________________
८२
स्थानाङ्ग सूत्रम् २/३/८८
मू. (८८) जंबूमंदर० उत्तरदाहिणेणं चुल्लहिमवंतसिहरीसु वासहरपव्वयेसु दो महद्दहा पं० तं० - बहुसमतुल्ला अविसेसमणाणत्ता अन्नमन्नं नात्तिवट्टति, आयामविक्खंभउब्वेहसंठाणपरिणाहेणं, तं० - पउमद्दहे चेव पुंडरीयदहे चेव, तत्थ णं दो देव याओ महड्डियाओ जाव पलिओवमट्टितीयाओ परिवसंति, तं० - सिरी चेव लच्छी चेव, एवं महाहिमवंतरुप्पीसु वासहरफ्व्वएसु दो महदहा पं० तं० - बहुसम० जाव तं० - महापउमद्दहे चेव महापोंडरीयद्दहे
चेव, देवताओ हिरिचेवबुद्धिच्चेव, एवंनिसढनीलवंतेसुतिगिंछिदहे चेव केसरिद्दहे चेव, देवताओ धिती चेव कित्तिच्चेव,
जंबूमंदर० दाहिणेणं महाहिमवंताओ वासहरपव्वयाओ महापउमद्दहाओ दहाओ दो महानईओपवहति, तं० -रोहियच्चेव हरिकंतचेव, एवं निसढाओवसहरपव्वताओतिगिछिद्दहाओ दोस०२०-हरिच्चेव सीओअचेव, जंबूमंदर० उत्तरेणं नीलवंताओवासहरपव्वताओ केसरिदहाओ दोमहानईओ पवहंति, तं०-सीताचेवनारिकंताचेव, एवं रुप्पीओवासहरपव्वताओमहाऐंडरीयद्दहाओ दोमहानईओपवहंति, तं० - नरकंता चेव रुप्पकूला चेव, जंबूमंदरदाहिणेणंभरहे वासे दो पवायद्दहा पं० तं० - बहुसम० तं० - गंगप्पवातद्दहे चैव सिंधुप्पवायहहे चेव।
__ एवं हिमवएवासेदोपवायदहापं० २०-बहु० तं०-रोहियप्पवातद्दहेचेवरोहियंसपदात्तद्दहे चेव, जंबूमंदरदाहिणेणं हरिवासे वासे दोपवायदहापं० बहुसम०तं०-हरिपवातद्दहे चेव हरिकंतपवातद्दहे चेव, जंबूमंदरउत्तरदाहिणेणं महाविदेहवासे दो पवायदहा पं० बहुसम० जाव सीअप्पवातसद्दहे चेव सीतोदप्पवायदहे चेव, जंबूमंदरस्स उत्तरेणं रम्मए वासे दो पवायदहा पं० तं० - बहु० जाव नरकंतप्पवायदहे चेव नारीकंतप्पवाचद्दहे चेव,
एवं हेरनवतेवासेदोपवायदहापं० २०-बहु० सुवन्नकूलप्पवासद्दहे चेवरुष्पकूलप्पवायद्दहे चेव, जंबूमंदरउत्तरेणं एरवए वासे दोपवायदहा पं० बहु० जावरत्तप्पवायदहे चेरत्तावइप्पवायदहे चेव, जंबूमंदरदाहिणणंभरहे वासे दो महानईओ पं० बहु० जाव गंगा चेव सिंधुचेव, एवंजघा पवातद्दहा एवं नईओ भाणियवाओ, जाव एरवए वासे दो महानईओ पं० - बहुसमतुल्लाओ जावरत्ता चेव रत्तवती चेव ॥
वृ. 'जंबू'इत्यादि, इह च हिमवदादिषुषट्सु वर्षधरेषु क्रमेणैते पद्मादयः षडेव ह्रदाः, ॥७॥ (तद्यथा) - “पउमेय १ महापउमे २ तिगिंछी ३ केसरी ४ दहे चेव ।
हरए महपुंडरिए ५ पुंडरीए चेव यद दहाओ।" हिमवत उपरि बहुध्यभागे पद्महूद इति पद्महूदनामा ह्रदः, एवं शिखरिणः पौण्डरीकः, तौचपूर्वापरायतौ सहपञ्चशतविस्तृतौ चतुष्कोणौ दशयोजनावगाढौरतकूलौवज्रमयपाषाणणौ तपनीयतलौ सुवर्णमध्यरजतमणिवालुकौ चतुर्दशमणिसोपानौशुभावतारौतोरणध्वच्छत्रादिविभूषितो नीलोत्पलपुण्डरीकादिचित विचित्रशकुनिमत्स्यविचरितौ षट्पदपटलोपभोग्याविति । ____ तत्थ णं'ति, तयोः-महाह्रदयो· देवते परिवसतः, पद्महदे श्रीः पौण्डरीके लक्ष्मीः, तेच भवनपतिनिकायाभ्यन्तरभूते, पल्योपमस्थितिकत्वाद्, व्यन्तरदेवीनां हि पल्योपमार्द्धमेवायुरुत्कर्षतोऽपि भवति, भवनपतिदेवीनां तूत्कर्षतोऽर्द्धपञ्चमपल्योपमान्यायुर्भवतीति, आह च
॥ “अद्भुट्ट अद्धपंचम पलिओवम असुरजुयलदेवीणं ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org