Page Text
________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका ढुंढिका । [भवेत्] 'भू सत्तायाम्' (१) भू । सप्तमी यात् । कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति’ (४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतो० ' (१।२।२४) अव् । 'यः सप्तम्याः ' ( ४।२।१२२) या० इ० । ‘अवर्णस्ये०' (१।२।६)
ए ।
३२
[राज्ञ इदं छत्रमायातं (न्तं) विद्धि राजानम् ] राजन् षष्ठी डस् । 'अनोऽस्य ' (२।१।१०८) अलोपः । 'तवर्गस्य श्चवर्ग०' (१।३।६०) न० अ० । सो रु: ' (२।१।७२ ) स० २० । 'रोर्यः' (१।३।२६) २० य० । 'स्वरे वा' ( १ । ३ ।२४) यलोपः । इदम् प्रथमा सि । 'अनतो लुप्' (१।४।५९) सिलोपः । छत्र द्वितीया अम् । 'समानादमोऽतः' (१।४।४६ ) अलोपः । ‘यांक् प्रापणे' (१०६२) या आड्यूर्व० । आयातीति आयातः (न्), तम् । 'शत्रानशावेष्यति तु सस्यौ' (५।२।२०) शतृप्र० → अत् । द्वि० अम् । 'ऋदुदितः ' (१।४।७०) नोऽन्तः । 'विदक् ज्ञाने ' (१०९९) विद् । पञ्चमी हि । 'हु-टो:' (४।२।८३) हि०धि० । 'तृतीयस्तृतीय- चतुर्थे' (१।३।४९) द० द० ।।छ।।
श्लाघ- हूनु-स्था-शपा प्रयोज्ये || २ |२|६० ||
[ श्लाघनुस्थाशपा] श्लाघश्च हूनुश्च स्थाश्च शप् च = श्लाघनुस्थाशप्, तेन = श्लाघनुस्थाशपा, तृतीया टा । [प्रयोज्ये] 'युजण संपर्चने' (१९४१) युज्, प्रपूर्व० । 'युजादेर्नवा' (३।४।१८) णिच्प्र० । प्रयोज्यत इति प्रयोज्यः । ‘य एच्चातः' (५।१।२८) यप्र० । 'णेरनिटि' (४।३।८३) णिज्लोपस्तस्मिन् = प्रयोज्ये, सप्तमी ङि । 'अवर्णस्ये० ' (१।२।६) ए ।
[ मैत्राय श्लाघते ] मैत्र चतुर्थी ङे । 'डेडस्योर्याऽऽतौ' (१।४।६) य । 'अत आ स्यादी०' (१।४।१) आ । 'श्लाघृङ् कत्थने' (६४५) श्लाघ् । वर्त्त० ते । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शब् ।
[मैत्राय नुते] 'हुनुंङ्क् अपनयने' (११०६) हुनु । वर्त्तते ।
[ मैत्राय तिष्ठते] स्था (२।२।२० ) सूत्रवत् । वर्त्त० ते । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् । 'श्रौति-कृवु-धिवु०' (४।२।१०८) तिष्ठ आदेशः ।
[ मैत्राय शपते] ' शपीं आक्रोशे' (९१६) शप् । वर्त्त० ते । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् । । छ । ।
मोऽर्थे भाववचनात् ||२।२१६१ ।।
[तुमोऽर्थे] तुम् षष्ठी डस् । अर्थ सप्तमी ङि । 'अवर्णस्ये० ' (१।२।६) ए ।
[भाववचनात्] भवनं = भावः । ‘वचंक् भाषणे' (१०९६) वच् । भावं वक्तीति । ' रम्यादिभ्यः कर्त्तरि' (५|३|१२६) अनट्प्र० अन, तस्मात् ।
[पाकाय व्रजति] 'डुपचष् पाके' (८९२) पच् । पक्तुं = पाकाय । 'भाववचनाः' (५।३।१५) घञ्प्र० । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः । तेऽनिटश्च - जोः क- गौ घिति' (४।१।१११) च० क० । चतुर्थी ङे । 'ङे - डस्योर्याऽऽतौ’ (१।४।६) य । 'अत आ स्यादौ ० ' (१।४।१) आ ।
[ पक्तये व्रजति ] पचनं = पक्तिः । ‘स्त्रियां क्तिः' ( ५। ३ ।९१) क्तिप्र० ति (?) ('गा-पा-पचो भावे' (५१३।९५) क्तिप्र० → ति) । 'चजः क- गम्' (२।१।८६) च० क०, तस्यै ।
[ पचनाय व्रजति] पच्यते
= पचनम् । 'अनट्' (५।३।१२४) अनट्प्र०
अन, तस्मै ।
P 'युजूंपी योगे' (१४७६) युज्, प्रपूर्व० । प्रयुक्ते कश्चित् तं प्रयुञ्जानमन्यः प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे० ' ( ३।४।२०) णिग्प्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' ( ४ | ३ | ४) गु० ओ । प्रयोज्यत इति प्रयोज्यः तस्मिन् ।
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003292 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 346 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 15 MB |