Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 04

SR No.: 003294
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2011
Total Pages: 408
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 21 MB

Page 290

अथ चतुर्थाध्यायस्य चतुर्थः पादः ॥
२७३ हन-गमोः सनि धुटि' (४१।१०४) दीर्घः । वर्त० ते । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य ।
[संजिगांसते इ, सम्पूर्व० । समेतुमिच्छति । 'तुमर्हादिच्छायां०' (३।४।२१) सन्प्र० । 'सनीडश्च' (४।४।२५) गम् । 'सन्-यडश्च' (४।१।३) द्विः । ‘ग-होर्जः' (४।१।४०) ग० → ज० । 'सन्यस्य' (४।१।५९) इ । 'स्वर-हन-गमोः सनि धुटि' (४।१।१०४) दीर्घः । वर्त० ते ।
[अधिजिगांस्यते याता] 'इंक् स्मरणे' (१०७४) इ, अधिपूर्व० । अध्येतुमिच्छति । 'तुमर्हादिच्छायां०' (३।४।२१) सन्प्र० । 'सनीडश्च' (४।४।२५) गम् । 'सन्-यडश्च' (४१३) द्विः । 'ग-होर्जः' (४।११४०) ग० → ज० । 'सन्यस्य' (४१५९) इ । 'स्वर-हन-गमोः सनि धुटि' (४।१।१०४) दीर्घः । वर्त्त० ते । 'क्यः शिति' (३।४७०) क्यप्र० → य ।
[जिगमिषित्रीयते] जिगमिषितृ मांडणी । जिगमिषितेवाचरति । 'क्यङ्' (३।४।२६) क्यम० → य । 'ऋतो री' (४३१०९) तृ० →त्री० । वर्त० ते । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् ।
अत्र आत्मनेपदस्य क्याश्रितत्वेन बहिरङ्गत्वात् ।।छ।।
स्नोः
।।४।४।५२॥
[स्नोः] स्नु पञ्चमी इसि ।
[प्रस्नविष्यति] ष्णुक् प्रस्नवने (१०८३) ष्णु । 'षः सोऽष्ट्यै०' (२।३।९८) स्नु, प्रपूर्व० । भविष्यन्ती स्यति । अनेन इट् ।
[प्रस्नविता] स्नु, प्रपूर्व० । श्वस्तनी ता । अनेन इट् । [प्रस्नवितासि] स्नु, प्रपूर्व० । श्वस्तनी तासि । अनेन इट् । [प्रस्नवितास्मि] स्नु, प्रपूर्व० । श्वस्तनी तास्मि । अनेन इट् । [प्रस्नवितुम्] प्रस्नवनाय । 'क्रियायां क्रियार्थायां तुम् णकच् भविष्यन्ती' (५।३।१३) तुम्प० । अनेन इट् । [प्रस्नवितव्यम्] प्रस्नूयते । 'तव्या-ऽनीयौ' (५।१।२७) तव्यप्र० । अनेन इट् ।
[प्रसुस्नूषति] प्रस्नवितुमिच्छति । 'तुमर्हादिच्छायां सन्नतत्सनः' (३।४।२१) सन्प० । 'सन्-यश्च' (४।१।३) द्विः । 'व्यञ्जनस्याऽनादेर्लुक्' (४।११४४) अनादिव्यञ्जनलोपः । 'ग्रह-गुहश्च सनः' (४४१५९) इत्यनेन परत्वादिट्प्रतिषेधः ।
[प्रस्नोष्यमाणः] प्रस्नोष्यते । ‘शत्रानशावेष्यति०' (५।२।२०) आनश्प्र० → आन-स्य आदिः । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ओ । 'अतो म आने' (४।४।११४) मोऽन्तः । षत्वम् ।
[प्रास्नोष्यत] प्र-स्नु । क्रियातिपत्तिः स्यत । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ओ । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् । 'नाम्यन्तस्था-कवर्गात्-पदान्तः कृतस्य सः शिड्-नान्तरेऽपि' (२।३।१५) षत्वम् ।
[प्रस्नोषीष्ट] प्र-स्नु । आशीः सीष्ट । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ओ । 'नाम्यन्तस्था-कवर्गात् पदान्तः कृतस्य०' (२।३।१५) षत्वम् ।
[प्रास्नोष्ट] प्रास्नावीत् गां देवदत्तः, स एवं विवक्षते नाहं प्रास्नाविषम्, किन्तु प्रास्तावि(स्नो)ष्ट | अद्यतनी त । 'सिजद्यतन्याम्' (३।४।५३) सिच् । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३19) गु०ओ । अट् ।
[प्रस्नोता] प्र-स्नु । श्वस्तनी ता । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ओ । ॐ क्रियारत्नसमुच्चये - धातुरत्नाकरे च-प्रसवणे ।