Page Text
________________
अथ तृतीयाऽध्यायस्य प्रथमः पादः ॥
‘डित्यन्त्यस्वरादेः’ (२।१।११४) आलोपः, तस्य । 'शीक् स्वप्ने' (११०५) शी । शयितुं पर्यायः । ' पर्यायाऽर्हणोत् णकः' (५।३।१२०) णकप्र० अक । 'नामिनोऽकलि-हले ः ' ( ४।३।५१) वृद्धिः ऐ । 'एदैतोऽयाय् ' (१।२।२३) आय् । ‘आत्’ (२।४।१८) आप्प्र ० आ । 'अस्याऽयत् ० ' (२।४।१११) इ ।
[भवत आसिका ] भवतः पूर्ववत् । 'आसिक् उपवेशने ' (१११९) आस् । आसितुं पर्यायः । ' पर्यायाऽर्हणोत्पत्तौ चणकः' (५।३।१२० ) णकप्र० अक । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र० आ । 'अस्याऽयत्० ' (२|४|१११ ) इ ।
[भवतोऽग्रगामिका] भवतः पूर्ववत् । अग्रे अम ( ३९२ ) - द्रम (३९३ ) - हम्म (३९४ ) - मीमृ ( ३९५ ) - 'गम्लृ गतौ' (३९६) गम् । अग्रे गन्तुं पर्यायः । ' पर्यायाऽर्हणोत्पत्तौ च णकः' (५।३।१२० ) णकप्र० अक । 'ञ्णिति' ( ४ | ३ |५०) उपान्त्यवृद्धिः । ‘आत्’ (२।४।१८) आप्प्र ० आ । 'अस्याऽयत् ० ' (२|४|१११) इ ।
[इक्षुभक्षिकां मे धारयसि ] 'भक्षण् अदने ' (१७१७) भक्षू । 'चुरादिभ्यो णिच्' ( ३ | ४|१७) णिच्प्र० इ । भक्षयितुं पर्यायः । ' पर्यायाऽर्हणोत्पत्तौ च णकः ' ( ५ | ३ | १२० ) णकप्र० - अक । 'णेरनिटि' (४१३१८३) णिच्लोपः । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र०→आ । ‘अस्याऽयत् ० ' (२।४।१११) इ । इक्षूणां भक्षिका । अस्मद् षष्ठी इस् । 'डेडसा ते मे' (२।१।२३ ) मे । 'धृग् धारणे' (८८७) धृ । ध्रियते इक्षुभक्षिकः (का), तां धियमाणं प्रयुङ्क्ते । 'प्रयोक्तृव्यापारे णिग्' ( ३।४।२०) णिग्प्र० ३ । वर्त्त० सिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् । 'नामिनोऽकलि-हले ः ' ( ४ | ३ |५१) वृद्धिः आर् । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' ( ४ | ३ | १) गु० ए । ' एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) अय् ।
[पयःपायिकां मे धारयसि ] 'पां पाने' (२) पा । पातुं पर्यायः । ' पर्यायाऽर्हणोत्पत्तौ च णकः' (५।३।१२०) क →अक । ‘आत ऐः कृञ्ञी' (४।३१५३) आ० ऐ० । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) आय् । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र० → आ । 'अस्याऽयत्०' (२।४।१११ ) इ । अस्मद् षष्ठी इस् । ' ङे ङसा ते मे' (२।१।२३) मे । 'धृग् धारणे' (८८७) धृ । धियते पयःपायिकः (का), तां ध्रियमाणं प्रयुङ्क्ते । शेषं पूर्ववत् ॥ छ।
कर्मजा तृचा च ||३|१।८३ ।।
[कर्मजा ] कर्मन् 'जनैचि प्रादुर्भावे' (१२६५) जन् । कर्मणे (णि) जाता । 'पञ्चमात् ङः ' ( उणा० १६८) प्र० । 'डित्यन्त्यस्वरादेः ' (२।१।११४) अन्लोपः । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र०
।
[तृचा ] तृच् तृतीया टा ।
[ओदनस्य भोजकः ] ओदन षष्ठी डस् । भोजकः ( ३।१।८१) सूत्रवत् ।
२३६
[ सक्तूनां पायकः ] पायकः ( ३।१।८१) सूत्रवत् ।
[अपां स्रष्टा ] 'सृजंत् विसर्गे' (१३४९) सृज् । सृजतीति । 'णक-तृचौ ' (५।१।४८) तृच्प्र० तृ । 'अः सृजिदृशोऽकिति' (४।४।१११) अत् । 'इवर्णादे० ' (१।२।२१) २० । 'यज- सृज - मृज० ' (२।१।८७) ज० ष० । 'तवर्गस्य श्चवर्ग०' (१।३।६०) त०-८० | प्रथमा सि । 'ऋदुशनस्- पुरुदंशो० ' (१।४।८४) डा । ' डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादिलोपः ।
[पुरां भेत्ता ] 'भिपी विदारणे' (१४७७) भिद् । भिनत्तीति । 'णक-तृचौ ' (५।१।४८) तृच्प्र० तृ । 'लघोरुपान्त्यस्य' ( ४ | ३ | ४) गु० ए । 'अघोषे प्रथमोऽशिटः ' (१1३1५०) द० त० । प्रथमा सि । 'ऋदुशनस् ० ' (१।४।८४) डा । ‘डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादिलोपः ।
[ भूभर्त्ता ] भुवो भर्त्ता ।
[ वज्रभर्त्ता ] वक्र (ज्र )स्य भर्त्ता ।
Jain Education International
For Private
Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003292 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 346 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 15 MB |