________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका दुण्डिका । [प्रापयति] प्रिय । प्रियमाचष्टे । 'णिज्बहुलं ० ' ( ३।४।४२) णिज् (च्) प्र० इ । 'प्रिय स्थिर स्फिरोरु-गुरु- बहुलतृप्र-दीर्घ वृद्ध-वृन्दारकस्येमनि च प्रा-स्था-स्फा-वर- गर- बंह- त्रप- द्राघ - वर्ष-वृन्दम्' (७।४।३८) "प्रा" आदेशः । अनेन पोऽन्तः ।
१६
[ स्थापयति ] स्थिर । स्थिरमाचष्टे । 'णिज्बहुलं०' (३।४।४२) णिज् (च्) प्र० इ । 'प्रिय स्थिर-स्फिरोरु-गुरुबहुल-तृप्र-दीर्घ-वृद्ध-वृन्दारकस्येर्मान च प्रा-स्था०' (७।४।३८) "स्था" आदेशः । अनेन पोऽन्तः ।
[स्फापयति] स्फिर । स्फिरमाचष्टे । 'णिज्बहुलं ० ' ( ३।४।४२) णिज् (च्) प्र० इ । 'प्रिय स्थिर-स्फिरोरु-गुरुबहुल-तृप्र-दीर्घ-वृद्ध-वृन्दारकस्येमनि च०' (७।४।३८) "स्फा" आदेशः । सर्वत्र वर्त्त० तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति ' ( ४ | ३|१) गु० ए । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) अय् ।
पोरुकारः ' पुस्- पौ' ( ४ | ३ | ३ ) इत्यत्र विशेषणार्थः । । छ ||
[ स्फाय् ] स्फाय् प्रथमा सि ।
[ स्फाव्] स्फाव् प्रथमा सि ।
[स्फावयति ] 'स्फायैङ् वृद्धौ' (८०४) स्फाय् । स्फायमाणं ( नं) प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । अनेन स्फा । विभक्त्या अभेदनिर्देशोऽन्त्यधिकारनिवृत्त्यर्थः ||छ ||
शदिरगतौ शात् ॥ ४।२।२३ ॥
[शदिः ] शदि प्रथमा सि ।
[अगतौ] न गतिरगतिस्तस्याम् ।
[शात् ] शात् प्रथमा सि ।
[ पुष्पाणि शातयति ] 'शद्लृ शातने' (९६७) शद् । शीयमानानि प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२० ) प्रि० । अनेन शात् । 'शदेः शिति' ( ३ | ३ | ४१) आत्मनेपदम् ।
स्फाय् स्फाव् ||४|२|२२||
[ गोपालको गाः शादयति ] गोपाल एव = गोपालकः । स्वार्थे कप्र० । प्रथमा सि । गो द्वितीया शस् । 'आ अम्शसोऽता' (१।४।७५) ओ० आ० शसोऽकारेण सह । शद् । शीयमानाः प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'ञ्णिति' (४।३।५० ) उपान्त्यवृद्धिः । गमयतीत्यर्थः । । छ । ।
P. शीयमानम् ।
[घटादेः] घट् आदिर्यस्याऽसौ घटादिस्तस्य ।
[ह्रस्वः ] ह्रस्व प्रथमा सि ।
[ दीर्घः ] दीर्घ प्रथमा सि ।
[तु] तु प्रथमा सि ।
Jain Education International
घटादेर्ह्रस्वो दीर्घस्तु वा जि - णम्परे ||४|२|२४||
P. + शीयमानम् ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org