________________
पञ्चमाध्यायस्य प्रथमः पादः ॥
[ सदृशः, सदृशी, सदृक्षः, सदृक्षा, सदृक् ] समान इव दृश्यते = सदृशः, सदृक्षी, सदृक्षः, सदृक्षा, सदृक् । अन टक्-सक्-क्विप्प्र० । ‘दृक्-दृश-दृक्षे' (३।२।१५१ ) समानस्य सभावः । शेषं पूर्ववत् ॥छ ।
कर्तुर्णिन् ||५|१|१५३ ॥
[कर्तुः] कर्तृ पञ्चमी ङसि । 'ऋतो डुर्' (१|४|३७) ङसि० डुर् उर्० । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२|१|११४) ऋकारस्य लुक् ।
[ णिन् ] णिन् प्रथमा सि ।
[ उष्ट्रक्रोशी ] 'क्रुशं आह्वान - रोदनयो:' (९८६) क्रुश् । उष्ट्र इव क्रोशति उष्ट्रक्रोशी । अनेन णिन्प्र० इन् । 'लघोरुपान्त्यस्य' ( ४ | ३ | ४) गु० ओ । प्रथमा सि । 'इन्- हन्- पूषाऽर्यम्ण: शिस्यो: ' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२|१|९१) नलुक् ।
[ ध्वाङ्क्षरावी ] ध्वाङ्क्ष टुक्षु (१०८४) - रु शब्दे' (१०८५) रु । ध्वाङ्क्ष इव रौति = ध्वाङ्क्षरावी । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४|३|५१) वृ० औ । 'ओदौतोऽवाव् ' (१।२।२४) आव् । प्रथमा सि । 'इन्- हन्-पूषाऽर्यम्णः शिस्यो: ' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्० ' (१|४|४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२|१|९१) नलुक् ।
१०७
=
[ खरनादी ] 'णद अव्यक्ते शब्दे' (२९९) णद् । 'पाठे धात्वादेर्णो नः' (२|३|९७) नद् । खर इव नदतीति खरनादी । अनेन प्रि०इन् । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । प्रथमा सि । 'इन्- हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२।१।९१ ) नलुक् ।
[सिंहनर्दी ] 'नर्द शब्दे' (३०२) नद् । सिंह इव नर्दति । अनेन णिन्प्रइन् । प्रथमा सि । 'इन्- हन् ० ' (१।४।८७) दीर्घः । ‘दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिंलुक् । 'नाम्नो नोऽननः' (२|१|९१) नलुक् ।
अशीलार्थो जात्यर्थश्चारम्भः ॥छ||
अजाते: शीले || ५ | १|१५४ ॥
Jain Education International
[ अजाते: ] न जाति: = अजातिस्तस्याः ।
[ शीले] शील सप्तमी ङि ।
[ उष्णभोजी ] उष्ण 'भुजंप् पालना - ऽभ्यवहारयोः ' (१४८७) भुज् । उष्णं भुङ्क्त इत्येवंशील: उष्णभोजी । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'लघोरुपान्त्यस्य ' ( ४ | ३ | ४) गु० ओ । प्रथमा सि । 'इन्- हन्- पूषाऽर्यम्णः शिस्योः ' (१२४८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२|१|९१) नलुक् ।
[ शीतभोजी ] शीतं भुङ्क्त इत्येवंशीलः = शीतभोजी । अनेन णिन्प्र०
→ इन् । शेषं 'उष्णभोजी' वत् ।
[ उदासारी ] उत्- आङ्पूर्व० 'सृ गतौ' (२५) सृ । उदासरतीत्येवंशीलः = उदासारी । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४।३।५१) वृ० आर् ।
[ प्रत्यासारी] प्रत्यासरतीत्येवंशीलः = प्रत्यासारी । अनेन णिन्प्र० इन् । 'नामिनोऽकलि हले:' (४|३|५१) वृ० आर् ।
For Private Personal Use Only
=
www.jainelibrary.org
