________________
अथ चतुर्थाध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
१८५
व्यञ्जनाः सश्च दः ॥४३७८| [व्यञ्जनात्] व्यञ्जन पश्चमी उसि । [दे:] दि षष्ठी डस् । [सः] स् षष्ठ डस् । [च] च प्रथमा सि । [द:] द प्रथमा सि ।
[अचकादवान] 'चकासृक् दीप्तौ' (१०९४) चकास् । हास्तनी दिव् → त् । अनेन - स० → द० । 'अड् धातोरादिहस्तन्यां चाऽमाडा' (४।४।२९) अट् ।
[अन्वशात् अनु ‘शासूक् अनुशिष्टौ' (१०९५) शास् । ह्यस्तनी दिव् → त् । अनेन- स० → द० । 'विरामे वा' (१।३।५१) द० → त० । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
[अजागः] 'जागृक् निद्राक्षये'(१०९३) जागृ । हस्तनी दिव् → त् । अनेन । 'अड् धातो०' (४।४।२९) अट् ।
[अबिभः] 'टुडु,गक पोषणे च' (११४०) भृ । ह्यस्तनी दिव् →त् । 'हवः शिति' (४।१1१२) "भृ"द्विः । 'ऋतोऽत्' (४।११३८) ऋ० → अ० । 'द्वितीय-तुर्ययोः पूर्वी' (४।१।४२) भ० →ब० । 'पृ-भृ-मा-हाडामिः' (४११५८) इ । अनेन । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० अर् । 'रः पदान्ते०' (१।३।५३) विसर्गः । ‘अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
[अशाशक्] 'शक्लृट् शक्तौ' (१३००) शक् । भृशं पुनः पुनर्वा शक्नोति । 'व्यञ्जनादेरेकस्वराद् भृशाऽऽभीक्ष्ण्ये यङ् वा' (३।४।९) यम० । 'सन्-यडश्च' (४।१३) द्वि: । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) आ । 'बहुलं लुप्' (३।४।१४) यङ्लुप् । ह्यस्तनी दिव् → त् । अनेन । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
[अवावक्] ककुङ् (६२२) - श्वकुङ् (६२३) - त्रकुङ् (६२४) - श्रकुङ् (६२५) - श्लकुङ् (६२६) - ढोकृङ् (६२७) - त्रौकृङ् (६२८) - ष्वष्कि (६२९) - ‘वस्कि गतौ' (६३०) वस्क् । कुटिलमवस्कत । 'गत्यर्थात् कुटिले' (३।४।११) यप्र० । 'बहुलं लुप्' (३।४।१४) यङ्लुप् । 'सन्-यङश्च' (४।१।३) द्विः । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) आ । 'संयोगस्यादौ० (२।१।८८) इति सलुकोऽसत्त्वेऽपि देरनन्तरस्य विज्ञानात् पाश्चात्यसस्य दो न भवति, अत्र व्यञ्जनादिति भणनात् दिय॑स्तन्या एव संभवति । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् । अनेन ।
[अयात्] ‘यांक प्रापणे' (१०६२) या । ह्यस्तनी दिव् → त् । ‘अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
[अभैत्सीत्] 'भिदूंपी विदारणे' (१४७७) भिद् । अद्यतनी दि → त् । 'सिजद्यतन्याम्' (३।४।५३) सिच् । 'सः सिजस्तेर्दि-स्योः' (४।३।६५) ईत । 'व्यञ्जनानामनिटि' (४।३।४५) वृद्धिः ऐ । 'अघोषे प्रथमोऽशिटः' (१३५०) द० → त० । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।।छ।।
सेः स-द-धां च रुर्वा ॥४॥३७९।।
[से:] सि षष्ठी दुस् ।
[सद्धाम्] स् च द् च ध् च
=
द्धः, तेषाम् ।
P.
सद्ध्, तेषाम् ।
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
