SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 409
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३६२ पाणिनीय-अष्टाध्यायी-प्रवचनम् तल् (२१) देवात् तल्।२७। प०वि०-देवात् ५।१ तल् ११। अन्वय:-देव-शब्दात् स्वार्थे तल्। अर्थ:-देव-शब्दात् प्रातिपदिकात् स्वार्थे तल् प्रत्ययो भवति । उदा०-देव एव-देवता। आर्यभाषा: अर्थ-दिवात्) देव प्रातिपदिक से स्वार्थ में (तल्) तल् प्रत्यय होता है। उदा०-देव विद्वान ही-देवता। सिद्धि-देवता । देव+सु+तल । देव+त। देवत+टाप् । देवता+सु । देवता+० । देवता। यहां देव' शब्द से इस सूत्र से स्वार्थ में तल्' प्रत्यय है। 'तलन्तः' (लिगा० ११७) से तल्-प्रत्ययान्त शब्द स्त्रीलिङ्ग होते हैं अत: स्त्रीत्व-विवक्षा में 'अजाद्यतष्टा (४।१।४) से 'टाप्' प्रत्यय होता है। क: (२२) अवेः कः।२८। प०वि०-अवे: ५।१ क: ११ । अन्वय:-अवि-शब्दात् स्वार्थे कः । अर्थ:-अवि-शब्दात् प्रातिपदिकात् स्वार्थे क: प्रत्ययो भवति । उदा०-अविरेव-अविकः। आर्यभाषाअर्थ-(अवे:) अवि प्रातिपदिक से स्वार्थ में (क:) क प्रत्यय होता है। उदा०-अविभेड़ ही-अविक। सिद्धि-अविकः । अवि+सु+क। अवि+क। अविक+सु। अविकः । यहां अवि' शब्द से स्वार्थ में 'क' प्रत्यय है। कन् (२३) यावादिभ्यः कन्।२६ । प०वि०-याव-आदिभ्य: ५।३ कन् १।१ । स०-याव आदिर्येषां ते यावादय:, तेभ्य:-यावादिभ्य: (बहुव्रीहिः) । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003299
Book TitlePaniniya Ashtadhyayi Pravachanam Part 04
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSudarshanacharya
PublisherBramharshi Swami Virjanand Arsh Dharmarth Nyas Zajjar
Publication Year1998
Total Pages536
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size20 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy