Page Text
________________
अथ चतुर्थाध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
२११
अनेन दीर्घः । 'सन्-यडश्च' (४।१।३) द्विः । 'हस्वः' (४।१।३९) ह्रस्वः । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।११४८) गु०. ए. ।
[तोष्ट्रयते] 'ष्टुंग्क् स्तुतौ' (११२४) ष्टु । 'षः सोऽष्ट्यै-ष्टिव-ष्वष्कः' (२।३।९८) स्तु । 'निमित्ताभावे नैमित्तिक स्याप्यभावः' (न्या० सं० वक्ष० (१)/ सूत्र (२९)) स्तु । भृशं पुनः पुनर्वा स्तौति । 'व्यञ्जनादेरेकस्वराद्' (३।४।९) यप्र० । अनेन दीर्घः । 'सन-यडश्च' (४।१।३) द्विः । 'हस्वः' (४।१।३९) ह्रस्वः । 'अघोषे शिटः' (४।१।४५) सलुक । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) गु० ओ ।
[मन्तूयति] 'मन्तु रोष-वैमनस्ययोः' (१९९६) मन्तु इति सौत्रो धातुः । 'धातोः कण्ड्वादेर्यक' (३।४।८) यकप्र० → य । अनेन दीर्घः । वर्त्तः तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव' (३।४७१) शव । 'लुगस्यादेत्यपदे' (२१११३) अलोपः ।
विल्गूयति] 'वल्गु माधुर्य-पूजयोः' (१९९७) वल्गु इति सौत्रो धातुः । 'धातोः कण्ड्वादेर्यक्' (३।४।८) यकप्र० -> य । अनेन दीर्घः । वर्त्त० तिव । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव' (३।४१७१) शव । 'लुगस्यादेत्यपदे' (२1१1११३) अलोपः ।
बहुवचनात् क्यशब्देन क्यन्-क्यङ्-क्यड्ड्-क्यानामविशेषेण ग्रहणम् । [निधीयति] निधि । निधिमिच्छति । 'अमाव्ययात् क्यन् च' (३।४।२३) क्यन्प्र० → य । अनेन दीर्घः ।
[दधीयति] दधि । दधि इच्छति । 'अमाव्ययात् क्यन् च' (३।४।२३) क्यनप्र० → य । अनेन दीर्घः ।
[श्येनायते] श्येन । श्येन इवाचरति । ‘क्यङ्' (३।४।२६) क्यप्र० → य । अनेन दीर्घः । [भृशायते] भृश । अभृशो भृशो भवति । 'च्यर्थे भृशादेः स्तोः' (३।४।२९) क्यप्र० → य । अनेन दीर्घः ।
[लोहितायते, लोहितायति लोहित । अलोहितो लोहितो भवति = लोहितायते । 'डाच-लोहितादिभ्यः पित्' (३।४।३०) क्य प्र० → य । अनेन दीर्घः । ‘क्यषो नवा' (३।३।४३) इत्यात्मनेपदं वा ।
[चीयते] चि । वर्त० ते । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य । अनेन दीर्घः । [श्रूयते श्रु । वर्त० ते । 'क्यः शिति' (३।४।७०) क्यप्र० → य । अनेन दीर्घः । [चीयात्] चि । आशीः क्यात् → यात् । अनेन दीर्घः । [स्तूयात्] स्तु । आशीः क्यात् → यात् । अनेन दीर्घः । [चेषीष्ट] चि । आशीः सीष्ट । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ए ।
च्चि-क्यानां ग्रहणादधातोरप्ययं विधिः ।।छ।।
ऋतो री ||४।३।१०९।। [ऋतः] ऋत् षष्ठी ङस् । [1] री प्रथमा सि ।
[पित्रीकरोति] पित । अपितरं पितरं करोति = पित्रीकरोति । 'क-भ्वस्तिभ्यां कर्म-कर्तृभ्यां प्रागतत्तत्त्वे चिः' (७।२।१२६) च्विप्र० । अनेन ऋत्० → री० । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) च्चिलोपः ।
[पित्रीभवति अपिता पिता भवति = पित्रीभवति । 'कृ-भ्वस्तिभ्यां०' (७।२।१२६) च्विप्र० । अनेन ऋत्० → री० । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) च्चिलोपः ।
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003294 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 408 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 21 MB |