Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 04

SR No.: 003294
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2011
Total Pages: 408
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 21 MB

Page 132

अथ चतुर्थाध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
पञ्चमी आवव् → आव । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' ( ४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् । 'नाम्यन्तस्था० ' (२।३।१५) षत्वम् ।
I
[सोषवाम] सू । भृशं पुनः पुनर्वा सुवामहै । 'व्यञ्जनादेरेकस्वरा०' (३।४।९) य० । 'सन्-यश्च' (४।१।३) द्विः । 'ह्रस्वः' (४।१।३९) ह्रस्वः । 'आ-गुणावन्यादेः' ( ४ । ११४८) गु० ओ । 'बहुलं लुप्' ( ३।४।१४ ) यङ्लुप् । पञ्चमी आमव् → आम । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' ( ४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् । 'नाम्यन्तस्था० ' (२।३।१५) त्वम् ||छ ।
द्वयुक्तोपान्त्यस्य शिति स्वरे || ४ | ३ |१४||
[ द्व्युक्तोपान्त्यस्य ] द्वे उक्ते यस्याऽसौ द्व्युक्तः, द्व्युक्तस्य उपान्त्य(:) = युक्तोपान्त्यस्तस्य ।
[शिति ] श् इदनुबन्धो यस्याऽसौ शित्, तस्मिन् ।
[स्वरे] स्वयं राजते-शोभते इति स्वरस्तस्मिन् ।
[नेनिजानि] 'णिजूंकी शौचे च' (११४१) णिज् । 'पाठे धात्वादेर्णो नः' (२। ३ ।९७) निज् । पञ्चमी आनिव् आनि । 'हवः शिति' (४।१।१२ ) " नि 'द्विः । 'निजां शित्येत्' (४।१।५७) ए ।
अम् । 'हवः शिति' ( ४।१।१२ ) " नि 'द्विः । 'निजां शित्येत्' ( ४|१/५७)
[अनेनिजम्] निज् । ह्यस्तनी अम्बू ए । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
११५
[वेविषाणि] 'विष्लंकी व्याप्तौ ' (११४३) विष् । पञ्चमी आनि आनि । 'हवः शिति' ( ४।१।१२) द्विः । 'निजां शित्येत्' (४।१।५७) ए । 'र- पृवर्णान्नो ण एकपदेऽनन्त्यस्याऽल-च-ट-तवर्ग-श-सान्तरे' (२।३।६३) न० ० ।
[अवेविषम् ] विषु । ह्यस्तनी अम्व् अम् । 'हवः शिति' (४।१।१२) द्विः । 'निजां शित्येत्' (४/१/५७) ए । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
[बेभिदीति] 'भिपी विदारणे' (१४७७) भिद् । भृशं पुनः पुनर्वा भिनत्ति । 'व्यञ्जनादेरेकस्वराद्०' (३१४।९) य० । ‘सन्-यङश्च’ (४।१।३) द्विः । 'द्वितीय- तुर्ययोः पूर्वौ' (४।१।४२) भ० ब० । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) गु० ए । ‘बहुलं लुप्’ (३।४।१४) यङ्लुप् । वर्त्त० तिव् । 'य-तु-रु- स्तोर्बहुलम्' (४।३।६४ ) ईत् → ई ।
[अबेभिदम्] भिद् । भृशं पुनः पुनर्वा अभिन्त ( न्दि ) - अभिनदम्, अभिदं - अभैत्सं वा (?) । ‘व्यञ्जनादेरेकस्वराद्०' ( ३।४।९) यप्र० । 'सन्- यङश्च' (४।१।३) द्विः । ' द्वितीय-तुर्ययोः पूर्वी' (४।१।४२) भ० ब० । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) गु० ए । 'बहुलं लुप्' ( ३।४।१४ ) यङ्लुप् । ह्यस्तनी अम्बू → अम् । 'अड् धातोरादि० ' ( ४।४।२९) अट् ।
[मोमुदीति ] 'मुदि हर्षे' (७२६ ) मुद् । भृशं पुनः पुनर्वा मोदते । 'व्यञ्जनादेरेकस्वराद्०' ( ३।४।९) य० । 'सन् यडश्च’ (४।१।३) द्विः । 'आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) गु० ओ । 'बहुलं लुप्' ( ३।४।१४ ) यड्लुप् । वर्त्त० तिव् । 'यङ्तु-रु- स्तोर्बहुलम्' (४।३।६४ ) ईत् ई ।
[अमोमुदम् ] मुद् । भृशं पुनः पुनर्वा अमोदे । 'व्यञ्जनादेरेकस्वरा० ' ( ३।४ ।९) यप्र० । ' सन् - यङश्च (४।१।३) द्विः । ‘आ-गुणावन्यादेः' (४।१।४८) गु० ओ । 'बहुलं लुप्' ( ३।४।१४ ) यङ्लुप् । ह्यस्तनी अम्व अम् । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
इदमुदाहरणं वृहद्वृत्तौ नास्ति ।