो भाणियव्वो जाव भवादेसोत्ति कालादेसेणं जहन्नेणं सातिरेगा पुव्वकोडी दसहं वाससहस्सेहिं अमहिया उक्कोसेणं देसूणाई पंच पलिओवमाइं एवतियं जाव करेजा १ ।
सो चेव जहन्नकालट्ठितीएसु उववन्नो एस चैव वत्तव्वया नवरं नागकुमारट्ठितीं संवेहं च जाणेज्जा २, सो चेव उक्कोसकालट्ठितीएसु उववन्नो तस्सवि एस चेव वत्तव्वया नवरं ठिती जहन्त्रेणं देसूणाईं दो पलि ओवमाई उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाइं सेसं तं चैव जाव भवादेसोत्ति कालादेसेणं देसूणाई चत्तारि पलिओवमाइं उक्कोसेणं देसूणाई पंच पलिओवमाई एवतियं कालं ३ ।
सो चेव अप्पणा जहन्नकालट्ठितीओ जाओ तस्सवि तिसुवि गमएसुज हेव असुरकुमारेसु उववज्जमाणस्स जहन्नकालट्ठितियस्स तहेव निरवसेसं ६ ।
सो चेव अप्पणा उक्कोसकालट्ठितीओ जातो तस्सवि तहेव तिन्नि गमगा जहा असुरकुमारेसु उववज्ज्रमाणस्स नवरं नागकुमारट्ठितीं संवेहं च जाणेज्जा सेसं तं चेव ९ ।
जइ संखेजवासाउयसन्निपंचिंदियजाव किं पज्जत्तसंखेज्जवासाउय० अपजत्तसंखे० ?, गो० ! पज्जत्तसंखेज्जवासाउय० नो अपज्जत्तसंखेज्जवासाउय० पज्जत्तसंखेज्जवासाउयजाव जे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org