SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 208
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ चतुर्थाध्यायस्य द्वितीयः पादः अन्वयः - तेन वामदेवाद्दृष्टं ड्यड्ड्यौ साम। अर्थ:-तेन-इति तृतीयासमर्थाद् वामदेवात् प्रातिपदिकाद् दृष्टमित्यस्मिन्नर्थे ड्यड्ड्यौ प्रत्ययौ भवतः, यद् दृष्टं साम चेत् तद् भवति । उदा०-वामदेवेन दृष्टम्-वा॒म॑दे॒व्यं साम (यत्) । वामदेव्यं साम वा (ड्यः) । आर्यभाषाः अर्थ- (तेन) तृतीया - समर्थ ( वामदेवात्) वामदेव प्रातिपदिक से (दृष्टम् ) प्रत्यक्ष अर्थ में (ड्यड्ड्यौ) ड्यत् और ड्य प्रत्यय होते हैं (साम) जो प्रत्यक्ष किया है यदि वह साम हो । उदा० ० - वामदेवेन 'दृष्टम् - वामदेव्यं साम (ड्यत् ) । वामदेव्यं साम (ड्यः) । वामदेव ऋषि के द्वारा प्रत्यक्ष किया गया-वामदेव्य सामगान । सिद्धि-वामदेव्य । वामदेव+टा+ड्यत् । वामदेव+य । वामदेव्+य । वामदेव्य+सु । वामदेव्यम् । यहां 'वामदेव' शब्द से दृष्ट (साम) अर्थ में इस सूत्र से 'ड्यत्' प्रत्यय है । प्रत्यय के डित् होने से 'वा० - डित्यभस्यापि टेर्लोपः' (६ । ४ । १४३) से वामदेव शब्द के टि-भाग (अ) का लोप होता है । 'ड्यत्' प्रत्यय के तित् होने से तित स्वरित होता है और ड्य-प्रत्यय के पक्ष में 'आद्युदात्तश्च' (३ । १ । ३) से 'वामदेव्यम्' पद अन्तोदात्त होता है। विशेष- वामदेव्यम् १ २ ३ १ र २ र ३२ ३ १३२ १ २ ओं भूर्भुव॒ स्वः॑ । कया नश्चित्र आ भुवदूती सदावृधः सखा । २ ३ १ २ ३ २ कया शचिष्ठया वृता ।। १ ।। १ २ ३१ र २ र ३ १ २ ३ १ २ ओं भूर्भुव॒ः स्वः॑ । कस्त्वा सत्यो मदानां महिष्ठो मत्सदन्धसः । १ २ २३२३ १ २ दृढा चिदारुजे वसु । । २ । । ३ २उ ३ १ २ ३ १ २ ३ २ ओं भूर्भुव॒ः स्वः॑ । अभी षु णः सखीनामविता जरितॄणाम् । I १७१ ३ १ ३ ३ १२ शतं भवास्यूतये ।। ३।। Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003298
Book TitlePaniniya Ashtadhyayi Pravachanam Part 03
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSudarshanacharya
PublisherBramharshi Swami Virjanand Arsh Dharmarth Nyas Zajjar
Publication Year1998
Total Pages624
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size22 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy