Page Text
________________
अथ द्वितीयाऽध्यायस्य द्वितीयः पादः ।।
[कष्टं स्थाता ] 'कष हिंसायाम' (५०७ ) कष् । कषिस्यतीति । 'कषोऽनिटः' (५।३।३) क्तप्र० । 'कषः कृच्छ्र-गहने' (४|४|६७) इनिषेधः ।
[चिरमासिता ] 'आसिक् उपवेशने' (१११९) आस् । आसिता । 'णक-तृचौ' (५।१।४८) तृच्प्र० । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्’ (४।४।३२ ) इट् । प्रथमा सि । 'ऋदुशनस्- पुरुदंशोऽनेहसश्च सेर्डा : ' (१।४।८४) डा०
आ० ।
[मन्दं गन्ता ग्रामाय] ग्रामायेत्यत्र 'गतेर्नवाऽनाप्ते' (२।२।६३) चतुर्थी न स्यात्, मन्दशब्दात् ।।छ।। काला - Sध्वनोर्व्याप्तौ || २ |२| ४२ ॥
=
[ कालाsध्वनोः ] कालश्च अध्वा च = कालाऽध्व (वा) नौ, तयोः कालाSध्वनोः, सप्तमी ओस् । [ व्याप्तौ ] व्याप्ति सप्तमी ङि ।
[ मासं गुडधानाः ] गुडेन मिश्रा धानाः = गुडधानाः ।
[ मासं कल्याणी] 'अण शब्दे' (२५९) अणू, कल्यपूर्व० । कल्यमणतीति कल्याणी । 'कर्मणोऽण्' (५।१।७२ ) अण्प्र० । 'अणञेयेकण्-नञ्-स्रञ्-टिताम्' (२।४।२० ) ङीप्र० । अस्य यां लुक्' (२।४।८६) अलोपः ।
[मासमधीते] 'इंङ्क अध्ययने' (११०४) इ, अधिपूर्व० । वर्त्त० ते । समानानां ० ( १।२1१ ) दीर्घः ।
द्रव्य-गुण-क्रियादिभिर्व्याप्तिरत्यन्तसंयोगः ।
२५
=
[मासस्य मासे वा द्वयहं गुडधानाः ] द्वि-अहन् । द्वयोरनोः समाहारः = द्वयहम् । 'द्विगोरन्ननोऽट्' (७।३।९९) अट्समासान्तः । 'नोऽपदस्य तद्धिते' (७।४।६१) अन्लोपः । द्वितीया अम् ।
[ मासस्य मासे वा एकरात्रं कल्याणी] एका चासौ रात्रिश्च = एकरात्रम् । संख्यातैक - पुण्य- वर्षा-दीर्घाच्च रात्रेरत्' ( ७।३।११९ ) अत्समासः । 'अवर्णवर्णस्य' (७।४।६८) अन्त्यस्वरादिलोपः ।
Jain Education International
[मासस्य मासे वा द्विरधीते] द्वि । द्वौ वारावस्य । 'द्वि-त्रि- चतुरः सुच्' (७।२।११०) सुच्प्र० । 'क्रियाविशेषणात् ' ( २।२।४१ ) अम् । 'अनतो लुप्' (१।४।५९ ) अम्लोपः । । छ । ।
द्वितीयाप्रकरणं समाप्तं दशभिः सूत्रैः ।।
=
सिद्धौ तृतीया || २ |२| ४३ ॥
[सिद्ध तृतीया ] सिद्धि सप्तमी ङि । त्रि । त्रयाणां पूरणी तृतीया । 'स्तृ च' (७।१।१६६) तीयप्र० -तृ आदेश: । 'आत्' (२।४।१८) आप् ।
[मासेन मासाभ्यां मासेर्वाऽऽवश्यकमधीतम् ] 'इंक अध्ययने' (११०४) इ, अधिपूर्व० । अधीयते स्माऽस्मिन्निति । 'अद्यर्थाच्चाऽऽधारे' (५।१।१२) क्तप्र० → त ।
[क्रोशेन क्रोशाभ्यां क्रोशैर्वा प्राभृतमधीतम् ] 'अधीतं पूर्ववत् ।
[मासमधीत आचारो नाऽनेन गृहीतः ] 'इंक् अध्ययने' (११०४) इ, अधिपूर्व० । अधीयते स्म । 'क्तक्तवतू’ (५।१।१७४) क्तप्र० । प्रथमा सि । 'सो रु: ' (२।१।७२ ) स० २० । 'ग्रही उपादाने' (१५१७) ग्रह् । गृह्यते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तप्र० । 'ग्रह-ब्रस्च भ्रस्ज-प्रच्छः ' (४।१।८४) य्वृत् गृ० । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट्' (४।४।३२) इट् । 'गृह्णोऽपरोक्षायां दीर्घः' (४|४|३४) दीर्घः इ० ई० ।। छ । ।
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003292 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 346 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 15 MB |