________________
स्थानं-१०, -
___
_५१५ चलेज्जा निजरिजमाणेवाचलेजाविउविजमाणे वाचलेजा परियारिज्जमाणोवाचलेजाजक्खातिढे वा चलेजा वातपरिग्गहे वा चलेजा।
वृ. 'दसही'त्यादि स्पष्टं, नवरं 'अच्छिन्ने'त्ति अच्छिन्नः-अपृथग्भूतः शरीरे विवक्षितस्कन्धे वासम्बद्धःचलेत्-स्थानान्तरे गच्छेत् ‘आहारेज्जमाणे'तिआह्रियमाणः-खाद्यमानः पुद्गलः आहारे वा अभ्यवह्रियमाणे सति पुद्गलश्चेलेत् परिणम्यमानः पुद्गल एवोदराग्निना खलरसभावेन परिणम्यमाणे वा भोजने उच्छ्वस्यमान;-उच्छासवायुपुद्गलः उच्छ्वस्यमाने वा-उच्छ्वसिते क्रियमाणे एवं निःश्वस्यमानो निःश्वस्यमाने वा वेद्यमानो निर्जीर्यमाणश्च कर्मापुद्गलोऽथवा वेद्यमाने निर्जीर्यमाणेच कर्माणि,
वैक्रियमाणो-वैक्रियशरीररतया परिणम्यमानः वैक्रियमाणे वा शरीरे परिचार्यमाणोमैथुनसंज्ञाया विषयी क्रियमाणःशुक्रपुद्गलादिः परिचार्यमाणेवा-भुज्यमानेस्त्रीशरीरादौशुक्रादिरेव यक्षाविष्टो-भूताद्यधिष्ठितः यक्षाविष्टे वा सति पुरुषे यक्षावेशे वा सति तच्छरीरलक्षणः पुद्गलः वातपरिगतो-देहगतवायुप्रेरितः वातपरिगते वा देहे सति बाह्यवातेन वोक्षित इति । पुद्गल । धिकारादेव पुद्गलधर्मानिन्द्रियार्थनाश्रित्य यद्भवति तदाह
मू. (८९३) दसहि ठाणेहिं कोधुप्पत्ती सिया तं०-मणुनाइं मे सद्दफरिसरसरूवगंधाइमवहरिंसु १ अमणुनाई ये सद्दफरिसरसरूवगंधाइं उवहरिंसु २ मणुन्नाई ये सद्दफरिसरसरूवगंधाइं अवहरइ ३ अमणुनाइं से सद्दफरिसजावगंधाइं उवहरति ४ मणुन्नाइं मे सद्द जाव अवहरिस्सति ५,
अमणुन्नाइअं मे सद्द जाव उवहरिस्सति ६ मणुन्नाइं मे सद्द जाव गंधाइं अवहरिंसु वा अवहरइअवहरिस्सति७अमणुन्नाइंमेसद्द जाव उवहरिसुवा उवहरति उवहरिस्सति ८ अणुन्नामणुन्नाइंसद्द जाव अवहरिंसुअवहरति अवहरिस्सइ उवहरिंसु उवहरति उवहरिस्सति ९ अहंच णं आयरियउवज्झायाणं सम्मं वट्टामि ममं चणं आयरियउवज्झाया मिच्छं पडिवन्ना १०।
वृ. 'दसही'त्यादि गतार्थं नवरं स्थानविभागोऽयम्-तत्र मनोज्ञान् शब्दादीन् मेऽपहृतवानित्येवं भावयतः क्रोधोत्पत्तिः स्यादित्येकं, एवंअमनोज्ञानुपहतवान्-उपनीतवान्, इह चैकवचनबहुवचनयोर्नविशेषःप्राकृतत्वादिति द्वितीयं,एवंवर्तमाननिर्देशेनापिद्वयंभविष्यतापिद्वयमित्येवं षट्, तथा मनोज्ञानामपहारतःकालत्रयनिर्देशन सप्तमः, एवममनोज्ञानामुपहारतोऽष्टमं, मनोज्ञामनोज्ञानामपहारोपवहारतः कालत्रयनिर्देशेननवमं, अहंचेत्यादिदशमं 'मिच्छंति वैपरीत्यंविशेषेण प्रतिपन्नौ विप्रतिपन्नविति॥
मू. (८९४) दसविधे संजमे पं० तं०-पुढविकातिसमजमे जाव वणस्सतिकायसंजमे बेइंदितसंजमे तेंदितसंजमे चउरिदितसंजमे पंचिंदियसंजमे अजीवकायसंजमे। दसविधेअसंजमे पं० तं०-पुढविकातितअसंजमे आउ० तेउ० वाउ० वणस्सति० जाव अजीवकायअसंजमे।
दसविधेसंवरेपं०२०-सोतिंदियसंवरेजाव फासिंदितसंवरेमण० वय० काय० उवकरणसंवरे सूचीकुसग्गसंवरे । दसविधे असंवरे पं० -सोतिदितअसंवरे जाव सूचीकुसग्गअसंवरे ।
वृ. क्रोधोत्पत्तिः संयमिनां नास्तीति संयमसूत्रं, संयमविपक्षश्चासंयम इत्यसंयमसूत्रमसंयमविपक्षः संवरइति संवरसूत्रसंवरविपरीतोऽसंवरइत्यसंवरसूत्रं, सुगमानि चैतानि, नवरमुप
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org