________________
१८
समवायाङ्गसूत्रम्-६/६ ४समुद्घाता ५ऽवग्रहार्थानि सूत्राणि षट्, नक्षत्रार्थे द्वे, स्थित्यनिषट्, उच्छ्वासाद्ययंत्रयमेवेति
तत्र लेश्यानां स्वरूपमिदं। ॥१॥ कृष्णादिद्रव्यसाचिव्यात्, परिणामोय आत्मनः ।
स्फटिकस्येव तत्रायं, लेश्याशब्दः प्रयुज्यते ।।इति, तथा बाह्यतपः-बाह्यशरीरस्य परिशोषणेन कर्मक्षपणहेतुत्वादिति, आभ्यन्तरंचित्तनिरोधप्राधान्येन कर्मक्षपणहेतुत्वादिति।
तथा छद्मस्थः-अकेवली तत्रभवा बहून वेदनीयादिकर्मप्रदेशान् कालान्तरानुभवयोग्यानुदीरणाकरणेनाकृष्योदये प्रक्षिप्यानुभय निर्जरयति, आत्मप्रदेशैः संश्लिष्टान्शातयतीत्यर्थः, ते चेह वेदनादिभेदेन षडुक्ताः, तत्र वेदनासमुद्घातोऽसद्वेधकर्माश्रयः कषायसमुदघातः कषायाख्यचारित्रमोहनीयकर्माश्रयः मारणान्तिकसमुद्घातोऽन्तर्मुहूर्तशेषायुष्ककर्माश्रयो वैकुर्विकतैजसाहराकसमुद्घाताः शरीरनामकर्माश्रयाः, तत्र वेदनासमुद्घातसमुद्धत वेदनीयकर्मपुद्गलशाटनं करोति कषायसमुद्घातसमुद्धतः कषायपुद्गलशातं मारणान्तिकसमुद्घातसमुद्धत आयुःकर्मपुद्गलघातं वैकुर्विकसमुद्घातसमुद्धतस्तु जीवप्रदेशान् शरीराबहिनिष्काश्य शरीरविष्कम्भबाहल्यमात्रमायामतश्च सङ्खयेयानियोजनानिदण्डं निसृजति निसृज्य च यथास्थूलान् वैक्रियशरीरनामकर्मपुद्गलान्प्राग्बद्धान्शातयति, एवंतैजसाहारकसमुदघातावपिव्याख्येयाविति
तथाअर्थस्य-सामान्यानिर्देश्यस्वरूपस्य शब्दादेः 'अवे'तिप्रथमंव्यञ्जनावग्रहानन्तरंग्रहणंपरिच्छेदनमाग्रहः, स चैकसामयिकोनैश्चयिको व्यावहारिकस्त्वसङ्ख्येयसामयिकः,सचषोढा ॥६॥ श्रोत्रादिभिरिन्द्रियैर्नोइन्द्रियेण च मनसा जन्यमानत्वादिति। स्थितिसूत्रे स्वयम्भवादीनि विंशतिर्विमानानीति॥
समवायः ६ समाप्तः मुनि दीपरलसागरेण संशोधिता सम्पादिता अभयदेवसूरि विरचिता समवायाङ्गे षष्ठसमवायटीका परिसमाप्ता।
(समवायः-७ मू. (७) सत्तभयट्ठाणाप० तं०-इलोगभएपरलोगभए आदानभएअकम्हाभए आजीवभए मरणभए असिलोगभए।
सत्त समुग्धाया प० तं०-वेयणासमुग्धाए कसायसमुग्धा मारणंतियसमुग्धाए वेउब्वियसमुग्धाएं तेयसमुग्धाए आहारसमुग्धाए केवलिसमुग्धाए।
समणे भगवं महावीरे सत्त रयणीओ उद्धं उच्चत्तेणं होत्था।
इहेवजंबुद्दीवे दीवेसत्तवासहरपव्वयाप० तं०-चुलहिमवंतेमहाहिमवंति निसढे नीलवंते रुप्पी सिहरी मन्दरे, इहेव जम्बुद्दीवे दीवे सत्त वासा प० तं० -भरहे हेमवते हरिवासे महाविदेहे रम्मए एरनवए एरवए।
खीणमोहेणं भगवया मोहणिजवञ्जाओ सत्त कम्मपयडीओ वेएई। महानवखत्ते सत्ततारे प०, कत्तिआइआ सत्त नक्खत्ता पुव्वदारिआ प० महाइआ सत्त
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org