Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 04

SR No.: 003294
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2011
Total Pages: 408
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 21 MB

Page 138

अथ चतुर्थाध्यायस्य तृतीयः पादः ।।
'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४१४१३२) इट् ।
[उद्विजितव्यम् ] उद्विज्यते = उद्विजितव्यम् । 'तव्याऽनीयौ' (५।१।२७) तव्यप्र० । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२ ) इट् ।
[उद्विजिष्यते] उत्-विज् । भविष्यन्ती स्यते । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२) इट् ।
[उद्वेजनम् ] उद्विज्यते = उद्वेजनम् । 'अनट्' (५|३|१२४) अनट्प्र० अन । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए ।
[उद्वेजयति] उद्वेजन्तं (उद्विजमानं ) प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए । वर्त्त० तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ए । 'एदैतोऽयाय् ' (१।२।२३) अय् ||छ।
वोर्णोः || ४|३|१९ ॥
[वा ] वा प्रथमा सि ।
[ऊर्णोः ] ऊर्णु पञ्चमी इसि ।
[प्रोर्णुविता, प्रोर्णविता] 'ऊर्णुग्क् आच्छादने' (११२३) ऊर्णु, प्रपूर्व० । प्रोर्णोति इति । 'णक-तृचौ' (५।११४८) तृच्प्र० तृ । प्रथमा सि । 'ऋदुशनस्- पुरुदंशोऽनेहसश्च सेर्डा : ' (१।४।८४) सिडा आ । 'डित्यन्त्यस्वरादेः ' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादिलोपः । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२) इट् सर्वत्र । यत्र डित् इट् तत्र न गुणः । उव् । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् ।
[प्रोर्णुवितुम्, प्रोर्णवितुम् ] प्र-ऊर्णु । प्रोर्णवनाय । 'क्रियायां क्रियार्थायां तुम् णकच् भविष्यन्ती' (५।३।१३) तुमप्र० । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२) इट् । उव् । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' ( ४ | ३ | १) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अबू ।
[प्रोर्णुविष्यति, प्रोर्णविष्यति ] प्र-ऊर्णु । भविष्यन्ती स्यति । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२) इट् । उव् । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् । 'नाम्यन्तस्था० ' (२।३।१५ ) षत्वम् । [ प्रोर्णवनम् ] प्रोणूयते प्रोर्णवनम् | 'अनट्' (५१३।१२४) अनट्प्र० अन० | 'नामिनो गुणोऽक्ङिति ' ( ४।३।१ ) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव् ' (१।२।२४) अव् ।
=
[प्रोर्णवनीयम् ] प्रोर्णयते = प्रोर्णवनीयम् । 'तव्याऽनीयौ ' ( ५।१।२७) अनीयप्र० । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव् ' (१।२।२४) अव् ||छ।
१२१
शिदवित् ||४|३|२०||
[शित्] श् इदनुबन्धो यस्याऽसौ शित् ।
[अवित्] व् इदनुबन्धो यस्याऽसौ वित्, न वित्
[ इतः ] 'इंण्क् गतौ' (१०७५) इ । वर्त्त० तस् ।
[स्तुतः ] 'ष्टुंग्क् स्तुतौ' (११२४ ) ष्टु । 'पः सोऽष्ट्ये- ष्ठिव-ष्वष्कः' (२।३।९८) स्तु । ' निमित्ताभावे नैमित्तिकस्याप्यभावः' (न्या० सं० वक्ष० ( १ ) / सूत्र (२९) स्तु । वर्त्त० तस् ।
1
अवित् । प्रथमा सि । ‘दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् ।