Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 02

SR No.: 003292
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2009
Total Pages: 346
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 15 MB

Page 119

११०
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका ढुंढिका । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः । औ । ‘औरीः' (१।४।५६) ई ।
[वीहिवापिणः, व्रीहिवापिनः] व्रीहीन् वपन्तीत्येवंशीलाः, ते । 'अजातेः शीले' (५।१।१५४) णिन्प्र० → इन् । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः । प्रथमा जस् ।
[माषवापिणः, माषवापिनः] माषान् वपन्तीत्येवंशीलाः, ते । 'अजातेः शीले' (५1१1१५४) णिन्प्र०-→इन् । 'ञ्णिति' (४।३५०) उपान्त्यवृद्धिः । प्रथमा जस् ।
[वीहिवापीणि, व्रीहिवापीनि कुलानि] व्रीहीन् वपन्तीत्येवंशीलानि, तानि । [वीहिवापिणा, व्रीहिवापिना] व्रीहीन वपतीत्येवंशीलः, तेन ।
[वीहिवापाणि, वीहिवापानि कुलानि] 'डुवपी बीजसन्ताने' (९९५) वप् । वपनं = वापः । 'भावा-ऽकोंः ' (५।३।१८) घञ्प्र० → अ । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः । 'वीहीणां वापो येषु कुलेषु तानि । प्रथमा जस् । 'नपुंसकस्य शिः' (१।४।५५) शि० → इ० । 'स्वराच्छौ' (१।४।६५) नोऽन्तः । 'निः दीर्घः' (१।४।८५) दीर्घः ।
[माषवापाणि, माषवापानि कुलानि] माषाणां वापो येषु कुलेषु तानि ।
[प्रेण्वनम्, प्रेन्वनम्] ‘इवु व्याप्तौ च' (४८८) इव् । 'उदितः स्वरान्नोऽन्तः' (४।४।९८) इन्व्, प्रपूर्व० । प्रेन्व्यते । 'अनट्' (५।३।१२४) अनट्प्र० → अन ।
[प्रहिण्वन्, प्रहिन्वन्] 'हिवु प्रीणने' (४८५) हिव् । 'उदितः स्वरान्नोऽन्तः' (४।४।९८) नोऽन्तः = हिन्व्, प्रपूर्व० । प्रहिन्वतीति । 'शत्रानशावेष्यति तु सस्यौ' (५।२।२०) शतृप्र० → अत् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४७१) शवप० । 'लुगस्यादेत्यपदे' (२।१1११३) अलोपः । प्रथमा सि । 'ऋदुदितः' (१।४७०) नोऽन्तः । दीर्घड्याब्०' (१।४।४५) सिलोपः । 'पदस्य' (२।१।८९) तलोपः ।।
[प्रपिण्वन, प्रपिन्वन] 'पिवु सेचने' (४८२ ) पिव । 'उदितः स्वरान्नोऽन्तः' (४।४।९८) नोऽन्तः = पिन्च, प्रपूर्व० । प्रपिन्वतीति । 'शत्रानशावेष्यति तु सस्यौ (५।२।२०) शतृप्र० → अत् । 'कतर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शवप्र० । 'लुगस्यादेत्यपदे' (२१११११३) अलोपः । प्रथमा सि । 'ऋदुदितः' (१।४७०) नोऽन्तः । 'दीर्घड्याब०' (१।४।४५) सिलोपः । 'पदस्य' (२।१।८९) तलोपः ।
[प्राहिण्वन्, प्राहिन्वन्] प्रहिन्व् । हस्तनी दिव् → त् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अडागमः ।
[वीहिवापेण, व्रीहिवापेन वीहीणां वापः, तेन । [वीहिवापाणाम्, व्रीहिवापानाम्] व्रीहीणां वापाः, तेषाम् । एवमग्रेऽपि ।
- [अश्वक्रीती] 'डुक्रींग्श् द्रव्यविनिमये' (१५०८) क्री । अश्वेन क्रीयते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।११७४) क्तप्र० । 'कारकं कृता' (३।१।६८) इति समासः । 'क्रीतात् करणादेः' (२।४।४४) डीप्र० →ई ।
[आर्ययूना] आर्यश्चासौ युवा च = आर्ययुवा, तेन । 'श्वन्-युवन्-मघोनो ङीस्याद्यघुट्स्वरे व उः' (२।१।१०६) व० उ० ।
[प्रपक्वानि] 'डुपची पाके' (८९२ ) पच्, प्रपूर्व० । प्रपच्यन्ते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तप्र० → त । 'क्ष-शुषि-पचो म-क-वम्' (४।२७८) त०→व० । 'च-जः क-गम्' (२।१।८६) च०→क० ।
[परिपक्वानि परिपच्यन्त स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।११७४) क्तप्र०-→त । 'बै-शुषि-पचो म-क-वम्' (४।२७८) त०