Page Text
________________
अथ प्रथमाऽध्यायस्य चतुर्थः पादः ॥
१०३
ग्रामणीः । 'क्विप' (५।१।१४८) क्विप्प० । 'ग्रामाऽग्रान्नियः' (२।३७१) न० → ण० । चतुर्थी डे । 'अप्रयोगीत्' (१।११३७) क्विप्लोपः । 'क्विब्वृत्तेरसुधियस्तौ' (२।१५८) यत्वं । स्त्री । चतुर्थी डे । 'स्त्रीदूतः' (१।४।२९) दै → ऐ । 'स्त्रियाः' (२१५४) इय् ।
[खलप्वे स्त्रियै] पूगश् पवने' (१५१८) पू, खलपूर्व० । खलं पुनातीति खलपूः । 'क्विप्' (५।१।१४८) क्विप्प० । चतुर्थी डे । 'क्विवृत्तेरसुधियस्तौ' (२।१।५८) वत्वं । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) क्विप्लोपः । स्त्री । चतुर्थी डे । 'स्त्रीदूतः' (१।४।२९) दै → ऐ । 'स्त्रियाः' (२।१।५४) इय् ।
[आमलकाय] 'मलि धारणे' (८१०) मल, आड्यूर्व० । आमलिषीष्ट । 'आशिष्यकन्' (५1१७०) अकन्प्र० → अक । गौरादित्वात् ‘गौरादिभ्यो मुख्यान्डीः' (२।४।१९) डीप्र० - आमलकी । आमलक्याः फलं विकारः = आमलकम् । 'प्राण्यौषधि-वृक्षेभ्योऽवयवे च' (६।२।३१) अणप्र० । 'फले' (६।२।५८) अणलोपः । 'झ्यादेौणस्याक्विपस्तद्धितलुक्यगोणीसूच्योः' (२।४।९५) डोर्निवृत्तिस्तस्मै ।
[अतिकुरवे] कुरुमतिक्रान्तोऽसौ अतिकुरूः, तस्मै । [अतिकुमारये] कुमारीमतिक्रान्तोऽसौ अतिकुमारि, तस्मै । 'गोश्चान्ते०' (२।४।९६) हूस्वः ।।छ।।
वेयुवोऽस्त्रियाः ।।१।४।३०॥ [वेयुवोऽस्त्रियाः] वा इय्-उव् । इय् च उव् च = इयुव, तस्य = इयुवः, षष्ठी डस् । न स्त्री = अस्त्री । 'नञत्' (३।२।१२५) न० → अ०, तस्याः = अस्त्रियाः, षष्ठी डस्, ‘स्त्रीदूतः' (१।४।२९) डस्० → दास् → आस् । 'स्त्रियाः' (२१११५४) इय् ।
[श्रियै, श्रिये] 'श्रिग सेवायाम्' (८८३) श्रि । श्रयति पुण्यकर्माणमिति श्री । 'दिद्युद-ददृद्-जगज्जुहू-वाक-प्राट-धीश्री-दू-स्त्रू-ज्वायतस्तू-कटपू-परिवाट-भ्राजादयः क्विप्' (५।२।८३) क्विप्र० - श्री निपात्यते । 'अप्रयोगीत्' (११३७) क्विप्लोपः । चतुर्थी डे । अनेन । 'संयोगात्' (२११५२) इय् ।
[श्रियाः, श्रियः] श्री । पञ्चमी डसि । अनेन । 'संयोगात्' (२।११५२) इय् । [श्रियाः, श्रियः] श्री । षष्ठी डस् । अनेन । 'संयोगात्' (२१११५२) इय् । [श्रियाम, श्रियि] श्री । सप्तमी ङि । अनेन । 'संयोगात्' (२।११५२) इय् ।
[अतिश्रियै, अतिश्रिये ब्राह्मणाय ब्राह्मण्यै वा] श्री अतिपूर्व० । श्रियमतिक्रान्तो यः स = अतिश्रीः, तस्मै = अतिश्रिये । अथवा श्रियमतिक्रान्ता या सा = अतिश्रीः, तस्यै = अतिश्रियै । चतुर्थी हुँ । अनेन । संयोगात्' (२१५२)
इय् ।
[भुवै, भुवे] 'भ्रमू चलने' (९७०) भ्रम् । भ्रमतीति भूः । 'भ्रमि-गमि-तनिभ्यो डित्' (उणा० ८४३) डिद् ऊप्र० । चतुर्थी डे । अनेन दै । 'भू-श्नोः' (२।१५३) उव् ।
[भुवाः, भुवः] भू । पञ्चमी ङसि । अनेन दास् । 'भू-श्नोः' (२१११५३) उव० । [भुवाः, भुवः] भू । षष्ठी ङस् । अनेन दास् । 'भू-श्नोः' (२।१।५३) उ० । [भुवाम्, भुवि भू । सप्तमी ङि । अनेन दाम् । “भू-श्नोः' (२१११५३) उव० ।
[अतिभुवै, अतिभुवे पुरुषाय स्त्रियै वा] भू अतिपूर्व० । भुवमतिक्रान्तो यः स = अतिभूः, तस्मै = अतिभुवै, अतिभ्रुवे । अथवा भुवमतिक्रान्ता या सा = अतिभूः, तस्यै = अतिभुवै, अतिभुवे । अनेन दै → ऐ । 'भू-श्नोः' (२।१।५३)
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003291 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |