________________
१९८
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां ढुण्ढिकायां ।
श्रो वायु-वर्ण-निवृते ॥५।३।२० ॥ [श्रः] शृ पञ्चमी ङसि । 'इवर्णादेरस्वे'० (१।२।२१) रत्वम् । [वायुवर्णनिवृते ] वायुश्च वर्णश्च निवृतश्च = वायुवर्णनिवृतम्, तस्मिन् ।
[शारो वायुः ] कू (१५२९) - म् (१५३०) - 'शृश् हिंसायाम्' (१५३१) शू । शीर्यते औषधादिभिरिति शारो वायुः । अनेन घप्र० → अ । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४।३।५१) वृ० आर् ।
[शारो वर्णः] मालिन्येन शीर्यते इति शारो वर्णः । अनेन घञ्प्र० → अ । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४३५१) वृ० आर् ।
निवृतं - निवरणं प्रावरणमित्यर्थः ।
[नीशारो निवृतम् ] निशीर्यते शीताधुपद्रवो येन तत् = नीशारो निवृतम् । अनेन घञ्प्र० → अ । 'नामिनोऽलिहलेः' (४।३।५१) वृ० आर् । 'घञ्युपसर्गस्य बहुलम्' (३।२।८६) दीर्घः
["गौरिवाकृतनीसारः प्रायेण शिशिरे कृशः"] न कृतो नीसारो येन सोऽकृतनीसारः, अकृतप्रावरण इत्यर्थः । प्रावियतेऽनेन = प्रावरणम् ।
[शरः] शृणातीति शरः । 'युवर्ण-वृ-दृ-वश-रण-गमृद्-ग्रहः' (५।३।२८) अल्प्र० → अ । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० अर् ॥छा।
निरभेः पू-ल्वः ॥५॥३२१ ॥
[निरभेः] निर् च अभिश्च = निरभि, तस्मात् । [पूल्वः ] पूश्च लूश्च = तत्, तस्मात् । पू इति पूग्-पूडोः सामान्येन ग्रहणम् ।
[निष्पावः] 'पूग्श् पवने' (१५१८) पू । 'पूङ् पवने' (६००) पू । निष्पूयते = निष्पावः । अनेन घञ्प्र० → अ । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४।३।५१) वृ० औ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) आव् । 'निर्दुर्बहिराविष्प्रादुश्चतुराम्' (२।३।९) षत्वम् ।
[अभिलावः ] अभि 'लूग्श् छेदने' (१५१९) लू । अभिलूयते = अभिलावः । अनेन घञ्प्र० → अ । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४।३।५१) वृ० औ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) आव् ॥छ।।
रोरुपसर्गात् ॥५।३।२२ ॥ [रोः] रु पञ्चमी ङसि । [उपसर्गात् ] उपसर्ग पञ्चमी ङसि । [संरावः] टुक्षु (१०८४) - 'रु शब्दे' (१०८५) रु, समपूर्व० । संरवणं = संरावः । [ उपरावः] रु, उपपूर्व० । उपरवणं = उपरावः । [विरावः] रु, विपूर्व० । विवरणं = विरावः ।
श० म० न्या० - शृणन्ति तेनेति शरः । 'पुं-नाम्नि घः' (५।३।१३०) घप्र० ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org