Agam Suttani Satikam Part 03 Sthanang

SR No.: 003307
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 596
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_sthanang
File Size: 12 MB

Page 61

५८
स्थानाङ्ग सूत्रम् २/१/७१
चेव १४, दोण्हं खओवसमिए पं० २०-मणुस्साणं चेव पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं चेव १५, मनपजवणाणे दुविहे पं० २०-उज्जुमति चेव विउलमति चेव १६,
परोक्खे नाणे दुविहे पन्नत्ते, तं० आभिनिबोहियनाणे चेव सुयनाणे चेव १८, आभिनिबोहियनाणे दुविहे पं० २०-सुयनिस्सिए चेव असुयनिस्सिए चेव १८, सुयनिस्सिए दुविहे पं० तं०-अत्थोग्गहे चेव वंजणोग्गहे चेव १९, असुयनिस्सितेऽवि एमेव २०, सुयनाणे दुविहे पं० तं०-अंगपविढेचेव अंगबाहिरे चैव २१, अंगबाहिरेदुविहे पं० तं०-आवस्सएचेवआवस्सयवइरित्ते चैव २२, आवस्सयवतिरित्ते दुविहे पं० तं०-कालिए चेव उक्कालिए चेव २३॥ .
वृ.सुगमानि, नवरं 'ज्ञान' विशेषावबोधः अश्नाति-भुङ्गे अश्रुतेवा-व्याप्नोतिज्ञानेनाथा'नित्यक्षः-आत्मा तं प्रति यद् वर्तते इन्द्रियमनोनिरपेक्षत्वेन तत्प्रत्यक्षम्-अव्यवहितत्वेनार्थसाक्षात्करणदक्षमिति, आह च॥१॥ “अक्खो जीवो अत्थव्वा वणभोयणगुणन्निओजेण।
तं पइ वट्टइ नाणं जं पच्चक्खं तमिह तिविहं" ति, परेभ्यः-अक्षापेक्षया पुद्गलमयत्वेन द्रव्येन्द्रियमनोभ्योऽक्षस्य-जीवस्य यत्तत्परोक्षं निरुक्तवशादिति, आह च॥१॥ 'अक्खस्स पोग्गलकया जं दट्विं दियमणा परा तेण।
तेहिंतोजनाणं परोक्खमिह तमनुमानं व" त्ति, अथवा परैरुक्षा-सम्बन्धनंजन्यजनकभावलक्षणमस्येतिपरोक्षम् इन्द्रियमनोव्यवधानेनात्मनोऽ र्थप्रत्यायकमसाक्षात्कारीत्यर्थः॥
'पच्चक्खे'त्यादि, केवलम् एकं ज्ञानं केवलज्ञानं तदन्यन्नोकेवलज्ञानम्-अवधिमनःपर्यायलक्षणमिति । 'केवले त्यादि, 'भवत्थकेवलनाणे चेव'त्ति भवस्थस्य केवलज्ञानं यत्तत्तथा, एवमितरदपि, ‘भवत्थे त्यादि, सहयोगैः-कायव्यापारादिभिर्यः ससयोगीइन् समासान्तत्वात् स चासौभवस्थश्चतस्य केवलज्ञानमिति विग्रहः, नसन्ति योगायस्यसनयोगीति वायोऽसावयोगीशैलेशीकरणव्यवस्थितः, शेषं तथैव, 'सयोगी'त्यादि, प्रथमः समयः सयोगित्वे यस्य स तथा, एवमप्रथमो-दयादिसमयो यस्य स तथा, शेषं तथैव, 'अथवे'त्यादि, चरमः-अन्त्यः समयो यस्य सयोग्यवस्थायाः स तथा, शेषं तथैव, “एव'मिति सयोगिसूत्रवप्रथमाप्रथमचरमाचरमविशेषणयुक्तमयोगिसूत्रमपि वाच्यमिति, सिद्धे'त्यादि, अनन्तरसिद्धो यः सम्प्रति समये सिद्धः, स चैकोऽनेको वा, तथा परम्परसिद्धो यस्य दयादयः समयाः सिध्धस्य सोऽप्येकोऽनेको वेति, तेषां यत्केवल्ज्ञानं तत्तथा व्यपदिश्यत इति ।
_ 'ओहिनाणे'इत्यादि, 'भवपच्चइए'त्ति क्षयोपशमनिमित्तत्वेऽप्यस्य क्षयोपशमस्यापि भवप्रत्ययत्वेन तत्प्राधान्येन भव एव प्रत्ययो यस्य तद्मवप्रत्ययमिति व्यपदिश्यत इति, इदमेव भाष्यकारेण साक्षेपपरिहारमुक्तं, तत्राक्षेपः॥१॥ 'ओही खओवसमिए भावे भणितो भवो तहोदइए।
तो किह भवपञ्चइओ वोत्तुं जुत्तोऽवहगी दोहं ?"
- (दोण्ह) ति देवनारकयोः, अत्र परिहारः