________________
७६
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका ढुंढिका ।
कपेोत्रे ।।२।३।२९।। [कपिष्ठलिः पुत्रः] 5 कपिती (रिति) स्थलं यस्याऽसौ । कपिष्ठलस्याऽपत्यम् । अत इञ्' (६।१।३१) इअप्र०→इ। 'वृद्धिः स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलोपः ।
गोत्रमिह लौकिकं गृह्यते । लोक । लोकेन ज्ञातम् । 'लोक-सर्वलोकाज्ज्ञाते' (६।४।१५७) इकणप० →इक । 'वृद्धि: स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलोपः ।।छ।। गो-ऽम्बा-ऽऽम्ब-सव्या-उप-द्वि-त्रि-भूम्यग्नि-शेकु-शकु-क्वगु-मञ्जि-पुञ्जि-बर्हिः-परमे-दिवेः स्थस्य ।।२।३।३०।।
[गोऽम्बाऽऽम्बसव्याऽपद्वित्रिभूम्यग्निशेकुशकुक्वङ्गुमञ्जिपुञ्जिबर्हिःपरमेदिवेः] गोश्च अम्वा च आम्वश्च सव्यश्च अपश्च द्विश्च त्रिश्च भूमिश्च अग्निश्च शेकुश्च शड्कुश्च कुश्च अगुश्च मञ्जिश्च पुञ्जिश्च बर्हिश्च परम(मे)श्च दिविश्च = गोऽम्बाऽऽम्बसव्याऽपद्वित्रिभूम्यग्निशेकुशकुक्वगुमञ्जिपुञ्जिबर्हिःपरमेदिवि, तस्मात् ।
[स्थस्य स्थ षष्ठी डस् ।
[गोष्ठम् गो स्था (२।२।२०) सूत्रवत् । + गावस्तिष्टन्तीति । 'स्थाऽऽदिभ्यः कः' (५।३।८२) कप्र० → अ । ‘इडेत् – पुसि चाऽऽतो लुक्' (४।३।९४) आलोपः ।
[अम्बष्ठः] अम्बायां तिष्ठतीति । 'स्था पा-स्ना-त्रः कः' (५1१1१४२) कप्र० → अ । 'ड्यापो बहुलं नाम्नि' (२१४९९) हूस्वः । 'इडेत्० (४।३।९४) आलोपः ।।
[आम्बष्ठः] अम्बायां भवः = आम्बः । 'भवे' (६।३।१२३) अण्प्र० । आम्बे - अपह्नवे तिष्ठतीति ।
[सव्यष्टः] 'घूत् प्रेरणे' (१३३२) षू । 'षः सोऽष्टयै-ष्टिव-ष्वष्कः' (२।३।९८) सू । सुवति दक्षिणभावम् । 'स्थाछा-मा-सा-सू-मन्यनि-कनि-सि-पलि-कलि-शलि-शकीर्ण्य-सहि-बन्धिभ्यो यः' (उणा० ३५७) यप्र० । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ओ । 'य्यक्ये' (१।२।२५) अव् । सव्ये तिष्ठतीति ।
[अपष्टः] अपतिष्ठतीति । 'उपसर्गादातो डोऽश्यः' (५१५६) डप्र० → अ । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२११।११४) आलोपः ।
[द्विष्ठः] द्वयोः तिष्ठतीति । [त्रिष्ठः] त्रिषु तिष्ठतीति । [भूमिष्टः] भूमौ तिष्टतीति । [अग्निष्ठः] अग्नौ तिष्ठतीति ।
[शेकुष्ठः] 'शीड़क स्वप्ने' (११०५) शी । शेते इति । 'कै-शी-शमि-रमिभ्यः कुः' (उणा० ७४९) कुप्र० । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ई० → ए० । शेकौ तिष्ठतीति ।
[शङ्कुष्ठः] 'शमू उपशमे' (१२३०) शम् । शाम्यतीति । 'कै-शी-शमि-रमिभ्यः कुः' (उणा० ७४९) कुप्र० । शड्को तिष्ठतीति ।
[कुष्ठः] कौ = पृथिव्यां तिष्ठतीति । [अङ्गुष्ठः] 'अम गतौ' (३९२) अम् । अमति = गच्छति अंगभावः । 'फलि-वल्यमेणुः' (उणा० ७५८) गुप० ।
Pऊ करिव स्थलं यस्याऽसौ । P + गावस्तिष्ठन्त्यस्मिन्निति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org