________________
अथ चतुर्थाध्यायस्य द्वितीयः पादः ॥
[क्षेः] क्षि षष्ठी इस् ।
[क्षी ] क्षी प्रथमा सि । सूत्रत्वात् लोपः ।
[च] च प्रथमा सि ।
[ अध्यार्थे] घ्यस्याऽर्थः
भवतीत्यर्थः ।
=
[क्षितमस्य ] क्षण पष्ठी ||छ ||
क्षेः क्षी चाघ्यार्थे ||४|२|७४ ||
[क्षीणः ] 'क्षिं क्षये' (१०) क्षि । क्षयति स्म । गत्यर्था ऽकर्मक- पिव-भुजेः' (५/१1११) क्तप्र० त । अनेन त० → न० - "क्षी" आदेशश्च 1
[क्षीणवान् मैत्रः ] क्षयति स्म । 'क्तक्तवतू' (५।१।१७४) क्तवतुप्र० तवत् । अनेन त० न०- "क्षी"
आदेशश्च ।
=
घ्याऽर्थः न घ्यार्थोऽध्यार्थः तस्मिन् । घ्यणर्थो भावकर्मणी - भाव-कर्मणि च ध्यण्प्रत्ययो
[इदमेषां क्षीणम् ] इदम् प्रथमा सि । इदम् षष्ठी आम् । 'आ द्वेरः ' (२।१।४१) म० अ० 'लुगस्यादेत्यपदे' (२।१।११३) अलोपः । 'अवर्णस्याऽऽमः साम्' (१।४।१५) आम्० साम्० । 'अनकू' (२।१।३६) अ । 'एद् बहुस्भोसि' (१।४।४) ए । क्षि । क्षीयते स्म अस्मिन्निति । 'अद्यर्थाच्चाऽऽधारे' (५।१।१२) तप्र० त । अनेन त० न०क्षीश्च ।
Jain Education Intemational
६३
क्षितम् । 'क्लीवे क्तः' (५|३|१२३) क्तप्र० त । अस्येत्यत्र 'वा क्लीबे' (२१२१९२)
वाऽऽक्रोश- दैन्ये ||४ |२| ७५ ॥
[वा ] वा प्रथमा सि ।
।
[आक्रोशदैन्ये] 'दींच क्षये' (१२४४) दी । दीयते स्म = दीनम् । क्तक्तवतू' (५1१1१७४) क्तप्र० 'सूयत्याद्योदितः' (४।२।७०) त० न० । दीनस्य भावः कर्म वा = दैन्यम् । 'पति-राजान्त-गुणाङ्ग-राजादिभ्यः कर्मणि च' ( ७।१।६०) ट्यण्प्र०य । वृद्धिः स्वरेष्वादेर्जिणति तद्धिते' (७|४|१) वृद्धिः ऐ । 'अवर्णवर्णस्य' (७|४|६८) अलोपः । आक्रोशश्च दैन्यं च आक्रोशदैन्यम्, तस्मिन् ।
आक्रोशे - [क्षीणाऽऽयुः, क्षिताऽऽयुर्वा जाल्मः ] 'क्षि क्षये' (१०) क्षि | क्षयति स्म । 'गत्यर्था-ऽकर्मक-पिव-भुजेः' (५1१1११) क्तप्र० त । अनेन तस्य न० क्षीश्च । क्षीणमाऽऽयुर्यस्य सः = क्षीणाऽऽयुः । क्षितमाऽऽयुर्यस्य सः = क्षिताऽऽयुः ।
-
दैन्ये- [ क्षीणकः, क्षितकः तपस्वी] क्षयति स्म = क्षीणः । गत्यर्था - ऽकर्मक-पिव-भुजेः' (५19199) क्तप्र० त । अनेन त० न०- श्रीश्च । अनुकम्पितः क्षीणं ( णः ) क्षीणकः । अनुकम्पितः क्षितः = क्षितकः । 'अनुकम्पा-तद्युक्तनीत्योः' ( ७।३।३४) कप्प्र० क । प्रथमा सि । तपस्विन् प्रथमा सि । ' इन्- हन्- पूषाऽर्यम्णः शिस्योः ' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घड्याव० ' (१।४।४५) सिलोपः । 'नाम्नो नोऽनन ' (२।१।११) नलोपः ।
[क्षितं जाल्मस्य ] क्षयणं क्षितम् । भावे क्तप्रत ।
[क्षितं तपस्विनः ] क्षयणं = क्षितम् । भावे क्तप्र० → त ।
[ क्षीणमनेन, क्षितमनेन ] क्षीयते स्म । 'क्तक्तवतू' (५।१११७४) क्तप्र० त ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org