Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 02

SR No.: 003292
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2009
Total Pages: 346
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 15 MB

Page 88

अथ द्वितीयाऽध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
[सर्पिष्टः] सर्पिषः = सर्पिष्टः । 'आधादिभ्यः' (७।२।८४) तसुप्र० → तस् । अनेन स० → ष० । 'तवर्गस्य श्चवर्ग०' (१।३।६०) त० → ८० ।
[यजुष्टः] यजुषः = यजुष्ट:55 'आधादिभ्यः' (७।२।८४) तसुप्र० → तस् । अनेन स० → प० । 'तवर्गस्य श्चवर्ग०' (१।३।६०) त० → ८० ।
[निष्ट्यः] निर् । निर्गतो वर्णाश्रमेभ्यः = निष्ट्यः । 'निसो गते' (६।३।१८) त्यच्प्र० → त्य । 'च-ट-ते स-द्वितीये' (१९३७) स० । अनेन ष० ।
चतुष्टयः] चतुर् | चतुण्ाँ वर्णानां समाहारः (?) (चत्वारोऽवयवा यस्य) । 'अवयवात् तयट्' (७।११५१) तयट्प्र० → तय | 'च-ट-ते स-द्वितीये' (१९३७) र० → स० । अनेन स० → ष० ।
सर्पिष्टरम] द्वयोर्मध्ये प्रकृष्टं सर्पिः । 'द्वयोर्विभज्ये च तरप्' (७।३।६) तरपप्र० → तर । 'सो रुः' (२११७२) र० । 'च-ट-ते०' (१।३७) स० । अनेन ष० ।
[वपुष्टरम्] वपुस् । द्वयोर्मध्ये प्रकृष्टं वपुः । 'द्वयोर्विभज्ये च तरप्' (७।३।६) तरप्प० → तर । 'सो रुः' (२११७२) स० → र० । 'च-ट-ते सद्वितीये' (११३७) र० → स० । अनेन ष० ।
[सर्पिष्टमम] प्रकृष्टं सर्पिः = सर्पिष्टमम् । 'प्रकृष्टे तमप्' (७।३५) तमप्र० → तम । 'सो रुः' (२११७२) स० → र० । 'च-ट-ते सद्वितीये' (११३७) र० → स० । अनेन स० → ष० ।।
[वपुष्टमम्] प्रकृष्टं वपुः । 'प्रकृष्टे तमप्' (७।३।५) तमपप्र० → तम । 'सो रुः' (२१११७२) स० → र० । 'च-ट-ते सद्वितीये' (१९३७) र० → स० । अनेन स० → ष० ।
[गीस्त्वम्] गिरो भावः । 'भावे त्व-तल' (७।१।५५) त्वप्र० । [धूस्त्वम् धुरो भावः । 'भावे त्व-तल्' (७।१५५) त्वप्र० ।
[गीस्तरा द्वयोर्मध्ये प्रकृष्टा गीः । 'द्वयोर्विभज्ये च तरप' (७।३।६) तरपप्र० →तर । 'च-ट-ते सद्वितीये' (१९३७) र० → स० ।
[धूस्तमा] प्रकृष्टा धूः । 'प्रकृष्टे तमप्' (७।३।५) तमप्प० → तम । 'च-ट-ते सद्वितीये' (१।३।७) र०-→स० ।
[उच्चस्तराम्] उच्चैस् । उच्चैरेव = उच्चस्तराम् । 'क्वचित् स्वार्थे' (७।३।७) तरप्प्र० → तर । 'किंत्याद्येऽव्ययादसत्त्वे तयोरन्तस्याऽऽम्' (७।३।८) आम् ।
[उच्चस्तमाम्] प्रकृष्टमुच्चैरुच्चस्तमाम् । 'प्रकृष्टे तमप्' (७।३।५) तमप्प्र० → तम । किं-त्याद्येऽव्ययादसत्त्वे० (७।३८) आम् ।
[तेजस्ता] तेजसो भावः । ‘भावे त्व-तल्' (७।१५५) तल्प० → त । ‘आत्' (२।४।१८) आप् । 'सो रुः' (२११७२) र० । 'च-ट-ते सद्वितीये' (१३७) र० → स० ।
तेजस्त्वम् तेजसो भावः । 'भावे त्व-तल' (७।१५५) त्वप्र० । 'सो रुः' (२११७२) र० । 'च-ट-ते सद्वितीये' (१।३७) र० → स० ।
[पयस्ता] पयसो भावः । ‘भावे त्व-तल्' (७।१।५५) तल्प० → त । 'आत्' (२।४।१८) आप् । 'सो रुः' (२।१।७२) र० । 'च-ट-ते सद्वितीये' (१९३७) र० → स० । 9- मध्यमवृत्तौ - बृहद्वृत्तौ - श० म० न्या० 'अहीय-रुहोऽपादाने' (७।२।८८) तसुप्र० → तस् ।