________________
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) ११/-/१०/५१३ भ्यधिकं ततः सर्वजीवेभ्य उत्कृष्टपदे जीवप्रदेशा विशेषाधिका भवन्तीति, इयमत्र भावनाबादरविग्रहगतिकादीनमनन्तानांजीवानां सूक्ष्मजीवासद्धेययभागवर्तिनांकल्पनया कोटीप्रायसङ्ख्यानां पूर्वोक्तजीवराशिप्रमाणे प्रक्षेपणेन समताप्राप्तावपि तस्य बादरादिजीवराशेः कोटीप्रायसङ्ख्यस्य मध्यादुत्कर्षतोऽसख्येयभागस्य कल्पनयाशतसङ्ख्यस्य विवक्षितसूक्ष्मोगोलकावगाहनायामवगाहनात् एकैकस्मिंश्च प्रदेशे प्रत्येकं जीवप्रदेशलक्षस्यावगाढत्वात् लक्षस्य च शतगुणत्वेन कोटीप्रमाणत्वात्तस्याश्चोत्कृष्टपदेप्रक्षेपात्पूर्वोक्तमुत्कृष्टपदजीवप्रदेशमानंकोट्याऽधिकं भवतीति । यस्मादेवं॥२६॥ तम्हा सव्वेहिंतो जीवेहितो फुडं गहेयव्वं ।
उक्कोसपयपएसा होति विसेसाहिया नियमा॥
__-इदमेव प्रकारान्तरेण भाव्यते॥२७॥ अहवा जेण बहुसमा सुहुमा लोएऽवगाहणाए य।
तेणेएक्ककं जीवं बुद्धीए विरल्ल एलोए॥ यतो बहुसमाः-प्रायेण समाना जीवसङ्घयया कल्पनया एकैकावगाहनायां जीवकोटीसहनस्यावस्थानात्, खण्डगोलकैयभिचारपरिहारार्थंचेह बहुग्रहणं, सूक्ष्माः' सूक्ष्मनिगोदगोलकाः कल्पनया लक्षकल्पाः ‘लोके' चतुर्दशरज्ज्वात्मके, तथाऽवगाहनया च समाः, कल्पनया दशसु दशसु प्रदेशसहस्रेष्ववगाढत्वात्, तस्मादेकप्रदेशावगाढजीवप्रदेशानां सर्वजीवानां च समतापरिज्ञानार्थःमेकैकं जीवं बुद्धया 'विरल्लए'त्ति केवलियसमुद्घातगत्या विस्तारयेल्लोके, अयमत्र भावार्थः-यावन्तोकोलकस्यैकत्रप्रदेशेजीवप्रदेशा भवन्ति कल्पनया कोटीरदशकप्रमाणास्तावन्त एवं विस्तारेतेषु जीवेषु लोकस्यैकत्र प्रदेशे ते भवन्ति, सर्वजीवा अप्येतत्समाना एवेति, अत एवाह॥२८॥ एवंपि समा जीवा एगपएसगयजियपएसेहिं ।
बायरबाहुल्ला पुण होंति पएसा विसेसहिया॥ । एवमपि न केवलं ‘गोल जीवो यसमा' इत्यादिना पूर्वोक्तन्यायेन समा जीवा एकप्रदेशगतैर्जीवप्रदेशैरिति, उत्तरार्द्धस्य तु भावना प्राग्वदवसेयेति । अथ पूर्वोक्तराशीनां निदर्शनान्यभिधित्सुः प्रस्तावयन्नाह॥२९॥ तेसिं पुण रासीणं निदरिसणमिणं भणामि पञ्चक्खं।
सुहगहणगाहणत्थं ठवणारासिप्पमाणेहिं॥ ॥३०॥ गोलाण लक्खमेक्क गोले २ निगोयलक्खंतु।
एक्कक्केय निगोए जीवाणं लक्खमएक्केक्कं ॥ ॥३१॥ कोडिसयमेगजीवप्पएसमाणं तमेव लोगस्स। .
गोलनिगोयजियाणं दस उ सहस्सा समोगाहो॥ ॥३२॥ जीवस्सेएक्केक्केस्स य दससाहस्सावगाहिणो लोगे।
___ एकेकेमि पएसे पएसलक्खं समोगाढं॥ ॥३३॥ जीवसयस्स जहन्ने पयंमि कोडी जियप्पएसाणं ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org