Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 05

SR No.: 003295
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2012
Total Pages: 400
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 171

१५४
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां ढुण्ढिकायां ।
[क्रोधनः ] 'क्रुधंच् कोपे' (११८४) क्रुध् । क्रुध्यतीत्येवंशीलः = क्रोधनः । अनेन अनप्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ओ।
[कोपनः ] 'कुपच् क्रोधे' (११९१) कुप् । कुप्यतीत्येवंशीलः = कोपनः । अनेन अनप्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ओ ।
[रोषणः] 'रुषच रोषे' (१२१५) रुष् । रुष्यतीत्येवंशीलः = रोषणः । अनेन अनप्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ओ । 'र-वर्णान्नो ण'० (२।३।६३) णत्वम् ।
जवतिः सौत्रो वेगाख्ये संस्कारे वर्तते, तेन चल्यर्थद्वारेण न सिध्यतीहोपादानम् ।
[जवनः ] 'जुं गतौ' (१९९०) जु इति सौत्रो धातुः । जवतीत्येवंशीलः = जवनः । अनेन अनप्र० । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् ।
[सरणः ] 'सं गतौ' (२५) सृ । सरतीत्येवंशीलः = सरणः । अनेन अनप्र० । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० अर् । 'र-वर्णान्नो ण'० (२।३।६३) णत्वम् ।
[गर्धनः ] 'गृधूच् अभिकाङ्क्षायाम्' (११८७) गृध् । गृध्यतीत्येवंशीलो धर्मा - साधुर्वा = गर्धनः । अनेन अनप्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० अर् ।
[ज्वलनः] 'ज्वल दीप्तौ' (९६०) ज्वल् । ज्वलतीत्येवंशीलो धर्मा-साधुर्वा = ज्वलनः । अनेन अनप्र० ।
[शोचनः ] 'शुचि(च) शोके' (९९) शुच् । शोचते(ति) इत्येवंशीलो धर्मा-साधुर्वा = शोचनः । अनेन अनप्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ओ ।
[अभिलषणः] अभिलषतीत्येवंशीलो धर्मा-साधुर्वा = अभिलषणः । अनेन अनप्र० । [पतनः] पततीत्येवंशीलो धर्मा-साधर्वा = पतनः । अनेन अनप्र० । पदेरिदित्त्वादुत्तरेणैव सिद्धे सकर्मकार्थं वचनम् - [अर्थस्य पदनः ] 'पदिच् गतौ' (१२५७) पद् । पद्यत इत्येवंशीलः = पदनः । अनेन अनप्र०, अर्थस्य । [ग्रन्थस्य पदनः] पद्यत इत्येवंशीलः = पदनः । अनेन अनप्र०, ग्रन्थस्य । [पदनः क्षेत्राणाम् ] पद्यत इत्येवंशीलः = पदनः । अनेन अनप्र०, क्षेत्राणाम् ।
[चिकीर्षिता कटम्] चिकीर्षतीति । ‘णक-तृचौ' (५।१।४८) तृच्प्र० → तृ । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् ।
[अलङ्कर्ता कन्याम्] अलङ्करोतीति अलङ्कर्ता । ‘णक-तृचौ' (५।१।४८) तृच्प्र० → तृ । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० अर्, कन्याम् ।
[गन्ता खेलः] गच्छतीत्येवंशीलः = गन्ता । 'तृन् शील-धर्म-साधुषु' (५।२।२७) तृन्प्र० → तृ । 'म्नां धुड्वर्गेऽन्त्योऽपदान्ते' (१।३।३९) म० → न० ।
[आगामुकः] आगच्छतीत्येवंशीलः = आगामुकः । 'श-कम-गम-हन-वृष-भू-स्थ उकण्' (५।२।४०) उकण्प्र० → उक । 'णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः आ ।
[भविता] भवतीत्येवंशीलः = भविता । 'तन् शील-धर्म-साधुषु' (५।२।२७) तृन्प्र० → त । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२) इट् । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ओ। 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् ।