________________
२९१
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका ढुंढिका ।
'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलोपः । जैमिनिश्चासौ कडारश्च ।
[गडुलगालवः, गालवगडुलः] गडु । गडुरस्याऽस्तीति । 'सिध्मादि-क्षुद्रजन्तु-रुग्भ्यः ' (७।२।२१) लप्र० । गालवश्चासौ गडुलश्च ।
[काणद्रोणः, द्रोणकाणः] द्रोणश्चासौ काणश्च ।
[खञ्जमौञ्जायनः, मौञ्जायनखञ्जः] मुञ्ज । मुञ्जस्याऽपत्यम् । 'नडादिभ्य आयनण्' (६।१५३) आयनणप्र०→आयन ।। 'वृद्धिः स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः औ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलोपः । खञ्जश्वासौ मौञ्जायनश्च ।
[कुण्टवात्स्यः, वात्स्यकुण्टः] कुण्टश्चासौ वात्स्यश्च । [खेलदाक्षिः, दाक्षिखेलः] खेलश्चासौ दाक्षिश्च । [खोडकहोडः, कहोडखोड:] खोडश्चासौ कहोडश्च ।
खिलतिखारपायणः, खारपायणखलतिः] 'पांक रक्षणे' (१०६७) पा । खरं पातीति । 'स्था-पा-स्ना-त्रः कः' (५1१1१४२) कप्र०अ । ‘इडेत्-पुसि चाऽऽतो लुक्' (४।३।९४) आलोपः । खरपस्याऽपत्यम् । 'नडादिभ्य आयनण' (६।१।५३) आयनणप्र०→आयन । खलतिश्चासौ खारपायणश्च ।
[गौरगौतमः, गौतमगौरः] गौरश्चासौ गौतमश्च ।
[पिङ्गलमाण्डव्यः, माण्डव्यपिङ्गलः] मण्डु । मण्डोरपत्यम् । 'गर्गादेर्यञ्' (६।१।४२) यप्र०→य । 'वृद्धिः स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः आ । 'अस्वयम्भुवोऽव्' (७।४।७०) अव् । पिङ्गलश्चासौ माण्डव्यश्च ।
[वृद्धमनुः, मनुवृद्धः] वृद्धश्चासौ मनुश्च । [भिक्षुकदाक्षिः, दाक्षिभिक्षुकः] भिक्षुकश्चासौ दाक्षिण्यश्च(दाक्षिश्च) ।
[बठरछान्दसः, छान्दसबठरः] छन्दस् । छन्दोऽधीते छान्दसः । 'छन्दोऽधीते श्रोत्रश्च वा' (७।१।१७३) अण्प्र० । 'वृद्धि: स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः । बठरश्चासौ छान्दसश्च ।
[तनुतृणबिन्दुः, तृणबिन्दुतनुः] तनुश्चासौ तृणबिन्दुश्च । [कूटप्लाक्षिः, प्लाक्षिकूटः] कूटश्चासौ प्लाक्षिश्च । [गडुलकाणः, काणगडुलः] गडुलश्चासौ काणश्च । [खञ्जकुण्टः, कुण्टखञ्जः] खअश्चासौ कण्टश्च । [खोडखलतिः, खलतिखोडः] खोडश्चासौ खलतिश्च । [गौरवृद्धः, वृद्धगौरः] गौरश्चासौ वृद्धश्च । [पिङ्गलभिक्षुकः, भिक्षुकपिङ्गलः] भिक्षुकश्चासौ पिङ्गलश्च ।
[बठरतनुः, तनुबठरः] बठरश्चासौ तनुश्च ।
[नटबधिरादयः] नड(ट)श्च बधिरश्च, नड(ट)बधिरावादिर्येषां ते(आदी येषां ते)
॥छ।।
卐 'छन्दोऽधीते श्रोत्रश्च वा' (७।१।१७३) सूत्रेण इयप्रत्ययो विकल्पे भवति, इयप्रत्यययोगे श्रोत्रादेशे श्रोत्रियो भवति । इयप्रत्ययाभावे 'तद्
वेत्त्यधीते' (६।२।११७) अण्प्रत्यये छान्दसो भवति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
